Xóa bỏ triệt để tư duy xin - cho

Sáng qua, chỉ hai ngày sau khi Quốc hội kết thúc Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Chính phủ đã tổ chức Hội nghị với các địa phương thực hiện kết luận của Trung ương, các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về tăng trưởng kinh tế. Đây cũng là hội nghị đầu tiên giữa Chính phủ với các địa phương sau khi Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được Quốc hội thông qua với những đổi mới mạnh mẽ về tổ chức, hoạt động, về phân cấp, phân quyền giữa Chính phủ và chính quyền các địa phương.

Bao trùm hội nghị là sự quyết tâm, quyết liệt từ cả Chính phủ và các địa phương nhằm hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 và tăng trưởng hai con số liên tục trong nhiều năm tới. Những cam kết chắc nịch của các “đầu tàu kinh tế”, các động lực tăng trưởng tại hội nghị đã củng cố thêm niềm tin vững chắc đối với mục tiêu mà Trung ương, Quốc hội, Chính phủ đặt ra. Trong đó, Quảng Ninh, dù được Chính phủ giao chỉ tiêu tăng trưởng đạt 12%, nhưng tỉnh phấn đấu đạt mức tăng trưởng 14%; Bắc Giang được Chính phủ giao chỉ tiêu tăng trưởng là 13,6%, nhưng tỉnh đã chủ động đặt mục tiêu tăng trưởng từ 14 - 15%/năm; Hải Phòng cam kết phấn đấu đạt mức tăng trưởng 12,5% thậm chí cao hơn, đồng thời đóng góp 11.000 tỷ đồng để triển khai dự án đường sắt Lào Cai - Hải Phòng; TP. Hồ Chí Minh được Chính phủ giao chỉ tiêu tăng trưởng đạt 10% cũng cam kết đạt ít nhất là 10%...

Trên cơ sở các nhiệm vụ, giải pháp được Quốc hội quyết định tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín vừa qua, các địa phương đã chủ động xác định các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể phù hợp với tình hình địa phương để phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng. Dù vậy, qua các ý kiến đề xuất của lãnh đạo các địa phương tại hội nghị cũng cho thấy, vẫn còn khá nhiều việc địa phương mong muốn có sự hỗ trợ của các bộ, ngành Trung ương.

Như với TP. Hồ Chí Minh, nhiều lần khẳng định quan điểm “quyết tâm làm”, “không thể không làm”, song lãnh đạo thành phố cũng nêu một số nhiệm vụ hết sức quan trọng cần có sự “chung tay” của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương. Trong đó, thành phố sẽ tập trung cải cách hành chính, tháo gỡ các điểm nghẽn, các dự án tồn đọng, các dự án có vướng mắc, phân loại, có giải pháp cụ thể cho từng nhóm, từng vướng mắc và xin ý kiến của Chính phủ, các bộ, ngành để có giải pháp tháo gỡ, đưa các dự án này đi vào hoạt động, tạo nguồn thu ngân sách, nguồn lực để phát triển trong thời gian tới. Lãnh đạo thành phố “kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành giúp thành phố trong việc tháo gỡ khó khăn cho các dự án còn tồn đọng kéo dài cũng như khơi thông nguồn lực”. Đặc biệt, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành thực hiện tháo gỡ những kiến nghị theo Thông báo số 392 mà Thủ tướng đã có chỉ đạo vì đến nay mới chỉ có 14/49 kiến nghị được các bộ ngành giải quyết.

Hay với Hải Phòng, cam kết đóng góp 11.000 tỷ đồng để triển khai dự án đường sắt Lào Cai - Hải Phòng, song thành phố cũng kiến nghị xem xét phương án thi công đồng thời từ cả hai đầu tuyến, tức là từ Lào Cai và từ Hải Phòng để rút ngắn thời gian thi công, sớm đưa dự án vào vận hành; kiến nghị Thủ tướng xem xét, sớm nghiên cứu và phê duyệt từ bến 9 đến bến 12 của hệ thống cảng biển quốc tế Tân Vũ - Lạch Huyện để nâng cao năng lực vận chuyển hàng hóa, tối ưu hóa chi phí logistics, thúc đẩy sự phát triển của Hải Phòng.

Đơn cử như vậy để thấy rằng, hơn lúc nào hết, trên cơ sở cơ chế phân cấp, phân quyền mạnh mẽ đã được quy định tại hai đạo luật gốc về tổ chức, hoạt động của Chính phủ và chính quyền địa phương, cả Chính phủ và từng địa phương phải tiếp tục rà soát, xác định rõ những nhiệm vụ, những việc có thể làm ngay theo quy định mới của Luật.

