Thực thi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân - những kết quả nổi bật

Kết hợp giám sát và khảo sát qua phiếu điều tra xã hội học

Sau 7 năm triển khai thực hiện, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND đã tạo cơ sở pháp lý, thống nhất trong hoạt động giám sát của các cơ quan dân cử nói chung và HĐND các cấp nói riêng theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả. Trên cơ sở quy định của Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành, HĐND các địa phương đã tích cực triển khai thực hiện với những cách làm linh hoạt, sáng tạo, mang lại hiệu quả thiết thực.

Ngoài chất vấn theo từng nhóm vấn đề, HĐND tỉnh Hải Dương tổ chức hoạt động chất vấn dưới hình thức “ghế nóng”, các vấn đề chất vấn định hướng theo hướng “mở” và không hạn chế nội dung chất vấn. Thường trực HĐND tỉnh kết hợp linh hoạt giữa giám sát trực tiếp tại cơ sở, qua báo cáo và khảo sát qua phiếu điều tra xã hội học để đánh giá toàn diện, sát thực vấn đề giám sát; Thường trực, các Ban HĐND tỉnh luôn đề cao việc thu thập thông tin, tài liệu, xây dựng hình ảnh, phóng sự phục vụ các phiên chất vấn, giải trình…

Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh Hải Dương khảo sát cơ sở vật chất phòng học bộ môn Trường THPT chuyên Nguyễn Trãi - ẢNH PHONG TUYẾT
Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh Hải Dương khảo sát cơ sở vật chất phòng học bộ môn Trường THPT chuyên Nguyễn Trãi. Ảnh: Phong Tuyết

Đó là những điểm nhấn nổi bật trong hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Hải Dương sau 7 năm thi hành Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND.

Chất vấn dưới hình thức “ghế nóng”

Theo Thường trực HĐND tỉnh Hải Dương, thực hiện Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQ15, hoạt động chất vấn của HĐND các cấp có những chuyển biến tích cực, ngày càng đi vào chiều sâu, có trọng tâm, trọng điểm. HĐND tỉnh và một số địa phương như HĐND thị xã Kinh Môn, huyện Ninh Giang đã chất vấn theo hình thức “hỏi nhanh, đáp gọnvới thời gian dành cho đại biểu nêu câu hỏi không quá 1 phút và người được trả lời không quá 3 phút, do đó nhiều vấn đề đại biểu quan tâm đã được đưa ra bàn luận, trao đổi thẳng thắn tại kỳ họp.

Xác định việc bảo đảm thực hiện kết luận, kiến nghị giám sát là nội dung quan trọng, Thường trực, các ban HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh Hải Dương đã đăng tải công khai báo cáo kết quả giám sát trên cổng thông tin điện tử của cơ quan và địa phương để đơn vị, cử tri và nhân dân theo dõi, giám sát. Định kỳ hàng năm, các ban HĐND rà soát, đôn đốc việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của Đoàn giám sát, báo cáo Thường trực HĐND về tiến độ thực hiện của các cơ quan, đơn vị. Đối với những kiến nghị chậm khắc phục, Thường trực HĐND xem xét đưa ra chất vấn, giải trình tại kỳ họp thường lệ HĐND hoặc tổ chức tái giám sát để xem xét, đánh giá việc triển khai thực hiện.

Điểm đổi mới trong hoạt động chất vấn, đối với cấp tỉnh, ngoài chất vấn theo từng nhóm vấn đề, HĐND tỉnh Hải Dương đã tổ chức hoạt động chất vấn dưới hình thức “ghế nóng”, các vấn đề chất vấn định hướng theo hướng “mở và không hạn chế nội dung chất vấn. Để tăng cường tiếp nhận thông tin của cử tri gửi tới kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh bổ sung hình thức cung cấp mã QR-Code và thông báo công khai trên các kênh thông tấn báo chí của tỉnh và trang thông tin điện tử của Đoàn ĐBQH và HĐND... Nhìn chung, đa số các ý kiến chất vấn đều được trả lời, giải trình làm rõ, đưa ra được một số giải pháp giải quyết vấn đề thuộc lĩnh vực quản lý với tinh thần trách nhiệm cao, được đại biểu đồng tình, thống nhất, góp phần hoàn thành thắng lợi nhiều chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng tâm của địa phương.

HĐND các cấp trên địa bàn đã thực hiện tốt việc xem xét các quyết định của UBND, kịp thời kiến nghị, đề nghị UBND cùng cấp sửa đổi, ban hành mới các văn bản phù hợp với hiến pháp, pháp luật, các văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan Nhà nước cấp trên và HĐND cùng cấp. Thông qua giám sát của HĐND tỉnh và hoạt động Tổ rà soát văn bản của Thường trực HĐND tỉnh, một số bất cập trong quá trình ban hành văn bản của các địa phương được Thường trực HĐND tỉnh kiến nghị sửa đổi, bổ sung, khắc phục kịp thời.

