Trung Quốc phát triển hệ thống pháp luật phòng cháy, chữa cháy hiện đại

Kể từ khi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập, quá trình xây dựng các luật, quy định về an toàn phòng cháy, chữa cháy đã trải qua ba giai đoạn riêng biệt: xây dựng ban đầu, cải tiến dần dần và phát triển có hệ thống. Khuôn khổ pháp lý này liên tục phát triển, cập nhật để bảo đảm an toàn xã hội trong bối cảnh công nghiệp hóa, đô thị hóa đang diễn ra nhanh chóng.

Giai đoạn xây dựng ban đầu (1949 - 1998)

Trong những ngày đầu sau khi thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào năm 1949, do kinh tế còn kém phát triển nên tổng số vụ cháy và thiệt hại liên quan tương đối thấp. Vào những năm 1950, Trung Quốc xảy ra trung bình 60.000 vụ cháy mỗi năm, gây thiệt hại khoảng 60 triệu nhân dân tệ. Bước quan trọng đầu tiên hướng tới một khuôn khổ phòng cháy, chữa cháy cơ bản diễn ra vào năm 1957 với việc ban hành Quy định về giám sát hỏa hoạn của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, được Quốc hội thông qua.

Quy định này gồm 12 điều, trong đó nêu rõ công tác giám sát phòng cháy, chữa cháy phải dựa vào người dân, lần đầu tiên thiết lập hệ thống trách nhiệm phòng cháy, chữa cháy ở các doanh nghiệp, cơ quan, hợp tác xã. 7 trách nhiệm cho các cơ quan giám sát hỏa hoạn đã được thiết lập, bao gồm xây dựng các quy tắc và thông số kỹ thuật an toàn chống hỏa hoạn, tiến hành kiểm tra an toàn chống cháy nổ, thống nhất chỉ huy và tổ chức chữa cháy hiện trường. Tất cả là nhằm đặt nền móng cho việc xây dựng pháp luật về phòng, chống hỏa hoạn của Trung Quốc.

Thời kỳ cải cách và mở cửa sau năm 1978 chứng kiến ​​sự phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ, kéo theo tình trạng gia tăng đáng kể các vụ cháy, nổ và thiệt hại liên quan. Trong giai đoạn 1978 - 1980, trung bình mỗi năm có 3.442 ca tử vong do hỏa hoạn, với thiệt hại trực tiếp về kinh tế lên tới 204 triệu nhân dân tệ. Xu hướng đáng báo động này đòi hỏi phải cập nhật các quy định an toàn phòng cháy, chữa cháy. Do đó, Quy định phòng cháy, chữa cháy của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã được ban hành năm 1984, dựa trên cơ sở Quy định về giám sát hỏa hoạn trước đó.

Luyện tập chữa cháy ở Trung Quốc. Nguồn: Tân Hoa xã/Shutterstock
Luyện tập chữa cháy ở Trung Quốc. Nguồn: Tân Hoa xã/Shutterstock

Những quy định mới, với chủ trương “phòng cháy trước tiên” đã mở rộng đáng kể phạm vi giám sát hỏa hoạn, bao gồm giám sát thực hiện các quy chuẩn kỹ thuật phòng cháy, chữa cháy trong thiết kế, thi công công trình xây dựng, cũng như trong các tòa nhà dân cư. Lần đầu tiên, Trung Quốc làm rõ cả quyền tham gia hoàn thiện và nghiệm thu dự án xây dựng, lẫn thẩm quyền giám sát, kiểm tra quy hoạch, xây dựng công trình phòng cháy, chữa cháy công cộng trong xây dựng đô thị. Bên cạnh đó, nước này còn đưa ra khái niệm về "nguy cơ hỏa hoạn", giải thích rõ ràng các thủ tục giải quyết vi phạm an toàn chống hỏa hoạn.

Trong giai đoạn này, Bộ luật Hình sự cũng đưa ra hình phạt đối với các tội gây ra hỏa hoạn, đốt phá dẫn đến tai nạn nghiêm trọng...

Giai đoạn cải tiến dần dần (1998 - 2012)

Giai đoạn này diễn ra từ khi ban hành Luật Phòng cháy, chữa cháy năm 1998 đến trước Đại hội toàn quốc lần thứ XVIII của Đảng Cộng sản Trung Quốc (2012).

Trước khi luật trên được ban hành năm 1998, Trung Quốc chứng kiến ​​tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất, kéo theo sự gia tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của các vụ cháy. Điều đó đòi hỏi một khuôn khổ pháp lý toàn diện hơn. Ngày 29.4.1998, Luật Phòng cháy, chữa cháy chính thức được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, và có hiệu lực từ 1.9.1998.

