Điểm tựa cho tuổi già
Là một trong những người tham gia BHXH tự nguyện từ nhiều năm trước, giờ yên tâm với lương hưu hàng tháng, tuổi già không phải lo toan, bà Thân Thị Loan (63 tuổi, phường Long Bình, TP Biên Hòa) cho biết, trước đây khi còn ở quê Nghệ An, bà tham gia BHXH được 17 năm. Khi vào Đồng Nai ở với con, bà chuyển hồ sơ vào và tham gia BHXH tự nguyện 3 năm với số tiền phải đóng gần 40 triệu đồng để đóng đủ 20 năm BHXH. Sau đó, bà đã được nhận lương hưu 1,3 triệu đồng/tháng.
 | |
| Cán bộ BHXH tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện cho người dân | Nguồn: ITN |
“Nhờ có chính sách BHXH tự nguyện nên tôi mới đủ điều kiện được nhận lương hưu hàng tháng và thẻ bảo hiểm y tế (BHYT). Vừa có lương hưu vừa có thẻ BHYT, tuổi già cũng đỡ phải lo toan, không phụ thuộc nhiều vào con cái” - bà Loan chia sẻ.
Đầu năm 2019, ông Vũ Văn Tòng (50 tuổi, ngụ phường Tân Mai, TP Biên Hòa) quyết định tham gia BHXH tự nguyện. Ông Tòng cho hay, trước đây, ông ít quan tâm đến chuyện tham gia BHXH, khi sức khỏe suy giảm, công việc và thu nhập không được như xưa mới thấy hết ý nghĩa của BHXH tự nguyện. Hiện ông đang đóng mức đóng 600 nghìn đồng/tháng phù hợp với thu nhập khoảng 3 triệu đồng/tháng.
Theo Phó Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai Lê Ngọc Mai, trước đây, chỉ những cán bộ, công chức, viên chức làm việc trong các cơ quan nhà nước hoặc người lao động có hợp đồng dài hạn tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp mới được tham gia đóng BHXH và hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động. Còn những người ở nhà nội trợ hay làm nghề tự do không tham gia BHXH nên không được hưởng chế độ hưu trí khi về già.
Năm 2008, chính sách BHXH tự nguyện được đưa vào cuộc sống, nhằm giúp người dân vẫn có thu nhập ổn định từ lương hưu sau khi hết tuổi lao động. Để khuyến khích người dân tham gia, Nhà nước đã có chính sách hỗ trợ 30% mức đóng cho đối tượng thuộc hộ nghèo, 20% cho hộ cận nghèo và 10% cho các đối tượng khác. Nhờ đó, tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyện tăng lên đáng kể. Đặc biệt, trong 3 năm trở lại đây, tốc độ phát triển BHXH tự nguyện trong nhân dân đã tăng nhanh, gần bằng số lượng tham gia của cả 7 năm trước cộng lại.
Chú trọng công tác tuyên truyền
Tại Đồng Nai, hiện có gần 8 nghìn người tham gia BHXH tự nguyện. Theo đánh giá của cơ quan BHXH tỉnh, cũng như tình hình chung của cả nước, dù số người tham gia BHXH tự nguyện ở Đồng Nai ngày càng tăng nhưng số lượng người tham gia BHXH tự nguyện còn khiêm tốn, mới chỉ chiếm 0,8% trong 1 triệu người thuộc đối tượng tiềm năng của BHXH tự nguyện. Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai Phạm Minh Thành cũng cho biết, số người tham gia BHXH tự nguyện chưa cao nguyên nhân một phần cũng do người dân chưa có thói quen dự phòng cho những rủi ro trong cuộc sống hoặc giai đoạn về già khi hết tuổi lao động.
Khi bàn về chính sách BHXH tự nguyện tại Kỳ họp thứ Tám, QH Khóa XIV, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi cho rằng, người lao động tự do duy trì khoản đóng hàng tháng trong thời gian ít nhất 20 năm là một sự nỗ lực rất lớn, nhưng họ chỉ được hưởng 2 chế độ hưu trí và tử tuất đúng là không công bằng. Chưa kể, đã gọi là tự nguyện thì cần có sự hấp dẫn hay ít ra cũng phải làm người mua hài lòng, nhất là với lao động tự do không ổn định về công việc và thu nhập.
Theo ông Lợi, để thu hút người dân tham gia BHXH tự nguyện cần tích hợp thêm chính sách BHYT để khi người dân tham gia BHXH tự nguyện thì có luôn thẻ BHYT; đồng thời bổ sung thêm chế độ thai sản và ốm đau để tăng tính hấp dẫn. Nhiều ý kiến cũng cho rằng, để chính sách BHXH tự nguyện hấp dẫn hơn, BHXH Việt Nam cần sớm điều chỉnh, hoàn thiện chính sách BHXH tự nguyện. Theo đó, BHXH tự nguyện cần tăng thêm các trợ cấp đi kèm, rút ngắn thời gian đóng, đồng thời tăng tỷ lệ hỗ trợ người tham gia.
Để hoàn thành mục tiêu hết năm 2019 đạt 8,5 nghìn người tham gia BHXH tự nguyện, cũng như chờ BHXH Việt Nam điều chỉnh, hoàn thiện chính sách BHXH tự nguyện theo định hướng bảo đảm quyền lợi cho người tham gia, Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai Phạm Minh Thành cho biết, BHXH tỉnh sẽ tăng cường tuyên truyền, thông tin về mục đích, ý nghĩa và tính ích lợi bền vững của BHXH tự nguyện; tăng tính đa dạng trong tiếp cận, tính tương tác để củng cố niềm tin của người dân vào tính ưu việt của chính sách BHXH tự nguyện, nâng cao tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện trong thời gian tới.
