Vừa qua, Bệnh viện Bãi Cháy tiếp nhận điều trị cho nhiều trường hợp bệnh nhân mắc bệnh whitmore với biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, diễn biến bán cấp tính gây tổn thương đa dạng nhiều cơ quan, làm suy yếu hệ miễn dịch như nhiễm khuẩn huyết, áp xe gan, áp xe cẳng chân, viêm màng não.
Điển hình, bệnh nhân V.T.H (67 tuổi, TP. Hạ Long, Quảng Ninh) có tiền sử bệnh đa u tủy xương, tăng huyết áp. Người bệnh được chuyển từ bệnh viện tuyến trên về điều trị tại Bệnh viện Bãi Cháy với chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei (whitmore ), có ổ di trú viêm phổi. Tại đây, bệnh nhân đã được điều trị theo phác đồ kết hợp nạo viêm, chạy VAC loét cùng cụt.
Thêm trường hợp, người bệnh Đ.T.D (62 tuổi, TP. Uông Bí, Quảng Ninh) có tiền sử đái tháo đường đang điều trị. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng sốt, gai rét, đau mỏi người, sưng đau phần mềm cẳng chân trái có mủ, hội chứng nhiễm trùng rõ.
Qua xét nghiệm cấy mủ cho thấy, dương tính với khuẩn Burkhoderia pseudomallei (whitmore ). Các bác sĩ chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết, áp xe cẳng chân do khuẩn whitmore trên nền bệnh nhân đái tháo đường và điều trị bằng kháng sinh, dẫn lưu ổ áp xe tại cẳng chân.
BS.CKII Phạm Công Đức, Trưởng Khoa Bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Bãi Cháy cho biết, bệnh whitmore có biểu hiện về lâm sàng rất đa dạng, tổn thương tới nhiều cơ quan. Bệnh diễn biến theo hướng bán cấp tính nên đôi khi thầm lặng, bệnh nhân diễn biến từ từ, khi nhập viện thì đã có những ổ áp xe rất sâu trên nhiều cơ quan.
Tại bệnh viện, các bác sĩ điều trị cho nhiều bệnh nhân bị viêm phổi, viêm mô mềm, viêm xương đùi, viêm khớp háng, áp xe đa ổ, áp xe tại các cơ quan như cơ, gan, lách, thận, viêm màng não nhiễm khuẩn huyết.
Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong tương đối cao nếu không điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, những người có bệnh nền như đái tháo đường, suy thận, bệnh gan, bệnh phổi mạn tính, người suy giảm miễn dịch có nguy cơ cao mắc bệnh.
Đối với phương pháp chẩn đoán bệnh whitmore, tiêu chuẩn vàng dựa trên các xét nghiệm vi sinh học trong máu, mủ tại phần da bị tổn thương. Thời kỳ ủ bệnh từ 1- 21 ngày, có thể kéo dài và khó chẩn đoán, bệnh nhân khi đến bệnh viện đã tổn thương rất nhiều cơ quan.
Theo BS.CKII Phạm Công Đức, việc điều trị bệnh whitmore trên từng trường hợp bệnh nhân sẽ có phương pháp, phác đồ điều trị thời gian khác nhau. Điều trị bằng thuốc sẽ chủ yếu chia thành 2 giai đoạn bao gồm giai đoạn tấn công và giai đoạn duy trì.
Ở giai đoạn tấn công, bệnh nhân được điều trị bằng tiêm thuốc kháng sinh đường tĩnh mạch từ 4 đến 6 tuần, thậm chí 8 tuần với những trường hợp bệnh nặng, sốc nhiễm trùng.
Còn giai đoạn duy trì, bệnh nhân về nhà phải duy trì kháng sinh đường uống trong vòng từ 3 đến 6 tháng. Đặc biệt, bệnh có thời gian điều trị kéo dài nên cần tuân thủ và phải tái khám thường xuyên để đánh giá về nguy cơ, diễn biến và tác dụng phụ của thuốc nếu có.
Nguyên nhân gây bệnh whitmore là do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei. Vi khuẩn này thường sống trong bùn đất, ở những vùng đất ẩm, nước bị nhiễm khuẩn và xâm nhập vào cơ thể người chủ yếu qua da khi có vết thương hở tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bị nhiễm khuẩn.
Trong đó, nhiễm trùng Burkholderia pseudomallei có thể gây nhiễm trùng tiềm ẩn và tái kích hoạt giống bệnh lao. Hiện, chưa có vaccine phòng bệnh và bệnh không lây từ người sang người.
Bác sĩ khuyến cáo các biện pháp phòng bệnh, mọi người cần đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, sử dụng bảo hộ lao động khi làm việc có tiếp xúc với đất, nước bị nhiễm khuẩn hoặc trong môi trường không đảm bảo vệ sinh, làm sạch hoàn toàn vết rách da, trầy xước hoặc bỏng bị nhiễm bẩn và thực hiện ăn chín uống sôi…
Đồng thời, khi xuất hiện các vết loét ở ngoài da, các triệu chứng như sốt, nhức mỏi tay chân, ho, đau bụng, đi lỏng nhiều lần, mọi người cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.