Luật này thể hiện tiến bộ đáng kể so với các quy định trước đây, mở rộng số quy định từ 32 lên 54, làm cho nội dung cụ thể, khoa học và toàn diện hơn. Nó xác định rõ ràng trách nhiệm phòng cháy, chữa cháy của chính quyền, các đơn vị và người dân, cũng như trách nhiệm pháp lý đối với các hành vi vi phạm. Luật đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ thống pháp luật và thúc đẩy xã hội hóa công tác quản lý phòng cháy, chữa cháy. Năm 2008, Bộ Công an đề xuất sửa đổi luật lần đầu tiên, đưa ra nhiều cải cách đáng kể liên quan đến công tác phòng chống hỏa hoạn, cháy nổ, điều tra các nguy cơ và tăng cường công tác cứu hộ khẩn cấp. 

Giai đoạn phát triển có hệ thống (2012 đến nay)

Kể từ Đại hội XVIII của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào năm 2012, ngành phòng cháy, chữa cháy đã bước vào giai đoạn phát triển nhanh chóng và bền vững mới, được đánh dấu bằng nhiều cải cách toàn diện, trong đó tiếp tục sửa đổi, điều chỉnh đối với Luật Phòng cháy, chữa cháy. Ngày 23.4. 2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa 13 đã thông qua Quyết định sửa đổi 8 luật, trong đó có luật trên, chuyển trách nhiệm quản lý phòng cháy, chữa cháy từ Bộ Công an sang Bộ Quản lý tình trạng khẩn cấp, đồng thời thành lập đội cứu hỏa toàn diện quốc gia. Ngoài ra, trách nhiệm hướng dẫn rà soát, nghiệm thu thiết kế phòng cháy, chữa cháy cho các dự án xây dựng sẽ được chuyển sang Bộ Nhà ở và phát triển đô thị, nông thôn.

Trong khi đó, những sửa đổi tiếp theo của luật vào năm 2021 tập trung vào việc thực hiện kiểm tra an toàn phòng cháy, chữa cháy; hủy bỏ bằng cấp, giấy phép của các cơ sở dịch vụ kỹ thuật phòng cháy chữa cháy, và quy định trách nhiệm pháp lý đối với các hành vi vi phạm...

Hệ thống pháp luật về phòng cháy, chữa cháy của Trung Quốc đã phát triển đáng kể trong hơn 70 năm qua, hình thành một khuôn khổ toàn diện bao gồm các luật, quy định và văn bản quy phạm. Hệ thống này đã thích ứng với những thách thức của từng thời đại, phản ánh tầm quan trọng của an toàn chống cháy nổ trong việc bảo vệ tiến bộ kinh tế và ổn định xã hội.

Nghị viện thế giới

Các nghị sĩ Mexico phải họp tại một sân vận động trong nhà để thông qua dự luật.
Nghị viện thế giới

Cải cách tư pháp 2024 ở Mexico: Từ ý tưởng đến hiện thực

Ngày 15.9 vừa qua, Tổng thống Mexico López Obrador đã ký ban hành Sắc lệnh sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ một số điều của Hiến pháp chính trị Hợp chúng quốc Mexico liên quan đến ngành tư pháp (sau đây gọi là Sắc lệnh), đưa Mexico trở thành quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới sẽ bỏ phiếu bầu toàn bộ thẩm phán theo hình thức phổ thông đầu phiếu trực tiếp.

Thượng viện Mexico thông qua kế hoạch cải cách ngày 11.9.
Nghị viện thế giới

Cải cách tư pháp 2024 ở Mexico: Quốc gia đầu tiên thẩm phán do dân bầu

Sắc lệnh cải cách tư pháp nhằm mục đích chuyển đổi hệ thống tư pháp từ hệ thống bổ nhiệm, chủ yếu tập trung vào thâm niên làm việc, kinh nghiệm và trình độ chuyên môn, sang hệ thống bầu cử, đưa Mexico trở thành quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới có toàn bộ thẩm phán do dân bầu.

Getty images
Nghị viện thế giới

Siêu công trình khắc chế "thủy thần"

Nhằm giúp Thủ đô Tokyo không bị ngập lụt mỗi khi mùa mưa đến, Chính phủ Nhật Bản đã xây dựng một trong những hệ thống đường hầm ngầm chống ngập lớn nhất thế giới có tên Kênh xả ngầm bên ngoài khu vực đô thị (G-cans), được thiết kế để ngăn chặn ngập lụt ở khu vực đô thị Tokyo, nơi rất dễ bị ảnh hưởng bởi bão, mưa lớn và mực nước sông dâng cao.

