Trung Quốc phát triển hệ thống pháp luật phòng cháy, chữa cháy hiện đại

Kể từ khi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập, quá trình xây dựng các luật, quy định về an toàn phòng cháy, chữa cháy đã trải qua ba giai đoạn riêng biệt: xây dựng ban đầu, cải tiến dần dần và phát triển có hệ thống. Khuôn khổ pháp lý này liên tục phát triển, cập nhật để bảo đảm an toàn xã hội trong bối cảnh công nghiệp hóa, đô thị hóa đang diễn ra nhanh chóng.

Giai đoạn xây dựng ban đầu (1949 - 1998)

Trong những ngày đầu sau khi thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào năm 1949, do kinh tế còn kém phát triển nên tổng số vụ cháy và thiệt hại liên quan tương đối thấp. Vào những năm 1950, Trung Quốc xảy ra trung bình 60.000 vụ cháy mỗi năm, gây thiệt hại khoảng 60 triệu nhân dân tệ. Bước quan trọng đầu tiên hướng tới một khuôn khổ phòng cháy, chữa cháy cơ bản diễn ra vào năm 1957 với việc ban hành Quy định về giám sát hỏa hoạn của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, được Quốc hội thông qua.

Quy định này gồm 12 điều, trong đó nêu rõ công tác giám sát phòng cháy, chữa cháy phải dựa vào người dân, lần đầu tiên thiết lập hệ thống trách nhiệm phòng cháy, chữa cháy ở các doanh nghiệp, cơ quan, hợp tác xã. 7 trách nhiệm cho các cơ quan giám sát hỏa hoạn đã được thiết lập, bao gồm xây dựng các quy tắc và thông số kỹ thuật an toàn chống hỏa hoạn, tiến hành kiểm tra an toàn chống cháy nổ, thống nhất chỉ huy và tổ chức chữa cháy hiện trường. Tất cả là nhằm đặt nền móng cho việc xây dựng pháp luật về phòng, chống hỏa hoạn của Trung Quốc.

Thời kỳ cải cách và mở cửa sau năm 1978 chứng kiến ​​sự phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ, kéo theo tình trạng gia tăng đáng kể các vụ cháy, nổ và thiệt hại liên quan. Trong giai đoạn 1978 - 1980, trung bình mỗi năm có 3.442 ca tử vong do hỏa hoạn, với thiệt hại trực tiếp về kinh tế lên tới 204 triệu nhân dân tệ. Xu hướng đáng báo động này đòi hỏi phải cập nhật các quy định an toàn phòng cháy, chữa cháy. Do đó, Quy định phòng cháy, chữa cháy của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã được ban hành năm 1984, dựa trên cơ sở Quy định về giám sát hỏa hoạn trước đó.

Luyện tập chữa cháy ở Trung Quốc. Nguồn: Tân Hoa xã/Shutterstock
Luyện tập chữa cháy ở Trung Quốc. Nguồn: Tân Hoa xã/Shutterstock

Những quy định mới, với chủ trương “phòng cháy trước tiên” đã mở rộng đáng kể phạm vi giám sát hỏa hoạn, bao gồm giám sát thực hiện các quy chuẩn kỹ thuật phòng cháy, chữa cháy trong thiết kế, thi công công trình xây dựng, cũng như trong các tòa nhà dân cư. Lần đầu tiên, Trung Quốc làm rõ cả quyền tham gia hoàn thiện và nghiệm thu dự án xây dựng, lẫn thẩm quyền giám sát, kiểm tra quy hoạch, xây dựng công trình phòng cháy, chữa cháy công cộng trong xây dựng đô thị. Bên cạnh đó, nước này còn đưa ra khái niệm về "nguy cơ hỏa hoạn", giải thích rõ ràng các thủ tục giải quyết vi phạm an toàn chống hỏa hoạn.

