Bắc Ninh có tốc độ phát triển công nghiệp nhanh, kéo theo lượng lớn người lao động từ nơi khác đến lao động, cư trú. Bên cạnh những mặt tích cực, cũng tiềm ẩn nguy cơ tội phạm và tệ nạn xã hội, đặc biệt là về ma túy. Vì vậy, tỉnh đã có nhiều giải pháp đồng bộ để huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn thể Nhân dân khi tham gia phòng, chống ma túy. Tại Kỳ họp thứ 21, HĐND tỉnh Bắc Ninh Khóa XVIII đã thông qua Nghị quyết số 16/2020/NQ-HĐND về việc Quy định mức hỗ trợ đối với người tự nguyện chữa trị, cai nghiện ma túy tại cơ sở. Sau gần 2 năm thực hiện Nghị quyết 16, Ban Pháp chế HĐND tỉnh Bắc Ninh đã tiến hành khảo sát các đơn vị trên địa bàn tỉnh.
Trong nhiệm kỳ 2016 - 2021, HĐND tỉnh Bắc Ninh Khóa XVIII đã ban hành 2 nghị quyết điều chỉnh việc hỗ trợ cai nghiện ma túy. Đây là những chính sách quan trọng nhằm đẩy mạnh, khuyến khích người nghiện ma túy tự nguyện cai nghiện, góp phần giảm thiểu số lượng người nghiện, bảo đảm an ninh trật tự của địa phương. Tại Kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh Khóa XVIII ban hành Nghị quyết số 103 về việc Quy định mức hỗ trợ và đóng góp đối với người tự nguyện chữa trị, cai nghiện ma túy tại cơ sở cai nghiện và gia đình trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2018 - 2020.
Theo quy định người nghiện ma túy có hộ khẩu thường trú tại tỉnh Bắc Ninh tự nguyện cai nghiện tại cơ sở cai nghiện ma túy được hỗ trợ tiền điều trị, sinh hoạt với tổng kinh trong 6 tháng là 5.780.000 đồng/người. Người có hộ khẩu thường trú tại tỉnh tự nguyện chữa trị, cai nghiện tại cơ sở cai nghiện ma túy phải đóng góp mức tiền ăn là 450.000 đồng/người/tháng. Các trường hợp được hỗ trợ 100% tiền ăn trong thời gian tập trung thực hiện theo Thông tư số 117/2017/TT-BTC ngày 6.11.2017 (người nghiện thuộc diện hộ nghèo, gia đình chính sách theo Pháp lệnh Người có công với cách mạng; người chưa thành niên; người thuộc diện bảo trợ xã hội, người khuyết tật).
Ngay sau khi Nghị quyết 103 hết hiệu lực, tại Kỳ họp thứ 21, HĐND tỉnh Khóa XVIII tiếp tục thông qua Nghị quyết số 16 về việc Quy định mức hỗ trợ đối với người tự nguyện chữa trị, cai nghiện ma túy tại cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Bắc Ninh, với tổng kinh phí hỗ trợ là 9.993.000 đồng/người/6 tháng, nhiều hơn so với mức hỗ trợ được quy định tại Nghị quyết số 103.
Ban Pháp Chế HĐND tỉnh Bắc Ninh khảo sát tại cơ sở cai nghiện ma túy
Quyết liệt trong công tác cai nghiện
Đoàn khảo sát của Ban Pháp chế, HĐND tỉnh đã làm rõ những hạn chế, khó khăn, vướng mắc, bất cập giữa cơ chế, chính sách với thực tiễn; ghi nhận kiến nghị, đề xuất của cơ sở để báo cáo HĐND tỉnh và cơ quan chức năng. Theo Ban Pháp chế HĐND tỉnh Bắc Ninh, Ban tiến hành khảo sát việc áp dụng các biện pháp cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma tuý trên địa bàn tỉnh. Trong đó có việc đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết số 16 của HĐND tỉnh Khóa XVIII. Từ đó, làm căn cứ đề xuất tiếp tục hoàn thiện các chính sách của tỉnh về cai nghiện ma túy, giúp người nghiện ma túy cai nghiện thành công, tái hòa nhập cộng đồng.
Theo thống kê của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, từ năm 2019 đến nay, số lượng học viên vào cai nghiện tự nguyện tại cơ sở cai nghiện ma túy của tỉnh tăng lên. Năm 2019 có 200 lượt người; năm 2020 có 239 lượt người; năm 2021 có 257 lượt người; 6 tháng đầu năm 2022 có 158 lượt người. Toàn tỉnh hiện có 1.153 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Trong đó, có 305 người trong trại tạm giam; 135 người tại cơ sở cai nghiện ma túy của tỉnh và 713 người ngoài xã hội. Các đối tượng nghiện ma túy phần lớn không nghề nghiệp, không thu nhập, họ không có tiền để tự nguyện cai nghiện. Vì vậy, các nghị quyết trên của HĐND tỉnh đã tạo điều kiện khuyến khích các đối tượng nghiện ma túy tự nguyện cai nghiện.
Thông qua cuộc khảo sát cho thấy, cơ sở luôn bám sát Luật Phòng, chống ma túy và nghị định của Chính phủ, thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, chú trọng công tác tuyên truyền về cai nghiện ma túy, tổ chức thực hiện chữa bệnh, cai nghiện, giáo dục phục hồi hành vi nhân cách, tổ chức lao động sản xuất, tư vấn giúp đỡ người nghiện ổn định tâm lý, phòng, chống tái nghiện và hỗ trợ người nghiện ma túy chuẩn bị các điều kiện tái hòa nhập cộng đồng.
Theo ông Nguyễn Hoàng Tùng, Giám đốc Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Bắc Ninh, từ khi HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 16/220/NQ-HĐND quy định mức hỗ trợ đối với người nghiện ma túy tự nguyện cai nghiện tại cơ sở, bình quân mỗi năm có khoảng hơn 200 người vào cai nghiện. Việc thiết lập hồ sơ đưa học viên vào cai nghiện được thực hiện theo quy định, giảm thủ tục hành chính, tạo thuận tiện cho người vào cai nghiện.
Từ thực tế cho thấy, các cơ sở còn gặp không ít khó khăn như Nghị định số 116/2001/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm hành chính về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai còn mới, chưa có thông tư hướng dẫn chi tiết cụ thể, một số chính quyền địa phương chưa quan tâm nhiều đến công tác cai nghiện ma túy; người nghiện và gia đình người nghiện chưa có ý thức tự nguyện tại cơ sở, dẫn đến học viên có tỷ lệ tái nghiện cao; việc đào tạo nghề cho người cai nghiện hiệu quả thấp; cai nghiện tại gia đình, cộng đồng còn hạn chế…
Nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, cơ sở cai nghiện của tỉnh kiến nghị các cơ quan liên quan của Trung ương sớm hoàn chỉnh căn cứ pháp lý, có thông tư hướng dẫn; các cấp chính quyền địa phương của Bắc Ninh cần rà soát, đánh giá và có biện pháp tích cực đối với những địa bàn chưa thực sự quan tâm đến công tác này. Đồng thời, kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành chức năng của tỉnh khẩn trương xem, xét, đáp ứng một số đề xuất của cơ sở như bố trí kinh phí sửa chữa một số hạng mục đã xuống cấp, xây mới khu nhà thăm gặp của học viên, mua trang thiết bị cần thiết theo quy định, mua xe cứu thương phục vụ công tác y tế...