Đó là: một số cấp xã chưa thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về đầu tư công như chưa xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn; một số địa phương chưa chỉ rõ nguồn vốn cụ thể trong Nghị quyết quyết định chủ trương đầu tư công (chỉ nêu chung chung từ nguồn vốn ngân sách tỉnh, ngân sách huyện, nguồn vốn hợp pháp khác); một số HĐND cấp thực hiện ủy quyền cho UBND cấp huyện quyết định chủ trương đầu tư của tất cả các dự án đầu tư công).

HĐND huyện Tứ Kỳ qua kiểm tra, rà soát việc ban hành nghị quyết của HĐND xã đã ban hành kết luận đề nghị 3 HĐND xã thu hồi 1 nghị quyết ban hành trái thẩm quyền theo quy định của pháp luật (Nghị quyết về việc phê duyệt kế hoạch sử dụng đất của xã).

Đề cao việc thu thập thông tin, xây dựng hình ảnh, phóng sự

Từ năm 2016 đến nay, Thường trực và các Ban HĐND tỉnh Hải Dương đã tổ chức 28 cuộc giám sát chuyên đề, các nội dung được lựa chọn “đúng” và “trúng”, có trọng tâm, trọng điểm về những vấn đề khó, liên quan trực tiếp tới quyền, lợi ích chính đáng của nhân dân và việc quản lý, điều hành thực hiện nhiệm vụ phát triển của tỉnh. Thời gian và hình thức giám sát linh hoạt, kết hợp giữa giám sát trực tiếp tại cơ sở và giám sát qua báo cáo và khảo sát qua phiếu điều tra xã hội học để đánh giá toàn diện và sát thực vấn đề giám sát. Kết quả giám sát đã tác động tích cực tới công tác chỉ đạo, điều hành của các cấp chính quyền và việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của các cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh.

Hoạt động chất vấn, giải trình tại phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh được thực hiện thường xuyên từ nhiệm kỳ trước và tiếp tục được quan tâm cải tiến, đổi mới theo hướng chuyên sâu, chuyên nghiệp. Thường trực, các Ban HĐND tỉnh luôn đề cao việc thu thập thông tin, tài liệu, xây dựng hình ảnh, phóng sự phục vụ các phiên chất vấn, giải trình. Công tác điều hành tiếp tục được Thường trực HĐND tỉnh đổi mới, nâng cao chất lượng, sẵn sàng đồng hành với UBND tỉnh xem xét, giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tồn tại, hạn chế trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của tỉnh.

Hội đồng nhân dân

Đề xuất cơ chế phù hợp cho lực lượng kiểm lâm, bảo vệ rừng chuyên trách
Diễn đàn

Đề xuất cơ chế phù hợp cho lực lượng kiểm lâm, bảo vệ rừng chuyên trách

Trong thông báo Kết luận Hội nghị tiếp xúc và đối thoại giữa Thường trực HĐND tỉnh với lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng trên địa bàn năm 2024, Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai đề nghị UBND tỉnh nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế phù hợp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho lực lượng kiểm lâm, lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách. Tuyển dụng đủ số biên chế đã được giao cho lực lượng kiểm lâm, xem xét việc tinh giản biên chế đối với lực lượng kiểm lâm hợp lý, phù hợp.

Ban hành các chính sách an sinh xã hội đặc thù
Diễn đàn

Ban hành các chính sách an sinh xã hội đặc thù

Để phấn đấu đến năm 2030, tỉnh Bình Dương hoàn thành các chỉ tiêu về an sinh xã hội, tỉnh sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách an sinh xã hội theo hướng bảo đảm triển khai các chính sách của Trung ương, đồng thời ban hành các chính sách đặc thù phù hợp của tỉnh; tiếp tục hoàn thiện hệ thống trợ giúp xã hội; triển khai đồng bộ các chính sách an sinh xã hội…

Giao Thường trực HĐND giải quyết vấn đề phát sinh
Diễn đàn

Giao Thường trực HĐND giải quyết vấn đề phát sinh

Tăng tỷ lệ đại biểu HĐND chuyên trách cấp tỉnh, thành lập Ban Đô thị HĐND cấp huyện, có cơ chế giao thẩm quyền Thường trực HĐND giải quyết vấn đề phát sinh giữa hai kỳ họp nhằm khắc phục hạn chế, bất cập đã phát sinh trong thực tiễn… là các giải pháp cụ thể ở 6 nhóm chính sách trong hồ sơ đề nghị xây dựng dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) gửi lấy ý kiến 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Phát huy danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO non nước Cao Bằng
Diễn đàn

Phát huy danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO non nước Cao Bằng

Để ngành du lịch Cao Bằng phát triển bền vững, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Thường trực HĐND tỉnh về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, các đại biểu đề nghị: cần chú trọng phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng, du lịch gắn với làng nghề truyền thống, du lịch sinh thái; tăng cường liên kết, hợp tác với các tỉnh, thành trong quảng bá, xúc tiến du lịch... Đặc biệt, cần phát huy tốt vai trò danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO non nước Cao Bằng trong thúc đẩy phát triển du lịch bền vững.