Trong giai đoạn này, Bộ luật Hình sự cũng đưa ra hình phạt đối với các tội gây ra hỏa hoạn, đốt phá dẫn đến tai nạn nghiêm trọng...

Giai đoạn cải tiến dần dần (1998 - 2012)

Giai đoạn này diễn ra từ khi ban hành Luật Phòng cháy, chữa cháy năm 1998 đến trước Đại hội toàn quốc lần thứ XVIII của Đảng Cộng sản Trung Quốc (2012).

Trước khi luật trên được ban hành năm 1998, Trung Quốc chứng kiến ​​tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất, kéo theo sự gia tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của các vụ cháy. Điều đó đòi hỏi một khuôn khổ pháp lý toàn diện hơn. Ngày 29.4.1998, Luật Phòng cháy, chữa cháy chính thức được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, và có hiệu lực từ 1.9.1998.

Luật này thể hiện tiến bộ đáng kể so với các quy định trước đây, mở rộng số quy định từ 32 lên 54, làm cho nội dung cụ thể, khoa học và toàn diện hơn. Nó xác định rõ ràng trách nhiệm phòng cháy, chữa cháy của chính quyền, các đơn vị và người dân, cũng như trách nhiệm pháp lý đối với các hành vi vi phạm. Luật đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ thống pháp luật và thúc đẩy xã hội hóa công tác quản lý phòng cháy, chữa cháy. Năm 2008, Bộ Công an đề xuất sửa đổi luật lần đầu tiên, đưa ra nhiều cải cách đáng kể liên quan đến công tác phòng chống hỏa hoạn, cháy nổ, điều tra các nguy cơ và tăng cường công tác cứu hộ khẩn cấp. 

Giai đoạn phát triển có hệ thống (2012 đến nay)

Kể từ Đại hội XVIII của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào năm 2012, ngành phòng cháy, chữa cháy đã bước vào giai đoạn phát triển nhanh chóng và bền vững mới, được đánh dấu bằng nhiều cải cách toàn diện, trong đó tiếp tục sửa đổi, điều chỉnh đối với Luật Phòng cháy, chữa cháy. Ngày 23.4. 2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa 13 đã thông qua Quyết định sửa đổi 8 luật, trong đó có luật trên, chuyển trách nhiệm quản lý phòng cháy, chữa cháy từ Bộ Công an sang Bộ Quản lý tình trạng khẩn cấp, đồng thời thành lập đội cứu hỏa toàn diện quốc gia. Ngoài ra, trách nhiệm hướng dẫn rà soát, nghiệm thu thiết kế phòng cháy, chữa cháy cho các dự án xây dựng sẽ được chuyển sang Bộ Nhà ở và phát triển đô thị, nông thôn.

Trong khi đó, những sửa đổi tiếp theo của luật vào năm 2021 tập trung vào việc thực hiện kiểm tra an toàn phòng cháy, chữa cháy; hủy bỏ bằng cấp, giấy phép của các cơ sở dịch vụ kỹ thuật phòng cháy chữa cháy, và quy định trách nhiệm pháp lý đối với các hành vi vi phạm...

Hệ thống pháp luật về phòng cháy, chữa cháy của Trung Quốc đã phát triển đáng kể trong hơn 70 năm qua, hình thành một khuôn khổ toàn diện bao gồm các luật, quy định và văn bản quy phạm. Hệ thống này đã thích ứng với những thách thức của từng thời đại, phản ánh tầm quan trọng của an toàn chống cháy nổ trong việc bảo vệ tiến bộ kinh tế và ổn định xã hội.

