Chú trọng khảo sát thực tế để đánh giá sát đúng
Việc tổ chức giám sát thông qua các phiên họp giải trình được Thường trực HĐND tỉnh, huyện triển khai linh hoạt nhằm kịp thời cho ý kiến chỉ đạo giải quyết các vấn đề liên quan; bình quân mỗi năm, Thường trực HĐND tỉnh, huyện tổ chức 1 - 2 phiên. Thường trực HĐND tỉnh xây dựng chương trình tổ chức phiên họp giải trình đối với 7 nội dung, trong đó có phiên họp giải trình về “việc chấp hành pháp luật về đầu tư công và tình hình triển khai thực hiện các dự án nhóm B, nhóm C trọng điểm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 được HĐND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư”. Qua đó, đã đề xuất, kiến nghị bổ sung, sửa đổi, ban hành mới những quy định, cơ chế, chính sách cụ thể phù hợp thực tiễn, góp phần hoàn thành các nhiệm vụ phát triển tại địa phương. Thường trực HĐND cấp huyện tổ chức nhiều phiên chất vấn và trả lời chất vấn sôi nổi, hiệu quả.
Hoạt động giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri được Thường trực HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh Quảng Nam chú trọng và triển khai đa dạng dưới nhiều hình thức; một số kiến nghị được lựa chọn, chỉ đạo, phân công các Ban, các Tổ đại biểu HĐND giám sát trực tiếp tại cơ sở, kịp thời kiến nghị, đề xuất các giải pháp giải quyết dứt điểm kiến nghị của cử tri. Những vụ việc phát sinh đơn khiếu nại kéo dài, phức tạp, Thường trực HĐND các cấp chỉ đạo Ban Pháp chế HĐND, Văn phòng tổ chức khảo sát, giám sát theo đơn để nắm tình hình, tham mưu hướng xử lý. Qua đó, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết nhằm bảo đảm quyền lợi hợp pháp của công dân, hoặc yêu cầu, hướng dẫn công dân chấp hành các quy định của pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Hoạt động giám sát chuyên đề của Thường trực HĐND các cấp có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan của HĐND và các đơn vị, địa phương liên quan để bảo đảm kết quả giám sát khách quan, toàn diện. Phương pháp giám sát có nhiều đổi mới, chú trọng khảo sát thực tế để tiếp nhận thông tin, tổng hợp, nhằm đánh giá toàn diện, sát đúng tình hình thực tế. Qua theo dõi, các kiến nghị sau giám sát được UBND và các ngành tiếp thu, chỉ đạo triển khai cụ thể, rõ ràng, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát; nhiều cuộc giám sát chuyên đề của HĐND, Thường trực HĐND được tổng hợp trình HĐND ban hành nhiều nghị quyết chuyên đề xử lý kết quả giám sát; đề ra nhiều chủ trương, biện pháp tăng cường quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, nhất là đất đai, môi trường, đầu tư công…
Theo phân công của Thường trực HĐND, các Tổ đại biểu HĐND tỉnh đã thực hiện 3 cuộc giám sát chuyên đề, tập trung vào những vấn đề bức xúc, phát sinh tại các địa phương. Đó là việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng quỹ đất nông nghiệp vào mục đích công ích giai đoạn 2004 - 2017; công tác huy động, quản lý, sử dụng các loại quỹ, khoản đóng góp của người dân cấp xã trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016 - 2018; tình hình chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường tại các cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh.
Các Tổ đại biểu HĐND huyện giám sát việc thi hành pháp luật, các quyết định của UBND cùng cấp, kịp thời kiến nghị chấn chỉnh, khắc phục hạn chế trong thi hành pháp luật ở địa phương về việc quản lý quỹ đất công ích, quản lý sử dụng các loại quỹ ở cấp xã; thực hiện chính sách an sinh xã hội; việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; công tác quản lý nhà nước về môi trường tại các cơ sở có nguy cơ ô nhiễm…
Bảo đảm công khai, minh bạch
Điểm đáng chú ý là Thường trực HĐND các cấp đã chỉ đạo đăng tải đầy đủ kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị giám sát của các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát trên cổng thông tin điện tử của HĐND, bảo đảm công khai, minh bạch, góp phần tạo thuận lợi cho việc tiếp cận và thực hiện của các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát, cũng như việc theo dõi, giám sát của cử tri và Nhân dân. Công tác giám sát việc thực hiện kết luận, kiến nghị giám sát được quan tâm chú trọng. Thường trực HĐND các cấp đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho các Ban của HĐND theo dõi, giám sát việc giải quyết các kiến nghị sau giám sát của HĐND, Thường trực, các Ban của HĐND; tổ chức các phiên họp nghe báo cáo, giải trình việc thực hiện của các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát, kịp thời kiến nghị, chấn chỉnh việc thực hiện không hiệu quả hoặc không thực hiện của các cơ quan, đơn vị.
Đặc biệt, ngay sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 ngày 12.9.2022, Thường trực HĐND tỉnh Quảng Nam đã tổ chức hội nghị giao ban giữa với Thường trực HĐND cấp huyện để phổ biến, triển khai. Qua đó, hoạt động giám sát việc thực hiện kiến nghị giám sát được tăng cường; việc thực hiện kết luận, kiến nghị giám sát của các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát ngày càng nghiêm túc hơn.