Hà Nội khắc phục vướng mắc, bất cập trong công tác cán bộ
Chuyển động

Hà Nội khắc phục vướng mắc, bất cập trong công tác cán bộ

Tại Kỳ họp thứ 19, diễn ra sáng 19.11, HĐND thành phố Hà Nội đã thông qua quy định việc chuyển cán bộ, công chức làm việc tại xã, phường, thị trấn thành cán bộ, công chức thuộc biên chế hành chính; việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý cán bộ, công chức làm việc tại xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Hà Nội nâng cao hiệu quả sử dụng, khai thác tài sản công
Chuyển động

Hà Nội nâng cao hiệu quả sử dụng, khai thác tài sản công

Sáng 19.11, tại Kỳ họp thứ 19, HĐND thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết quy định việc nhượng quyền khai thác, quản lý công trình kiến trúc có giá trị và công trình, hạng mục công trình hạ tầng văn hóa, thể thao thuộc phạm vi quản lý của thành phố, theo điểm a, b khoản 4 Điều 41 Luật Thủ đô.

Bảo đảm sự lãnh đạo trực tiếp, thường xuyên và bố trí cán bộ ưu tú đảm nhận các vị trí chủ chốt của HĐND cấp xã là giải pháp hết sức quan trọng
Diễn đàn

Bài cuối: Hoàn thiện tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn - yêu cầu cấp thiết

Qua từng lá phiếu bầu, cử tri đã lựa chọn, giao trách nhiệm cho những đại biểu HĐND đại diện cho ý chí, nguyện vọng trong hệ thống chính quyền ở cơ sở. Để mỗi quyết định của HĐND đều phản ánh được yêu cầu thực tiễn ở cơ sở, thể hiện mối quan hệ chặt chẽ, sinh động giữa cuộc sống và chính sách pháp luật phục vụ phát triển, yêu cầu hoàn thiện quy định về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn HĐND cấp xã nói chung, của các Ban HĐND cấp xã nói riêng là cấp thiết.

Lãnh đạo các Ban và đại biểu HĐND phường Hồng Phong, thành phố Đông Triều khảo sát thực tế tiến độ giải quyết kiến nghị của cử tri
Diễn đàn

Bài 2: Chưa thể thực thi đầy đủ quyền hạn, nhiệm vụ

Mặc dù đảm nhiệm rất nhiều công việc quan trọng, song trên thực tế hoạt động của Ban HĐND cấp xã thời gian qua còn không ít những vướng mắc, hạn chế. Có một thực tế đã được chỉ rõ qua giám sát của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Quảng Ninh là không ở góc độ này thì lại góc độ khác, các Ban HĐND cấp xã gần như đều chưa thể triển khai đầy đủ quyền hạn, chức năng, nhiệm vụ của mình.

Bài 4: Lấy hạnh phúc của Nhân dân là niềm vui, lẽ sống
Diễn đàn

Bài 4: Lấy hạnh phúc của Nhân dân là niềm vui, lẽ sống

Trong đời sống chính trị - xã hội ở bất kỳ nền cộng hòa nào trên thế giới, việc xây dựng những giá trị cốt lõi cho cơ quan đại diện của Nhân dân, cùng với việc có được người lãnh đạo làm “Thủ lĩnh chính trị”, hội tụ đủ đức và tài để hun đúc niềm tin, sức mạnh, làm điểm tựa tinh thần cho người dân luôn là điều kiện tiên quyết dẫn dắt dân tộc đó tiến lên. Di sản của Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã truyền đi lòng TRẮC ẨN và ngọn lửa nhiệt huyết cho người đại biểu nhân dân, tận tâm, tận lực, tận hiến; tiếp nối lịch sử hào hùng ngàn năm văn hiến của dân tộc, LẤY HẠNH PHÚC CỦA NHÂN DÂN LÀ NIỀM VUI, LẼ SỐNG.

Đoàn giám sát của MTTQ tỉnh Quảng Ninh họp thống nhất về kết quả giám sát chuyên đề hoạt động của các Ban HĐND cấp xã tại một số địa phương
Diễn đàn

Bài 1: Góp phần tạo nên sức mạnh của chính quyền cơ sở

Cơ sở là nơi phản ánh rõ nét, sinh động nhất về sự gắn bó mật thiết giữa chính quyền với người dân và cũng là nơi đánh giá thực chất nhất về sức sống của các đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước khi được triển khai vào cuộc sống. Trong suốt quá trình phát triển, HĐND xã luôn được quan tâm xây dựng, giữ vai trò quan trọng trong tổ chức bộ máy nhà nước. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, cơ quan dân cử cơ sở hiện nay vẫn chưa thể phát huy hết vị trí, vai trò. Trong đó, các Ban chuyên môn của HĐND cấp xã ở Quảng Ninh là một ví dụ điển hình...