Nghị viện thế giới

Bế mạc Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Lào Khóa IX tháng 7.2024
Nghị viện thế giới

Nơi nhân dân các dân tộc Lào gửi gắm niềm tin

Với số lượng đại biểu Quốc hội và khối lượng văn bản luật tăng lên qua các khóa lập pháp, Quốc hội Lào ngày càng khẳng định vai trò là cơ quan đại biểu đại diện cho ý chí và nguyện vọng của toàn thể nhân dân các dân tộc Lào; một cơ quan lập pháp không ngừng đổi mới, hoạt động ngày càng hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

Quốc hội Lào đăng cai tổ chức Đại hội đồng AIPA-35 năm 2014. Nguồn: aipasecretariat.org
Nghị viện thế giới

Hành trình gần 30 năm với những đóng góp tích cực

Quốc hội Lào trở thành thành viên thứ 7 của Tổ chức Liên Nghị viện ASEAN (AIPO) vào năm 1997, sau 5 nước sáng lập gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan (năm 1977) và Việt Nam (1995). Trong suốt 27 năm gia nhập AIPO nay là AIPA, Quốc hội Lào luôn chứng tỏ là một thành viên tích cực, chủ động trong các sáng kiến hợp tác liên nghị viện khu vực.

Chú thích: Chủ tịch Quốc hội Lào Saysomphone Phomvihane nhận chiếc búa Chủ tịch AIPA từ Indonesia tại Lễ bế mạc Đại hội đồng AIPA-44 năm 2023. Nguồn: aipasecretariat.org
Nghị viện thế giới

Chu đáo, kỹ lưỡng, bài bản - sẵn sàng cho Đại hội đồng AIPA - 45

Với vai trò Chủ tịch AIPA năm 2024, Quốc hội Lào sẽ đăng cai tổ chức Đại hội đồng AIPA lần thứ 45 từ ngày 17 - 23.10 với chủ đề “Vai trò của Nghị viện trong thúc đẩy hội nhập và tăng trưởng toàn diện của ASEAN”. Với một chuỗi sự kiện quan trọng như: cuộc họp Ban Chấp hành AIPA-45, lễ khai mạc chính thức Đại hội đồng AIPA-45, các cuộc họp của các ủy ban... Đại hội đồng AIPA-45 là một trong những hoạt động đối ngoại quan trọng của Lào trong năm Chủ tịch ASEAN/AIPA; để chuẩn bị cho chuỗi sự kiện này, Lào đã có một quá trình chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, bài bản.

Nguồn: ITN
Quốc tế

KOL phải trải nghiệm sản phẩm mình quảng cáo

Trung Quốc đã ban hành một loạt quy định cụ thể liên quan đến việc những người nổi tiếng hoặc người có ảnh hưởng (Key Opinion Leader - KOL) tham gia vào các hoạt động quảng cáo trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển nhanh chóng. Đặc biệt, quy định mới yêu cầu KOL phải thực sự trải nghiệm sản phẩm khi quảng cáo cho sản phẩm đó.

Trung Quốc quản lý chặt chẽ đối với loại hình quảng cáo pop-up
Quốc tế

"Lập lại trật tự" thị trường quảng cáo trực tuyến

Tổng cục Quản lý thị trường Nhà nước Trung Quốc (SAMR) đã ban hành các Biện pháp mới về quản lý quảng cáo trên internet (sau đây gọi là Biện pháp mới), có hiệu lực từ ngày 1.5.2023, được kỳ vọng sẽ giúp “lập lại trật tự” các hoạt động tiếp thị trên mạng xã hội và quảng cáo trên internet, vốn đang trở nên khó kiểm soát trong thời kỳ bùng nổ thương mại điện tử.

Một buổi bán hàng qua livestream tại Trung Quốc.
Quốc tế

Xóa sổ view ảo - chuẩn mực hóa quảng cáo qua livestream

Xuất hiện tại Trung Quốc từ nhiều năm trước, nhưng đến khi đại dịch Covid-19 bùng phát, các hoạt động thương mại, quảng cáo qua phát sóng trực tuyến trực tiếp (livestream) thực sự bùng nổ. Tuy có tiềm năng phát triển to lớn, nhưng hoạt động livestream cũng làm phát sinh nhiều vấn đề như nạn trốn thuế, làm giả lưu lượng truy cập, phát ngôn thiếu kiểm soát..., buộc chính quyền Trung Quốc siết chặt kiểm soát ngành công nghiệp này.