Drone cứu hộ
Nghị viện thế giới

Tăng cường ứng dụng công nghệ trong hoạt động cứu trợ

Khắc phục hậu quả thiên tai là một trong bốn khâu quan trọng trong chu trình quản lý thiên tai của Nhật Bản (giảm nhẹ, chuẩn bị, ứng phó, khắc phục hậu quả). Chính quyền Nhật Bản đã xây dựng nhiều chính sách sáng tạo nhằm bảo đảm hoạt động ứng phó, cứu trợ và phục hồi hiệu quả cho những nạn nhân và khu vực bị ảnh hưởng.

Australia: Hành vi chia sẻ dữ liệu cá nhân trực tuyến ác ý sẽ bị phạt tù tới 7 năm
Quốc tế

Australia: Hành vi chia sẻ dữ liệu cá nhân trực tuyến ác ý sẽ bị phạt tù tới 7 năm

Để tăng cường bảo vệ thông tin cá nhân của công dân và bảo đảm quyền riêng tư trong thời đại kỹ thuật số, Chính phủ Australia đã trình dự thảo Luật sửa đổi về quyền riêng tư và các quy định khác năm 2024 lên Quốc hội. Do Bộ trưởng Tư pháp Mark Dreyfus thúc đẩy, dự luật này nhằm củng cố pháp luật về quyền riêng tư, đặc biệt tập trung vào việc hình sự hóa hành vi chia sẻ dữ liệu cá nhân một cách ác ý (doxxing).

Có nên tăng tỷ lệ đóng góp của doanh nghiệp?
Nghị viện thế giới

Có nên tăng tỷ lệ đóng góp của doanh nghiệp?

Tỷ lệ đóng góp vào quỹ hưu trí theo luật định của người sử dụng lao động tại Trung Quốc vẫn tương đối cao. Biện pháp hạ tỷ lệ đóng góp có thể là giải pháp để giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp nhưng lại làm gia tăng gánh nặng đối với quỹ hưu trí.

Bao phủ toàn dân bằng hệ thống ba trụ cột
Nghị viện thế giới

Bao phủ toàn dân bằng hệ thống ba trụ cột

Trong hơn ba thập kỷ, Trung Quốc đã nỗ lực chuyển đổi từ mô hình kinh tế kế hoạch cũ, nơi lương hưu được trả và bảo đảm hoàn toàn thông qua các doanh nghiệp nhà nước, sang mô hình phù hợp với thị trường. Hiện tại, Trung Quốc thúc đẩy mô hình hưu trí ba trụ cột, bao gồm hệ thống lương hưu cơ bản do nhà nước lãnh đạo; chương trình lương hưu tự nguyện của người lao động từ người sử dụng lao động; chương trình lương hưu tự nguyện của cá nhân.

Trung Quốc với mối đe dọa nhân khẩu học
Nghị viện thế giới

Trung Quốc với mối đe dọa nhân khẩu học

Lực lượng lao động suy giảm và dân số già hóa nhanh chóng của Trung Quốc đã làm gia tăng mối lo ngại về tính bền vững trong tương lai của quỹ hưu trí, một báo cáo dự đoán rằng tổng chi tiêu của quỹ sẽ bắt đầu vượt quá mức đóng góp vào năm 2028 và dự trữ sẽ giảm theo cấp số nhân sau đó, dẫn đến quỹ sẽ cạn kiệt hoàn toàn vào năm 2035.

image_sapo
Quốc tế

Bài 2: Bảo đảm tiếng nói của khu vực được lắng nghe

Hội đồng Liên bang (Thượng viện) là một trong hai viện của Quốc hội Liên bang Nga, đóng vai trò quan trọng trong quy trình lập pháp và giám sát các vấn đề của quốc gia, qua đó cho thấy tiếng nói của khu vực trong các quyết định quan trọng của đất nước.

image_sapo
Quốc tế

Bài 1: “Xương sống lập pháp” của quốc gia

Quốc hội Liên bang Nga, được nêu trong Điều 94 của Hiến pháp Nga (2020), hoạt động như cơ quan lập pháp và đại diện của Liên bang Nga. Đây là Quốc hội lưỡng viện bao gồm: Hội đồng Liên bang và Duma Quốc gia. Hai viện có vai trò khác biệt, nhưng cùng nhau tạo thành "xương sống lập pháp" của đất nước.