Song song với đó là khẩn trương tháo gỡ những vấn đề cần có sự chung tay của cả Trung ương và địa phương theo đúng tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc xác lập tư duy bình đẳng giữa Trung ương và địa phương. Đặc biệt là yêu cầu của Tổng Bí thư về việc địa phương có quyền đòi hỏi, kiến nghị Trung ương có cơ chế, giải pháp tháo gỡ để địa phương phát triển bên cạnh việc chấp hành các chỉ thị, chỉ đạo của Trung ương và những kiến nghị, đề xuất của địa phương phải được Trung ương xem xét một cách nghiêm túc, nhanh chóng, có trách nhiệm, phải trả lời dứt khoát, đúng thời gian quy định, rõ ràng, cụ thể.

Phải xóa bỏ triệt để tư duy xin - cho giữa bộ, ngành Trung ương và địa phương, đặc biệt là xin - cho trong xử lý những vướng mắc từ thực tiễn, phải xác định đây là trách nhiệm của cả Trung ương và địa phương. Địa phương phải chủ động hơn, năng động hơn còn các bộ, ngành, như yêu cầu của Thủ tướng Phạm Minh Chính phải "khẩn trương, tích cực chủ động xử lý các đề xuất, kiến nghị của các địa phương theo tinh thần không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm". Quán triệt, thực hiện nghiêm tinh thần này thì khó khăn nào cũng có thể giải quyết được và chắc chắn sẽ giải quyết được với tốc độ nhanh nhất có thể. Và khi đó, như Thủ tướng đã nói, chúng ta "có đủ tự tin, đủ điều kiện, đủ năng lực để tăng trưởng bứt phá".

Chính sách và cuộc sống

Các đại biểu bấm nút biểu quyết thông qua Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Ảnh: Hồ Long
Chính sách và cuộc sống

Tạo đà bứt phá cho khoa học, công nghệ

Sáng qua (19.2), tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, với 454/458 ĐBQH tham gia biểu quyết tán thành, đạt tỷ lệ 99,12%, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

ĐBQH Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) góp ý dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi)
Chính sách và cuộc sống

Xây dựng nghị định trong bối cảnh luật khung

Tuần trước, trong phát biểu góp ý dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) tại hội trường, ĐBQH Vũ Thị Lưu Mai (TP. Hà Nội) đề xuất bổ sung quy định về trách nhiệm đánh giá tác động và lấy ý kiến rộng rãi với các chính sách có tác động trên phạm vi rộng khi ban hành nghị định; bởi lẽ, tới đây, luật chủ yếu ban hành ở dạng nguyên tắc và rất nhiều vấn đề chính sách sẽ nằm trong các nghị định.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên thảo luận tổ sáng 15.2.
Chính sách và cuộc sống

Lan tỏa tư duy mới và cách làm mới

“Khi Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị ra đời, trong giới làm khoa học chúng tôi nói vui với nhau rằng, mình đang khô hạn thì gặp mưa rào, bởi nghị quyết có rất nhiều cơ chế, chính sách cởi mở để giới khoa học đóng góp nhiều hơn nữa cho tiềm lực khoa học công nghệ của quốc gia và phát triển đất nước. Bây giờ, Quốc hội lại ban hành Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách để tháo gỡ vướng mắc nhằm nhanh chóng Nghị quyết số 57-NQ/TW vào cuộc sống. Tôi ủng hộ cao nghị quyết này và tin rằng những người làm khoa học như tôi cũng rất ủng hộ”, ĐBQH Nguyễn Thanh Phương (Cần Thơ), Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Cần Thơ, nói trong cuộc thảo luận tổ sáng qua, 15.2.

Thách thức rất lớn
Chính sách và cuộc sống

Thách thức rất lớn

Tờ trình Đề án bổ sung về phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên đã chính thức được trình tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội Khóa XV khai mạc ngày 12.2 vừa qua.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc Kỳ họp bất thường lần thứ Chín. Ảnh Lâm Hiển
Chính sách và cuộc sống

Gỡ nút thắt thể chế

Phát biểu tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh, đổi mới mạnh mẽ công tác lập pháp. Tập trung kiểm soát quyền lực trong xây dựng pháp luật, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm, nhất là trách nhiệm người đứng đầu, kiên quyết chống tiêu cực, lợi ích nhóm. Tinh thần đổi mới lập pháp ấy đã được thể hiện rất rõ ngay trong Kỳ họp bất thường lần thứ Chín đang diễn ra.

