Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá cụ thể
Cùng dự cuộc họp có Tổng Giám đốc Petrovietnam Lê Ngọc Sơn; các Thành viên HĐTV; các Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn; cùng đại diện Ban Pháp chế thanh tra; Tổ Quản lý rủi ro; Ban Tài chính kế toán; Ban Kiểm soát nội bộ; Ban Kinh tế đầu tư…
Tại cuộc họp, đại diện Tổ Quản lý rủi ro cho biết, năm 2024 sẽ là một năm đầy biến động trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị tiếp tục leo thang tại nhiều quốc gia trên thế giới, tăng trưởng kinh tế toàn cầu được dự báo sẽ giảm xuống mức 2,4%. Đối với ngành năng lượng, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đối tác (OPEC+) đã tuyên bố cắt giảm sản lượng dầu, thắt chặt nguồn cung để hỗ trợ giá, cùng với đó là xu hướng chuyển dịch năng lượng dự kiến sẽ mang đến nhiều khó khăn cũng như thách thức đối với các doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm xăng dầu và Petrovietnam cũng sẽ chịu ảnh hưởng.
Với Petrovietnam, để vượt qua khó khăn, duy trì đà tăng trưởng, những rủi ro trọng yếu mà Tập đoàn có thể sẽ phải đối mặt trong năm 2024 là rủi ro về tài chính; rủi ro trong tìm kiếm thăm dò khai thác; rủi ro lọc hóa dầu, phân phối sản phẩm; rủi ro về pháp lý…
Dựa theo kế hoạch công tác quản trị rủi ro 2024 của Petrovietnam, Tổ Quản lý rủi ro đã đưa ra một số kiến nghị như cần chú trọng và phổ biến rộng rãi văn hoá quản trị rủi ro; các nội dung về văn hoá quản trị rủi ro cần được tích hợp vào văn hoá doanh nghiệp của Petrovietnam; các Ban/Văn phòng Tập đoàn cần lưu ý về quản trị rủi ro theo lĩnh vực đối với các đơn vị và cập nhật các thông tin, dữ liệu rủi ro theo mẫu đã ban hành.
Bên cạnh đó, Tổ Quản lý rủi ro cũng kiến nghị Tập đoàn cần cập nhật và ban hành quy định mua sắm thay thế quy định tại Quyết định số 1491/QĐ-DKVN ngày 30.3.2020 làm cơ sở triển khai các đề án theo quy định mới và nhanh chóng hoàn thiện các nội dung theo khuyến nghị sau kiểm tra, giám sát.
Về công tác đánh giá và tư vấn độc lập trong nội bộ Petrovietnam, trên cơ sở hướng dẫn của IIA, đại diện Ban Kiểm soán đã có phần đánh giá mức độ trưởng thành về kiểm toán nội bộ của Công ty mẹ và 28 đơn vị thành viên. Nhìn chung, công tác kiểm toán nội bộ tại Petrovietnam và các đơn vị thành viên vẫn còn một số hạn chế, chưa đáp ứng được kỳ vọng và mong muốn đã đề ra.
Để khắc phục tình trạng này, Ban Kiểm soát kiến nghị xây dựng bộ tiêu chí đánh giá cụ thể mức độ trưởng thành về kiểm toán nội bộ tại Công ty mẹ và các đơn vị. Ngoài ra, cần ứng dụng thêm mô hình chuyển đổi số trong theo dõi thực hiện các kiến nghị kết luận của Đoàn kiểm toán nội bộ nói riêng và kết luận của cơ quan quản lý nhà nước nói chung. Tập đoàn cũng cần quán triệt, tổ chức các lớp đào tạo chuyên sâu về kiểm toán nội bộ và tổ chức hội thảo/hội nghị về công tác kiểm soát giúp cán bộ công nhân viên nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ.
Chủ động nhận diện mức độ rủi ro
Tại cuộc họp, ông Nguyễn Văn Mậu, Thành viên HĐTV Tập đoàn đánh giá công tác tư vấn và ban hành quy định quản trị rủi ro của Petrovietnam về cơ bản đã hoàn chỉnh, đã có các quy định về quy chế quản trị rủi ro, đã ban hành các quyết định về khẩu vị rủi ro, cũng như quy trình quản trị rủi ro. Với việc cập nhật kết quả quản trị rủi ro, ông Nguyễn Văn Mậu đánh giá, Tổ Quản lý rủi ro đã có báo cáo đầy đủ, hoàn thiện, đánh giá chính xác về công tác thực hiện quản trị rủi ro ở Tập đoàn và các đơn vị.