10 điều đặc biệt về vị trí Chủ tịch Quốc hội
Nghị viện thế giới

10 điều đặc biệt về vị trí Chủ tịch Quốc hội

Chức vụ Chủ tịch Quốc hội là một chức vụ có từ thời kỳ đầu thiết lập Nghị viện vương quốc Anh. Đây là một đặc điểm thiết yếu của hệ thống nghị viện và là một trong những chức vụ “lâu đời nhất” của hệ thống Westminster. Theo thời gian, vị trí Chủ tịch Quốc hội ngày càng chứng tỏ vai trò với tư cách là những “nhạc trưởng” quan trọng trong phiên họp của Quốc hội nói riêng và trong hoạt động của Quốc hội nói chung.

Bài 3: Hai đạo luật mới tạo điều kiện cho người dân sở hữu nhà
Nghị viện thế giới

Bài 3: Hai đạo luật mới tạo điều kiện cho người dân sở hữu nhà

Một trong những mục tiêu mà Chính phủ Bảo thủ trước kia của Anh và tân Chính phủ Công đảng (vừa lên nắm quyền vào tháng 7.2024) hướng tới là tháo gỡ những rào cản để tạo thuận lợi cho người dân sở hữu nhà ở. Điều này được thực hiện thông qua hai văn bản pháp lý: Đạo luật Cải cách chế độ sở hữu nhà thuê và sở hữu vĩnh viễn năm 2024 (đã trở thành luật) và Dự luật Cải cách chế độ sở hữu nhà thuê và sở hữu chung, đang chuẩn bị được đưa ra xem xét tại Nghị viện.

Bài 2: Dự luật Quy hoạch và Cơ sở hạ tầng: Kỳ vọng tháo gỡ các nút thắt
Nghị viện thế giới

Bài 2: Dự luật Quy hoạch và Cơ sở hạ tầng: Kỳ vọng tháo gỡ các nút thắt

Trong buổi lễ khai mạc Nghị viện khóa mới ngày 17.7 vừa qua, Vua Charles của Vương quốc Anh đã đọc diễn văn khai mạc và công bố một gói gồm 39 dự luật mà Chính phủ mới của Công đảng sẽ thúc đẩy Nghị viện thông qua nhằm hồi sinh nền kinh tế. Trong số 39 dự luật được công bố, dự luật Quy hoạch và Cơ sở hạ tầng đã thu hút sự quan tâm của dư luận, bởi đây được xem là nỗ lực của Công đảng trong thực hiện cam kết tranh cử là giải quyết tình trạng thiếu nhà ở trầm trọng.

Cân bằng giữa lợi ích kinh tế và bảo vệ cộng đồng bản địa
Quốc tế

Cân bằng giữa lợi ích kinh tế và bảo vệ cộng đồng bản địa

Tây Ban Nha từ lâu là một trong những điểm đến hàng đầu của khách du lịch, thu hút hàng triệu khách mỗi năm. Tuy nhiên, lượng du lịch tăng đột biến gần đây đã thúc đẩy nước này đưa ra nhiều quy định mới nhằm cân bằng giữa lợi ích kinh tế từ ngành du lịch với việc bảo vệ cộng đồng địa phương.

Ảrập Xêút: Tầm nhìn chiến lược dài hạn
Quốc tế

Ảrập Xêút: Tầm nhìn chiến lược dài hạn

Ảrập Xêút đang trải qua cuộc chuyển đổi đáng kể trong ngành du lịch với nhiều quy định pháp lý mới, các khoản đầu tư chiến lược và dự án đầy tham vọng. Kế hoạch Tầm nhìn 2030 của vương quốc định hướng cho những thay đổi này, hướng tới mục tiêu đa dạng hóa nền kinh tế và biến du lịch thành yếu tố đóng góp chính cho tăng trưởng quốc gia.

Luật Du lịch mới của Hy Lạp: Chìa khóa cho tăng trưởng
Quốc tế

Luật Du lịch mới của Hy Lạp: Chìa khóa cho tăng trưởng

Tháng trước, các nghị sĩ Hy Lạp đã thông qua luật về du lịch mới được thiết kế để nâng cao cơ sở hạ tầng du lịch, giáo dục và tính bền vững của đất nước. Theo giới quan sát, động thái lập pháp này đánh dấu bước tiến quan trọng cho ngành công nghiệp nói trên của xứ sở các vị thần.