Chile: Luật mới tăng cường chế tài đối với sai phạm của doanh nghiệp
Quốc tế

Chile: Luật mới tăng cường chế tài đối với sai phạm của doanh nghiệp

Luật 21.595, có hiệu lực từ đầu tháng 9.2024, đánh dấu bước ngoặt quan trọng của Chile trong việc xử lý các tội phạm kinh tế và môi trường. Được gọi là “Luật Về tội phạm kinh tế và môi trường”, văn bản pháp lý này hứa hẹn sẽ áp dụng các hình phạt nghiêm khắc hơn đối với hành vi sai trái trong lĩnh vực doanh nghiệp. Dù vẫn còn nhiều tranh luận và có khả năng điều chỉnh trong tương lai, không thể phủ nhận rằng đây là sự thay đổi quan trọng đối với hệ thống tư pháp hình sự của Chile.

Canada thông qua luật nhằm khai thác năng lượng tái tạo ngoài khơi
Quốc tế

Canada thông qua luật nhằm khai thác năng lượng tái tạo ngoài khơi

Canada vừa đạt được bước tiến đáng kể trong việc khai thác các nguồn năng lượng tái tạo ngoài khơi khi Thượng viện chính thức thông qua dự luật C-49 gần đây. Đây là một văn bản mang tính đột phá, được thiết kế nhằm khai thác tiềm năng năng lượng ngoài khơi dồi dào tại tỉnh Nova Scotia, tỉnh Newfoundland và Labrador, nằm ven biển Đại Tây Dương của Canada. Hai tỉnh này sở hữu điều kiện lý tưởng cho phát triển năng lượng gió và các dạng năng lượng tái tạo khác nhờ vào vị trí địa lý chiến lược cùng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú.

Nguồn: venturevillage.world
Nghị viện thế giới

Phần Lan: Bảo đảm chất lượng giáo dục và vị thế cao quý của nghề giáo

Phần Lan thường được coi là một trong những quốc gia tốt nhất thế giới về chính sách, luật pháp dành cho giáo viên. Hệ thống giáo dục của nước này luôn được xếp hạng cao trên toàn cầu. Những ưu đãi đối với giáo viên ở Phần Lan nhấn mạnh đến việc tôn trọng quyền tự chủ nghề nghiệp, sự kính trọng đối với nghề giáo và yêu cầu đào tạo nghiêm ngặt, góp phần củng cố vị thế vững chắc của những nhà giáo như là một nghề cao quý trong xã hội.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

Quy chế công chức cho giáo viên ở Đức: Bảo đảm ổn định trong giáo dục

Hệ thống giáo dục của Đức nổi tiếng với cấu trúc chặt chẽ, hiệu quả và tiêu chuẩn cao. Một trong những khía cạnh góp phần vào thành công của hệ thống này là quy chế "Beamte" - trao cho lao động ở khu vực công, bao gồm một tỷ lệ lớn giáo viên tư cách "công chức nhà nước". Tư cách đặc biệt này mang lại cho giáo viên ở Đức nhiều quyền lợi, từ bảo đảm việc làm, phúc lợi, uy tín xã hội đến sự ổn định lâu dài.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

Các nước củng cố, hoàn thiện pháp luật về nhà giáo

Pháp luật về nhà giáo trên thế giới đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục, góp phần hình thành những thế hệ tương lai mạnh mẽ và thúc đẩy phát triển xã hội bền vững. Những quy định này không chỉ thiết lập khung pháp lý rõ ràng để quản lý và phát triển đội ngũ giáo viên, mà còn bảo vệ quyền lợi của họ, từ đó nâng cao chuẩn mực nghề nghiệp.

