Giám sát bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trên 5 lĩnh vực

Dự thảo báo cáo về kế hoạch chi tiết và đề cương các báo cáo giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ năm 2009 đến hết năm 2023”, do Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày, nêu rõ giám sát sẽ tập trung vào 4 nội dung chính.

Đó là: Việc cụ thể hóa chủ trương của Đảng, Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông và các hoạt động liên quan đến bảo đảm trật tự, an toàn giao thông (trọng tâm là các quy định về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, các chính sách đầu tư cho giao thông, Luật Giao thông đường bộ, Luật Đường sắt, Luật Đường thủy nội địa, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, Bộ luật Hàng hải Việt Nam và các văn bản pháp luật khác có liên quan).

Giám sát việc ban hành và triển khai thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; rà soát các quy định của pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, trọng tâm là các văn bản dưới luật của Chính phủ và các bộ ngành; những kết quả đạt được, những hạn chế, vướng mắc và đề xuất, kiến nghị sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự an toàn giao thông.

Thực trạng công tác quản lý, chỉ đạo điều hành, phối hợp và tổ chức thực hiện của Chính phủ, các Bộ, cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự an toàn giao thông; tình hình vi phạm, công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; công tác phối hợp giữa các Bộ, địa phương trong bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; hoạt động hợp tác quốc tế về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; nguồn lực ngân sách bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; trách nhiệm của các tập thể và cá nhân có liên quan.

 Xem xét, đánh giá kết quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự an toàn giao thông; tập trung làm rõ những hạn chế, bất cập, khó khăn, vướng mắc; xác định nguyên nhân của hạn chế, bất cập, khó khăn, vướng mắc và đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong thời gian tới.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết, dự kiến Đoàn Giám sát làm việc với Chính phủ và 10 bộ gồm: Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Y tế, Bộ Tài chính, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tư pháp, Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Trong đó, trọng điểm là Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải (Cục Cảnh sát giao thông, Cục Đường bộ Việt Nam, Cục Đường sắt Việt Nam, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam, Cục Hàng không dân dụng Việt Nam, Cục Hàng hải Việt Nam, Cục Đăng kiểm Việt Nam), Bộ Quốc phòng và Bộ Tư pháp.

Đoàn giám sát tổ chức 3 Đoàn công tác đến giám sát trực tiếp tại một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gồm: các thành phố Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Cần Thơ và các tỉnh Bắc Ninh, Hải Dương, Thanh Hóa, Thừa Thiên - Huế, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Đồng Nai.

Ngoài ra, Đoàn giám sát sẽ khảo sát tại một số cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp có liên quan, như: Tổng Công ty hàng không Việt Nam, Tổng Công ty Cảng Việt Nam, Tổng Công ty quản lý bay Việt Nam, Hãng hàng không Vietjet Air, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, Xí nghiệp xe buýt Hà Nội, Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng TP. Hồ Chí Minh, Trung tâm Điều hành đèn tín hiệu giao thông và Vận tải công cộng TP. Đà Nẵng; một số doanh nghiệp đường thủy nội địa, hàng hải; một số hãng taxi; một số trường giáo dục phổ thông (trường hợp cần thiết, Trưởng đoàn giám sát có thể bổ sung một số đơn vị, doanh nghiệp, Tổng công ty).

Trọng tâm của trọng tâm là trật tự, an toàn giao thông đường bộ

Đánh giá cao sự chuẩn bị đầy đủ của Đoàn giám sát, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng, đây là chuyên đề giám sát quan trọng về trật tự, an toàn giao thông đang được Đảng, Nhà nước ưu tiên hàng đầu, lĩnh vực liên quan trực tiếp đến bảo vệ sức khỏe, tính mạng con người, tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân, trật tự an toàn xã hội. Nội dung, phạm vi giám sát rộng trên cả 4 loại hình: đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường hàng không; thời gian dài trong khoảng 15 năm. Đối tượng giám sát nhiều, gồm: Chính phủ, UBND tỉnh, thành phố, nhiều bộ, ngành, các tổ chức quản lý, kinh doanh trong lĩnh vực giao thông.

Về dự thảo kế hoạch chi tiết, theo Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, tại Kỳ họp thứ Bảy (tháng 5.2024), Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 9 luật và 1 nghị quyết, trong đó có dự án Luật Đường bộ; dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Do vậy, Tổng thư ký Quốc hội đề nghị, cần cân nhắc xây dựng tiến độ triển khai phù hợp với các hoạt động giám sát trong kế hoạch chi tiết. Một số mốc thời gian có thể cần đẩy sớm hơn so với kế hoạch ban đầu để kết quả giám sát bước đầu có thể góp phần vào quá trình Quốc hội xem xét, thông qua 2 dự án Luật này.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết thêm, trong điều kiện thời gian có hạn và bối cảnh Kỳ họp thứ Sáu tới, dự án Luật Đường bộ và dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ sẽ trình Quốc hội cho ý kiến, thì đề cương giám sát nên điều chỉnh theo hướng, thay vì triển khai đồng loạt giám sát đối với cả 5 lĩnh vực giao thông, thì nên tập trung giám sát sớm hơn và theo hình thức "cuốn chiếu" đối với lĩnh vực giao thông đường bộ trong thời gian từ nay đến hết tháng 4.2024. 

"Nếu làm được như vậy thì những dữ liệu từ cuộc giám sát sẽ phục vụ trực tiếp cho công tác xây dựng 2 dự án Luật trong thời gian sắp tới. Việc đẩy nội dung này lên sớm cũng không ảnh hưởng đến kế hoạch giám sát, vì đối tượng giám sát là khác nhau giữa các lĩnh vực giao thông; các lĩnh vực giao thông khác như đường sắt, đường thủy, hàng không, hàng hải sẽ triển khai sau và toàn bộ báo cáo giám sát sẽ được hoàn thiện vào tháng 9.2024", Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề xuất. 

Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Thúy Anh cũng nêu rõ, nếu triển khai theo phương thức này sẽ bảo đảm kết quả giám sát vừa kịp thời phục vụ mục tiêu trước mắt là xây dựng 2 dự án Luật, vừa phục vụ mục tiêu lâu dài là đưa ra "bức tranh" tổng thể, bảo đảm an toàn giao thông trên cả 5 lĩnh vực; làm cơ sở để Đảng, Quốc hội, Chính phủ nghiên cứu, đề ra phương hướng, chiến lược dài hơi với bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong giai đoạn tiếp theo.

Phát biểu kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, phạm vi chuyên đề giám sát cần bám sát Nghị quyết của Quốc hội và Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. "Không gian là cả nước và thời gian là từ năm 2009 - 2023, trọng tâm là các quy định bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong 5 Luật: Luật Giao thông đường bộ, Luật Đường sắt, Luật Đường thủy nội địa, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, Bộ luật Hàng hải Việt Nam; trong đó, trọng tâm của trọng tâm là trật tự, an toàn giao thông đường bộ", Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Quốc hội khẳng định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với việc Đoàn giám sát tập trung, triển khai giám sát sớm hơn đối với lĩnh vực giao thông đường bộ, nhằm phục vụ cho việc xây dựng dự án Luật Đường bộ và dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.