Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc; Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Hồ Quốc Dũng đồng chủ trì Hội nghị.
Đột phá từ kinh tế biển
Hội nghị đã nghe giới thiệu Nghị quyết số 168/NQ-CP, ngày 29.12.2022 của Chính phủ về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TW của Bộ Chính trị, với 8 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu; 17 chỉ tiêu cụ thể, 34 nhiệm vụ cụ thể và 11 dự án đầu tư kết cấu hạ tầng phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ.
Lãnh đạo các Bộ, ngành, tỉnh, thành phố, các tổ chức, đối tác phát triển, các hiệp hội doanh nghiệp, các nhà đầu tư trong và ngoài nước thảo luận nêu bật các tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ; chương trình, hành động và giải pháp đột phá để liên kết vùng, tạo đột phá về kinh tế biển, thúc đẩy vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ phát triển nhanh và bền vững.
Các đại biểu cho rằng, vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ, tỉnh thành nào cũng có biển, với hệ thống cảng biển nước sâu, hầu hết các tỉnh đều có sân bay, đặc biệt, là vùng đất địa linh, nhân kiệt với nhiều di sản văn hóa, thiên nhiên, di tích, danh lam, thắng cảnh... Do đó phải lấy liên kết vùng, lấy đột phá từ kinh tế biển để phát triển nhanh và bền vững.
Bộ trưởng Bộ Giao thông và Vận tải tham luận về giải pháp phát triển kết cấu hạ tầng giao thông nội vùng, liên vùng một cách đồng bộ, hiện đại gắn với các cảng biển, sân bay, khu đô thị, khu kinh tế vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ; tương xứng với vai trò chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh; là “cầu nối” giữa miền Bắc, miền Nam, là “cửa ngõ” của nước bạn Lào và vùng Tây Nguyên ra biển.
Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất các giải pháp phát triển các ngành kinh tế biển, bảo đảm gắn kết giữa phát triển kinh tế với bảo vệ tài nguyên, môi trường biển, thích ứng với biến đổi khí hậu; nhất là trong khai thác, sử dụng khoáng sản và phát triển tài nguyên rừng, đất rừng, tài nguyên biển.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất giải pháp phát triển nông nghiệp ứng dụng khoa học-công nghệ hiệu quả cao, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu. Theo đó, tập trung khai thác nuôi trồng thủy sản gắn với công nghiệp chế biến; phát triển hạ tầng và trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá, nâng cao năng lực phòng, chống thiên tai; phát triển một nền nông nghiệp sinh thái, hiện đại, hội nhập quốc tế, thích ứng biến đổi khí hậu; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng nông thôn xanh sạch, đẹp, với hệ thống cơ sở hạ tầng, dịch vụ xã hội đồng bộ tiệm cận với khu vực đô thị.
Các đại biểu tại các địa phương đề xuất giải pháp phát triển các trung tâm du lịch, dịch vụ đẳng cấp quốc tế; hình thành các khu công nghiệp công nghệ cao; xây dựng các sản phẩm đặc trưng, khác biệt của các địa phương; tăng liên kết vùng và giữa vùng với khu vực, cả nước và quốc tế; hạn chế tình trạng phát triển dàn trải, cát cứ. Các chuyên gia, đại biểu quốc tế cũng đề xuất các chơ chế, chính sách nhằm thu hút và huy động nguồn lực từ bên ngoài vào đầu tư phát triển kinh tế, hạ tầng của vùng.
Tập trung triển khai, tổ chức thực hiện
Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao, biểu dương lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương đã tham luận sâu sắc, khách quan, trách nhiệm, tâm huyết và đề xuất, kiến nghị nhiều giải pháp phù hợp, sát thực tiễn và khả thi để phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ.
Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ có vai trò, vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, môi trường, đối ngoại và quốc phòng, an ninh, chủ quyền biển đảo; cầu nối quan trọng trong giao lưu kinh tế, văn hóa quốc tế..., đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế biển.
Vùng có hệ thống giao thông thuận lợi với đầy đủ loại hình; tài nguyên, khoáng sản phong phú, trữ lượng lớn; tài nguyên độc đáo, hấp dẫn cho phát triển nhiều loại hình du lịch. Đặc biệt, có bề dày lịch sử, văn hóa đặc sắc, có 5 di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới và 6 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh; nguồn lực to lớn về con người, người dân thân thiện, hiền hòa, cần cù, năng động, sáng tạo; có nhiều anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa, chính trị nổi tiếng, lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước.
Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ trăn trở vì tình hình phát triển kinh tế-xã hội vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ chưa tương xứng với tiềm năng khác biệt, lợi thế cạnh tranh của Vùng: cơ chế chính sách còn hạn hẹp, vướng mắc; hạ tầng kết nối cả hạ tầng cứng và hạ tầng mềm chưa chặt chẽ, đầy đủ; nguồn nhân lực chưa được phát huy.
Trên cơ sở phân tích, theo Thủ tướng Chính phủ, cần thấm nhuần quan điểm trong chỉ đạo, điều hành là: phải bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo; có tư duy, phương pháp luận; phát huy tính tự lực, tự cường; đổi mới sáng tạo, gắn với phát huy lịch sử văn hóa, ý chí của người miền Trung - vùng “túi mưa, chảo lửa”; huy động, tập trung nguồn lực phát triển có trọng tâm, trọng điểm và hiệu quả, nhất là hợp tác công tư; lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, chủ thể, nguồn lực, động lực, mục tiêu của sự phát triển; thực hiện phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, cá thể hóa trách nhiệm và tăng cường kiểm tra, giám sát.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ, Bộ Chính trị đã có Nghị quyết, Chính phủ đã có chương trình hành động thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị để phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ, việc quan trọng hiện nay là phải tổ chức thực hiện thật tốt để Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ thành vùng đất giàu có, giàu bản sắc văn hóa, nhiều đột phá hơn nữa.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các Bộ, ngành và 14 địa phương trong Vùng khẩn trương xây dựng Chương trình, Kế hoạch hành động để thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Nghị quyết 26-NQ/TW của Bộ Chính trị, Chương trình hành động của Chính phủ; tập trung hoàn thiện thể chế, quy hoạch vùng và chính sách liên kết vùng, trong đó phải xây dựng, vận hành cơ chế điều phối vùng; tổ chức chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy phát triển kinh tế biển, tập trung vào chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thúc đẩy kinh tế du lịch, phát triển kinh tế rừng; phát triển kinh tế nông nghiệp; tập trung vào 3 động lực tăng trưởng bao gồm tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu; phát triển mạnh hệ thống đô thị, đẩy mạnh đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội vùng, nhất là hạ tầng giao thông, trong đó có hệ thống đường bộ cao tốc các hành lang kinh tế ven biển gắn với các cảng biển, hành lang kinh tế Đông - Tây, kết nối với Tây Nguyên.
Các Bộ, ngành và các tỉnh, thành phố phải quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên, nhất là tài nguyên biển, đảo và rừng; phát triển toàn diện văn hoá - xã hội, ngang tầm với phát triển kinh tế; bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại; xây dựng, chỉnh đốn Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Đã nói phải làm, đã cam kết phải thực hiện
Về đẩy mạnh xúc tiến, thu hút đầu tư, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu phải thấm nhuần quan điểm “hợp tác và phát triển” trong thu hút đầu tư, đảm bảo “bình đẳng, cùng phát triển, cùng có lợi, cùng trách nhiệm với xã hội, người lao động, bảo vệ môi trường; lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”; tập trung tháo gỡ các vướng mắc, điểm nghẽn để khơi thông thu hút đầu tư, phát triển; thúc đẩy các chuỗi cung ứng, giảm chi phí giao dịch; thu hút, hợp tác đầu tư có chọn lọc, dựa trên chất lượng, hiệu quả, công nghệ và bảo vệ môi trường.
Đối với các nhà đầu tư, doanh nghiệp, đối tác phát triển, Thủ tướng Chính phủ đề nghị tiếp tục giữ vững niềm tin, nêu cao tinh thần hợp tác cùng có lợi, khắc phục khó khăn, vượt qua thử thách, tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam nói chung và vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ nói riêng.
Các đối tác, nhà đầu tư cần có chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, thực hiện đúng cam kết đầu tư, thoả thuận hợp tác, tuân thủ luật pháp Việt Nam, trên tinh thần “đã nói phải làm, đã cam kết phải thực hiện, đã thực hiện phải có hiệu quả đo đếm, nhìn thấy được; lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Tại hội nghị, các địa phương vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ công bố các dự án ưu tiên kêu gọi đầu tư vào Vùng, bao gồm các dự án hạ tầng khu công nghiệp; đầu tư xây dựng cảng biển; điện gió và công nghiệp sản xuất cánh quạt, thân trụ điện gió; hạ tầng, nhất là các tuyến đường bộ cao tốc và sân bay; các dự án phát triển du lịch, logistics...
Ngay tại sự kiện, Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương chứng kiến lễ trao thỏa thuận hợp tác về phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ; trao giấy chứng nhận đầu tư, chấp thuận đầu tư, biên bản ghi nhớ đầu tư giữa các Bộ, tỉnh, thành phố vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ với các đối tác, doanh nghiệp.