Các nghị sĩ Mexico phải họp tại một sân vận động trong nhà để thông qua dự luật.
Nghị viện thế giới

Cải cách tư pháp 2024 ở Mexico: Từ ý tưởng đến hiện thực

Ngày 15.9 vừa qua, Tổng thống Mexico López Obrador đã ký ban hành Sắc lệnh sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ một số điều của Hiến pháp chính trị Hợp chúng quốc Mexico liên quan đến ngành tư pháp (sau đây gọi là Sắc lệnh), đưa Mexico trở thành quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới sẽ bỏ phiếu bầu toàn bộ thẩm phán theo hình thức phổ thông đầu phiếu trực tiếp.

Thượng viện Mexico thông qua kế hoạch cải cách ngày 11.9.
Nghị viện thế giới

Cải cách tư pháp 2024 ở Mexico: Quốc gia đầu tiên thẩm phán do dân bầu

Sắc lệnh cải cách tư pháp nhằm mục đích chuyển đổi hệ thống tư pháp từ hệ thống bổ nhiệm, chủ yếu tập trung vào thâm niên làm việc, kinh nghiệm và trình độ chuyên môn, sang hệ thống bầu cử, đưa Mexico trở thành quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới có toàn bộ thẩm phán do dân bầu.

Getty images
Nghị viện thế giới

Siêu công trình khắc chế "thủy thần"

Nhằm giúp Thủ đô Tokyo không bị ngập lụt mỗi khi mùa mưa đến, Chính phủ Nhật Bản đã xây dựng một trong những hệ thống đường hầm ngầm chống ngập lớn nhất thế giới có tên Kênh xả ngầm bên ngoài khu vực đô thị (G-cans), được thiết kế để ngăn chặn ngập lụt ở khu vực đô thị Tokyo, nơi rất dễ bị ảnh hưởng bởi bão, mưa lớn và mực nước sông dâng cao.

Drone cứu hộ
Nghị viện thế giới

Tăng cường ứng dụng công nghệ trong hoạt động cứu trợ

Khắc phục hậu quả thiên tai là một trong bốn khâu quan trọng trong chu trình quản lý thiên tai của Nhật Bản (giảm nhẹ, chuẩn bị, ứng phó, khắc phục hậu quả). Chính quyền Nhật Bản đã xây dựng nhiều chính sách sáng tạo nhằm bảo đảm hoạt động ứng phó, cứu trợ và phục hồi hiệu quả cho những nạn nhân và khu vực bị ảnh hưởng.

Australia: Hành vi chia sẻ dữ liệu cá nhân trực tuyến ác ý sẽ bị phạt tù tới 7 năm
Quốc tế

Australia: Hành vi chia sẻ dữ liệu cá nhân trực tuyến ác ý sẽ bị phạt tù tới 7 năm

Để tăng cường bảo vệ thông tin cá nhân của công dân và bảo đảm quyền riêng tư trong thời đại kỹ thuật số, Chính phủ Australia đã trình dự thảo Luật sửa đổi về quyền riêng tư và các quy định khác năm 2024 lên Quốc hội. Do Bộ trưởng Tư pháp Mark Dreyfus thúc đẩy, dự luật này nhằm củng cố pháp luật về quyền riêng tư, đặc biệt tập trung vào việc hình sự hóa hành vi chia sẻ dữ liệu cá nhân một cách ác ý (doxxing).

Có nên tăng tỷ lệ đóng góp của doanh nghiệp?
Nghị viện thế giới

Có nên tăng tỷ lệ đóng góp của doanh nghiệp?

Tỷ lệ đóng góp vào quỹ hưu trí theo luật định của người sử dụng lao động tại Trung Quốc vẫn tương đối cao. Biện pháp hạ tỷ lệ đóng góp có thể là giải pháp để giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp nhưng lại làm gia tăng gánh nặng đối với quỹ hưu trí.