Sao lại “chân trong, chân ngoài”?

Theo Bộ Công thương, trước thông tin về Dự án nhấn chìm 1 triệu m3 bùn xuống biển Bình Thuận của Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1, trong đó có việc ông Hà Quốc Quân, hiện là Giám đốc Trung tâm Tư vấn đầu tư và chuyển giao giao công nghệ thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược chính sách công nghiệp thuộc Bộ Công thương, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Công ty CP Tư vấn xây dựng cảng biển Việt Nam, đơn vị tư vấn cho dự án, Bộ Công thương đã thành lập Tổ công tác làm việc với Viện Nghiên cứu Chiến lược, chính sách công nghiệp và ông Hà Quốc Quân để xác minh thông tin. Theo kết quả làm việc bước đầu cho thấy, việc ông Hà Quốc Quân, Giám đốc Trung tâm Tư vấn đầu tư và chuyển giao công nghệ thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược, chính sách công nghiệp tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp là Công ty CP Tư vấn xây dựng cảng biển Việt Nam như báo chí nêu là có thật.

“Chân trong, chân ngoài” không phải hiện tượng cá biệt trong hệ thống cơ quan nhà nước hiện nay. Dù không có con số thống kê cụ thể nhưng thực tế không ít trường hợp công chức, viên chức coi chỗ làm chỉ là nơi “ghé chân”, để thuận tiện cho việc kinh doanh ngoài của mình. Thế mới có chuyện ví von “chân ngoài dài hơn chân trong”.

Không ai cấm công chức, viên chức làm thêm để cải thiện cuộc sống nếu như không “ăn cắp” giờ cơ quan và không vi phạm các quy định của pháp luật dành cho công chức, viên chức. Nhưng việc một viên chức quản lý lại làm quản lý của công ty thì hoàn toàn trái luật. Có rất nhiều quy định pháp luật đưa ra về việc cấm viên chức, công chức thành lập, quản lý doanh nghiệp. Theo Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2005 và Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) năm 2012, một trong những việc mà cán bộ, công chức, viên chức không được làm đó là, thành lập, tham gia thành lập hoặc tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh… trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Luật này cũng cấm cán bộ, công chức, viên chức làm tư vấn cho doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân khác ở trong nước và nước ngoài về các công việc liên quan đến bí mật nhà nước, những công việc thuộc thẩm quyền giải quyết của mình hoặc mình tham gia giải quyết.

Bên cạnh đó, Điểm b, Khoản 2, Điều 18 Luật Doanh nghiệp 2014 cũng quy định: Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam. Như vậy, căn cứ theo các quy định pháp luật hiện hành, việc ông Hà Quốc Quân, Giám đốc Trung tâm Tư vấn đầu tư và chuyển giao công nghệ kiêm giữ hai chức vụ là hoàn toàn vi phạm pháp luật. Điều đó cho thấy, công tác quản lý cán bộ của Viện Nghiên cứu Chiến lược, chính sách công nghiệp nói riêng và của Bộ Công thương còn lỏng lẻo. Nếu như không có sự lên tiếng của một số chuyên gia về việc bỗng nhiên có tên trong đánh giá, thẩm định tác động của dự án gây bất an dư luận thì việc “chân trong, chân ngoài” của ông Hà Quốc Quân có bị phát hiện? Với cách quản lý cán bộ, công chức, viên chức hiện nay, các bộ, ngành khác có đủ tự tin nói rằng, nói “không” với công chức, viên chức “chân trong, chân ngoài” không?  Việc Bộ Công thương xác nhận ông Hà Quốc Quân tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp được xem là căn cứ quan trọng để xử lý trách nhiệm với cá nhân viên chức này theo quy định. Tuy nhiên, để không xảy ra trường hợp tương tự, ngoài việc các cơ quan, đơn vị quản lý chặt chẽ công chức, viên chức của mình, cần quy định cụ thể cơ chế kiểm tra tính xác thực nội dung trong thành phần hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp, bởi hiện nay, điều này vẫn còn bỏ ngỏ.