Đoàn giám sát Thường trực HĐND tỉnh khảo sát cảng Nosco (thị xã Quảng Yên).
Hội đồng nhân dân

Tăng cường quản lý, bảo đảm an toàn giao thông đường thủy nội địa

Trong tháng 10 vừa qua, Đoàn giám sát Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ninh đã làm việc với các sở, ngành, địa phương liên quan về việc chấp hành các quy định pháp luật trong công tác bảo đảm ATGT đường thủy nội địa và quản lý, đăng kiểm, đăng ký phương tiện giao thông đường thủy. Qua đó, kiến nghị UBND tỉnh xem xét ban hành quy định tăng cường công tác quản lý luồng tuyến; phối hợp kiểm tra, kiểm soát, xử lý phương tiện vi phạm di chuyển trong tuyến thủy nội địa với các địa phương giáp ranh...

Đoàn khảo sát thực tế phương án phòng cháy chữa cháy tại chợ An Long, huyện Tam Nông
Hội đồng nhân dân

Chủ động phòng ngừa, ngăn chặn các nguy cơ cháy nổ

Làm việc với huyện Tam Nông về kết quả thực hiện quy định của pháp luật về phòng cháy chữa cháy (PCCC) và Nghị quyết số 85/2021/NQ-HĐND của HĐND tỉnh quy định việc xử lý các cơ sở trên địa bàn không bảo đảm yêu cầu về PCCC được đưa vào sử dụng trước ngày Luật Phòng cháy và chữa cháy có hiệu lực thi hành, Ban Pháp chế HĐND tỉnh Đồng Tháp đề nghị, địa phương tăng cường tuyên truyền nâng cao ý thức, kỹ năng PCCC cho người dân; thực hiện tốt hơn nữa công tác phòng ngừa, nhất là phối hợp giữa lực lượng chữa cháy cơ sở và dân phòng theo phương châm 4 tại chỗ.

Bài 1: Từ Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà phục vụ
Hội đồng nhân dân

Bài 1: Từ Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà phục vụ

Có một câu chuyện sâu sắc về người con hàng ngày mọi việc đều tin tưởng vào tư vấn của cha, một hôm lại gần cha và hỏi: Khi cha qua đời, làm sao để con biết điều gì làm hay không nên làm? Câu trả lời của người cha thật thấm thía: Con hãy hỏi trái tim mình. Chợt nhớ đến câu nói xúc động cùng hành động (đặt tay lên ngực trái) chạm đến trái tim hàng triệu, triệu người dân đất Việt của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khi nhắc lại một câu của nhà văn Nguyễn Đình Thi viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong bộ phim “Hồ Chí Minh - Chân dung một con người”: “Trên ngực áo này không một tấm huân chương, nhưng dưới làn áo mỏng này có một trái tim”(1). Đó là trái tim của một bậc đại trí, nhân kiệt, cả cuộc đời thanh cao, giản dị, một lòng, một dạ vì nước, vì non, vì cơ đồ giang san - Người đại biểu trọn vẹn lời hứa với dân, lời thề trước cờ Đảng, cờ Tổ quốc, một tấm gương mẫu mực, sáng ngời cho các đại biểu dân cử.

Quang cảnh kỳ họp chuyên đề lần thứ 19 HĐND tỉnh Tuyên Quang
Hội đồng nhân dân

Tuyên Quang: Thông qua 6 nghị quyết quan trọng

Chiều ngày 14.11, HĐND tỉnh Tuyên Quang Khóa XIX đã tổ chức Kỳ họp chuyên đề lần thứ 19. Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Thị Kim Dung; Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Phạm Thị Minh Xuân; Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Thị Thanh Trà chủ tọa kỳ họp.

Đồng Tháp: HĐND tỉnh yêu cầu thực hiện nghiêm kế hoạch giải ngân kế hoạch vốn năm 2024
Hội đồng nhân dân

Đồng Tháp: HĐND tỉnh yêu cầu thực hiện nghiêm kế hoạch giải ngân kế hoạch vốn năm 2024

Ngày 14.11, HĐND tỉnh Khóa X đã tổ chức Kỳ họp đột xuất lần thứ Mười để xem xét, giải quyết kịp thời những nội dung quan trọng, cấp bách liên quan đến nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; đặc biệt, là nội dung điều chỉnh vốn đầu tư công để bảo đảm chỉ tiêu giải ngân đề ra trong năm.