Thực hiện quyết liệt, hiệu quả các giải pháp để năm 2025 tăng trưởng kinh tế hai con số - Chinhphu.vn
Chính sách và cuộc sống

Khó nhưng phải đạt được

Tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín khai mạc giữa tuần này, Chính phủ sẽ trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến về việc điều chỉnh một số chỉ tiêu chủ yếu của năm 2025 gồm: tốc độ tăng trưởng GDP đạt 8% trở lên; tốc độ tăng CPI bình quân khoảng 4,5 - 5%; trường hợp cần thiết cho phép điều chỉnh bội chi ngân sách nhà nước lên mức khoảng 4 - 4,5% GDP để huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển; nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài có thể đến ngưỡng hoặc vượt ngưỡng cảnh báo khoảng 5% GDP.

Khai mở dư địa mới…
Chính sách và cuộc sống

Khai mở dư địa mới…

Dù gặp rất nhiều khó khăn, thách thức do những biến động của thị trường thế giới và tác động của thiên tai, trong đó, riêng bão số 3 (Yagi) đã gây thiệt hại tới 31.000 tỷ đồng, nhưng năm 2024 ngành nông nghiệp đã nỗ lực vượt qua, khẳng định vai trò trụ đỡ, điểm tựa của nền kinh tế.

Tháng 1.2025, cả nước có 58,3 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường
Chính sách và cuộc sống

Giữ doanh nghiệp ở lại thị trường

Theo công bố của Tổng cục Thống kê, trong tháng 1.2025, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường cao gấp 5 lần số doanh nghiệp thành lập mới. Dù một tháng là khoảng thời gian ngắn, lại trùng với dịp nghỉ Tết Nguyên đán, song diễn biến này vẫn gợi nhiều suy nghĩ, nhất là trong bối cảnh đất nước đang phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay.

Ảnh minh họa
Quốc hội và Cử tri

Chế tài nghiêm khắc khi ban hành văn bản trái luật

Người đứng đầu của cơ quan, tổ chức chịu trách nhiệm trực tiếp khi trình hoặc ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật... Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, người đứng đầu có thể bị xử lý theo quy định của Đảng, xử lý kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; đây là một trong những nội dung đáng chú ý trong dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi).

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi)
Chính sách và cuộc sống

Kiến tạo ngay từ quy trình lập pháp

Dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội xem xét, thông qua theo thủ tục rút gọn tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín tới. Đây không phải là lần đầu tiên "đạo luật để làm luật" này được sửa đổi toàn diện, nhưng có lẽ sẽ là lần sửa đổi đặc biệt nhất kể từ khi được ban hành lần đầu tiên vào năm 1996 đến nay.

Việt Nam hoàn toàn có thể vươn lên, đạt được những thành tựu lớn
Chính sách và cuộc sống

Chinh phục những đỉnh cao mới

Dù còn đối mặt với không ít thử thách, nền kinh tế Việt Nam hoàn toàn có thể chinh phục những đỉnh cao mới trong năm 2025 nhờ vào những cơ hội mang tính tự nhiên từ bối cảnh quốc tế và năng lực nội sinh. Trong đó, quyết tâm cải cách thể chế mạnh mẽ, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi đang nổi lên như một động lực quan trọng giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong năm “chốt” của giai đoạn 2020 - 2025.

Tổng Bí thư Tô Lâm và các đại biểu dự Diễn đàn quốc gia phát triển doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam lần thứ 6 - Ảnh TTX
Chính sách và cuộc sống

Quản lý theo mục tiêu, không quản lý cách làm

Ví Nghị quyết 57-NQ/TW như "khoán 10" cho nông nghiệp, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, "Khoán 10" là để thoát nghèo, Nghị quyết 57-NQ/TW là để thoát bẫy thu nhập trung bình. Khoán 10 là giải phóng sức lao động, Nghị quyết 57 - NQ/TW là giải phóng sức sáng tạo. Tinh thần chung của hai chủ trương này đều là quản lý theo mục tiêu, không quản cách làm, là trao quyền tự chủ và trách nhiệm cho người làm, chấp nhận rủi ro và đánh giá dựa trên hiệu quả tổng thể, người làm được hưởng lợi từ thành quả lao động và sáng tạo.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Quyết tâm xóa bỏ điểm nghẽn thể chế

Quán triệt tinh thần đổi mới, thông thoáng, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác xây dựng pháp luật; tăng cường phân cấp, phân quyền, nhất là cho địa phương; xóa bỏ cơ chế "xin - cho”; tăng cường trách nhiệm giải trình, đề xuất của các cơ quan, tổ chức trình dự án luật trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua.