Những tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng

Đêm đầy sao của Van Gogh

Trong hàng loạt tác phẩm được biết đến của Van Gogh, Đêm đầy sao (Starry Night) tâm trạng nhất. Tuy nhiên, nó đem đến cảm xúc lãng mạn nhiều hơn là cảm giác đau ốm của danh họa giai đoạn ông sống ở nhà thương điên trong tu viện Saint Rémy vùng Arles, miền Nam nước Pháp.

Khung cảnh bên ngoài cửa sổ phòng bệnh của ông ở nhà thương điên Saint-Paul-de-Mausole như hiện ra huyền ảo. Cây hoàng đàn vút lên như hình ngọn lửa xanh thẫm đâm toạc nền trời. Trên ngọn cây, ánh sáng của những vì sao treo trên đó như vần vũ. Vầng trăng phía bên góc phải của tranh như tạo nên chủ thể của vũ điệu xoáy vặn theo các chiều khác nhau đó. Màu lam và vàng như rực lên hòa quyện lại chiếu rọi xuống những mái nhà san sát vùng nông thôn.

Đêm đầy sao, sơn dầu của Van Gogh, vẽ năm 1889, kích thước 74 x 92cm, đang lưu giữ tại Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại New York
 Đêm đầy sao, sơn dầu của Van Gogh, vẽ năm 1889, kích thước 74 x 92cm, đang lưu giữ tại Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại New York
Được vẽ năm 1889, giai đoạn đỉnh cao trong các sáng tạo của Van Gogh vẽ giữa những lần lên cơn, Đêm đầy sao có thể xem là một trong những tác phẩm chứa đựng nhiều nhất cảm hứng và sự nung nấu với hội họa. Trong thư gửi Emile Bernard năm 1888, ông đã bộc lộ ý định muốn vẽ một bầu trời về đêm và hỏi rằng liệu có thể vẽ được điều đó như các họa sỹ trường phái Ấn tượng hay không. Sau đó ông vẽ Đêm đầy sao trên sông Rhone nhưng hầu như chưa thỏa mãn nguyện ý, nên một năm sau ông vẽ Đêm đầy sao. Không còn mặt nước để mô tả hỗ trợ cho sự lung linh của các vì sao, vậy nên những tinh tú trở thành chủ thể trung tâm. Và điều thú vị là chính ý muốn của Van Gogh mô tả các vì sao đó theo lối của các họa sỹ Ấn tượng sao cho chúng hòa sắc với nhau trên nền trời, nên vô hình trung các hào quang diễn tả “vụng về” đó đã trở thành điểm nhấn cuồng dại cho vũ điệu bầu trời. Chúng đồng thời thể hiện tâm trạng và hy vọng.

Việc diễn tả các vì sao vào những năm cuối đời đẹp một cách rực rỡ như vậy được nhiều nhà nghiên cứu mỹ thuật cho là sự dự báo. Nó phản ánh niềm tin tôn giáo trong ông, khi bệnh tật mỗi ngày thêm nặng, hủy hoại tinh thần. Điều mà ông từng nói đến trong nhiều bức thư với em trai mình, Theodore. Trong sách Sáng thế ký có nói về các tinh tú: Thông qua mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao, chúng ta cũng có thể xác nhận được sự tồn tại của Đức Chúa Trời Mẹ. Rồi trong giấc mơ của thánh Joseph: Này mặt trời, mặt trăng, và mười một ngôi sao đều sấp mình xuống trước mặt tôi. Đến tranh Van Gogh, mười một vì tinh tú đó như thể hiện ra. Giấc mơ về sự nâng đỡ linh hồn ông, mà Đức Chúa Trời Mẹ chính là vầng trăng vàng rực bên phía phải của tranh.

Điểm đặc biệt cuối cùng của Đêm đầy sao chính là cây hoàng đàn. Không ít người cho rằng cây này là sự hư cấu của Van Gogh thêm vào bức tranh chứ trên thực tế phong cảnh ngoài phòng bệnh ở Saint Paul không có. Vậy nó ăn nhập gì với bầu trời vần vũ các vì sao như câu chuyện Sáng thế đã hiện bày? Xét về mặt bố cục, chính cây hoàng đàn đã tạo nên sự cân bằng đẹp mắt giữa cái sáng rực rỡ của bầu trời và nét trầm buồn của những đường nét đơn điệu ở các mái nhà. Nó tạo nên kết cấu dọc cho một bức tranh ngang ăn nhịp với sự vút lên của nóc nhà thờ phía xa. Nhưng quan trọng hơn hết, người ta đã ví cái cây này với linh hồn của họa sỹ. Trong thế vươn mạnh mẽ u uất với màu lục sẫm, ngọn cây đã chạm đến các vì sao để đón lấy ánh sáng của hy vọng, dẫu mong manh.

Văn hóa

Để lá cờ Tổ quốc không ngừng bay ở vĩ tuyến 17
Văn hóa

Để cờ Tổ quốc tung bay ở vĩ tuyến 17

Trong những năm tháng khốc liệt của chiến tranh chống Mỹ, hình ảnh lá cờ Tổ quốc ở vĩ tuyến 17 là niềm tin, hy vọng của Nhân dân về một ngày đất nước thống nhất. Và để bảo vệ lá cờ không ngừng bay giữa mưa bom, bão đạn, nhiều chiến sĩ đã cống hiến thanh xuân của mình.

50 năm văn học, nghệ thuật đồng hành với đất nước
Văn hóa - Thể thao

50 năm văn học, nghệ thuật đồng hành với đất nước

Có lẽ trong mọi điều sâu thẳm và bền bỉ nhất mà một quốc gia có thể gìn giữ suốt hành trình phát triển là văn học, nghệ thuật. Nhìn lại 50 năm đất nước thống nhất, văn học nghệ thuật đã không chỉ song hành, mà còn là lực đẩy tinh thần đặc biệt, nâng bước dân tộc qua những năm tháng đầy biến động.

Kết nối ký ức hào hùng
Văn hóa - Thể thao

Kết nối ký ức hào hùng

Nửa thế kỷ sau ngày đất nước thống nhất, những thước phim truyện khắc họa cuộc kháng chiến cứu nước của quân và dân ta vẫn vẹn nguyên giá trị lịch sử và nghệ thuật, là di sản tinh thần vô giá của dân tộc. Làm tốt công tác bảo tồn, khơi dậy sức sống mạnh mẽ cho di sản này sẽ góp phần lan tỏa những câu chuyện hào hùng đến các thế hệ sau.

Nhà hát Tuổi trẻ hợp tác quốc tế phát triển nhạc kịch
Văn hóa

Nhà hát Tuổi trẻ hợp tác quốc tế phát triển nhạc kịch

Mới đây, tại Nhà hát Nghệ thuật thành phố Guri - Hàn Quốc đã diễn ra buổi diễn đọc kịch bản vở nhạc kịch "Giấc mơ của em" (My dream), kết quả giai đoạn đầu tiên của dự án hợp tác nghệ thuật giữa Nhà hát Tuổi trẻ và Nhà hát Sangsangmaru kéo dài trong hai năm 2025 - 2026.