Nhiều người cho rằng tuổi thọ phần lớn được quyết định bởi di truyền, tuy nhiên đó chưa thực sự là nhận định đúng. Các yếu tố khác như chế độ ăn uống cân bằng và lối sống lành mạnh là bí quyết giúp tăng tuổi thọ và giảm bệnh tật khi con người già đi.
Tiến sĩ Thomas Perls, một chuyên gia về lão hóa tại Trường Y Đại học Boston chia sẻ: “Nghiên cứu cho thấy rằng gen chiếm ít hơn một phần ba trong việc chúng ta sống thọ đến tuổi 85. Phần lớn sự khác biệt về tuổi thọ là do lối sống của từng người”.
Dưới đây là một số thói quen tốt giúp sống trường thọ và khỏe mạnh:
Ăn nhiều thực phẩm từ thực vật
Tiêu thụ nhiều loại thực phẩm thực vật, chẳng hạn như trái cây, rau, hạt, ngũ cốc nguyên hạt và đậu, có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh và tăng tuổi thọ.
Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), nghiên cứu liên kết chế độ ăn giàu thực vật với việc giảm nguy cơ tử vong sớm cũng như giảm nguy cơ ung thư, hội chứng chuyển hóa, bệnh tim, trầm cảm.
Thêm nữa, chế độ ăn chay và thuần chay, vốn có hàm lượng thực phẩm thực vật cao hơn có thể giúp giảm nguy cơ tử vong sớm thấp hơn 12–15%.
Những tác động tích cực này là do chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa của thực phẩm từ thực vật, bao gồm polyphenol, carotenoids, folate và vitamin C. Nhìn chung, ăn nhiều thực phẩm thực vật có thể có lợi cho sức khỏe và tuổi thọ.
Uống cà phê hoặc trà một cách điều độ
Cả cà phê và trà đều có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính. Ví dụ, polyphenol và catechin có trong trà xanh có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, tiểu đường và bệnh tim.
Tương tự, cà phê có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim, một số bệnh ung thư và bệnh về não, chẳng hạn như bệnh Alzheimer và Parkinson.
Tuy nhiên, quá nhiều caffeine cũng có thể dẫn đến lo lắng và mất ngủ, vì vậy hãy tiêu thụ theo mức giới hạn được khuyến nghị là 400 mg mỗi ngày.
Duy trì hoạt động thể chất
Không có gì đáng ngạc nhiên khi duy trì hoạt động thể chất có thể giúp bạn khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ thêm nhiều năm. Các chuyên gia cho biết, chỉ cần 15 phút tập thể dục mỗi ngày có thể giúp kéo dài thêm 3 năm tuổi thọ .
Theo NIH, nguy cơ tử vong sớm thấp hơn 22% ở những người tập thể dục - mặc dù họ tập luyện ít hơn mức khuyến nghị 150 phút mỗi tuần. Hoạt động thể chất với cường độ mạnh giúp giảm thiểu rủi ro về bệnh tật nhiều hơn 5% so với các hoạt động cường độ thấp hoặc trung bình.
Tiến sĩ Luigi Ferrucci, bác sĩ lão khoa của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ cho biết: “Nếu phải xếp hạng các hành vi theo mức độ ưu tiên, tôi sẽ nói rằng tập thể dục là điều quan trọng nhất giúp sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn”.
Dừng hút thuốc lá
Hút thuốc có liên quan chặt chẽ đến bệnh tật và tử vong sớm. Nhìn chung, những người hút thuốc có thể mất tới 10 năm tuổi thọ và có nguy cơ tử vong sớm gấp 3 lần so với những người không bao giờ hút thuốc.
Theo NIH, những người bỏ hút thuốc ở tuổi 35 có thể kéo dài tuổi thọ lên tới 8,5 năm. Và việc bỏ hút thuốc ở độ tuổi 60 vẫn có thể kéo dài tuổi thọ lên tới 3,7 năm.
Hãy nhớ rằng không bao giờ là quá muộn để bỏ thuốc lá.
Tránh căng thẳng và lo lắng thường xuyên
Lo lắng và căng thẳng có thể làm giảm đáng kể tuổi thọ của bạn. Theo nghiên cứu được công bố trên Thư viện Y học Quốc gia Hoa Kỳ, phụ nữ bị căng thẳng hoặc lo lắng được cho là có nguy cơ tử vong vì bệnh tim, đột quỵ cao gấp hai lần, trong khi với đàn ông là cao gấp ba lần.
Sống tích cực và lạc quan là liều thuốc hữu hiệu có khả năng kéo dài tuổi thọ và làm cho chất lượng cuộc sống của mỗi người tốt hơn.
Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ rất quan trọng để điều chỉnh chức năng tế bào và giúp cơ thể hồi phục. Thói quen ngủ đều đặn, chẳng hạn như đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày có thể tác động đến tuổi thọ.
Thời gian ngủ dường như cũng là một yếu tố quan trọng bởi ngủ quá ít và quá nhiều đều có hại. Theo NIH, ngủ ít hơn 5–7 giờ mỗi đêm có liên quan đến nguy cơ tử vong sớm cao hơn 12%, trong khi ngủ hơn 8–9 giờ mỗi đêm cũng có thể làm giảm tuổi thọ tới 38%.
Ngủ quá ít cũng có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim và béo phì. Mặt khác, ngủ quá nhiều lại dẫn đến các vấn đề về tinh thần, ít hoạt động thể chất. Vì vậy, hãy ngủ đủ từ 7-8 tiếng mỗi đêm.