Ông Nguyễn Văn Mậu nhấn mạnh, rủi ro có thể đến từ nhiều yếu tố khách quan và điều quan trọng nhất là Petrovietnam phải nhận diện được mức độ rủi ro và có giải pháp khắc phục. Những rủi ro mà Tập đoàn đã xác định ra phần lớn đều đang trong quá trình xử lý nên cần lưu ý triển khai khắc phục nhanh chóng, xử lý kịp thời, cần tránh câu chuyện thành tích và phải tập trung vào công tác khắc phục.
Theo ông Bùi Minh Tiến, Thành viên HĐTV, Petrovietnam đã thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ trong Ban Kiểm soát để thực hiện chức năng đánh giá và tư vấn độc lập. Tuy nhiên, bộ phận này hiện vẫn đang mỏng nên cần tiếp tục hoàn thiện, nâng cấp bộ máy.
Ông Bùi Minh Tiến kiến nghị, Petrovietnam cần tăng cường đầu tư và đánh giá kỹ 2 mục tiêu chính, bao gồm: Mục tiêu số 1 là rà soát, đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ tại đơn vị để bảo đảm rằng hệ thống này đã được thiết lập và vận hành một cách phù hợp để Petrovietnam có thể kiểm soát, phòng ngừa, khắc phục các rủi ro; mục tiêu số 2 là việc rà soát các quy trình quản lý và quy trình quản trị rủi ro để bảo đảm tính hiệu quả.
Bên cạnh đó, Ban lãnh đạo Tập đoàn cần trao quyền cho Ban Kiểm soát và Tổ Quản lý rủi ro, để các cán bộ thuộc 2 ban có đủ thẩm quyền để xử lý vấn đề liên quan đến 2 mục tiêu đã đề cập.
Đưa ra phương thức quản trị phù hợp
Phát biểu tại cuộc họp, ông Phạm Tuấn Anh - Thành viên HĐTV cho rằng, cần nhận định rủi ro đến từ 2 yếu tố khách quan và chủ quan, để từ đó có phương thức quản trị rủi ro phù hợp. Sau khi nhận định được rủi ro, có thể thực hiện các phương án như loại bỏ rủi ro; giảm thiểu rủi ro hoặc chuyển đổi rủi ro sang cho chủ thể khác.
Ông Phạm Tuấn Anh nhấn mạnh, công tác quản trị rủi ro và kiểm toán nội bộ là yếu tố rất quan trọng với doanh nghiệp và Petrovietnam cần chú trọng xây dựng, hoàn thiện, nâng cấp bộ máy nhanh chóng.
Tại cuộc họp, Tổng Giám đốc Petrovietnam Lê Ngọc Sơn lưu ý, Ban Kiểm soát và Tổ Quản lý rủi ro cần có phần đánh giá, phân loại rủi ro rõ ràng hơn để từ đó đề ra các kế hoạch hành động cụ thể.
Tổng Giám đốc Lê Ngọc Sơn cho biết, đối với quản trị rủi ro, Tập đoàn đã xây dựng được hệ thống và quy trình. Tuy nhiên, rủi ro về nhân sự và rủi ro về tuân thủ là 2 yếu tố dẫn đến tình trạng không đáp ứng được yêu cầu công việc. Do đó, Petrovietnam cần tổ chức đào tạo, nâng cao nhận thức đánh giá, trách nhiệm của các cán bộ, nhân viên để khắc phục tình trạng này.
Theo Chủ tịch Lê Mạnh Hùng, quy định của pháp luật đã rõ ràng, do đó Ban kiểm soát cùng HĐTV phải rà soát công tác kiểm soát nội bộ theo đúng quy định bao gồm: Việc thiết kế hệ thống đã phù hợp với mô hình kinh doanh, mô hình quản trị hay chưa?; mô hình kiểm soát nội bộ đã bảo đảm được tính hiệu quả hiệu quả hay chưa?
Trên cơ sở đó, Chủ tịch Lê Mạnh Hùng đề nghị Tổng Giám đốc Lê Ngọc Sơn cùng Ban Quản trị nguồn nhân lực rà soát, nghiên cứu báo cáo với HĐTV về mô hình quản trị và cơ cấu tổ chức, trong đó có quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ theo quy định.
Chủ tịch Lê Mạnh Hùng cũng đề nghị các Thành viên HĐTV rà soát, chỉ đạo, hoàn thiện hệ thống tổ chức về kiểm toán nội bộ và quản trị rủi ro. Ban Kiểm soát và Tổ Quản lý rủi ro cần xây dựng chương trình và kế hoạch đào tạo cho cán bộ nhân viên một cách bài bản, nhằm nâng cao chuyên môn cho cán bộ nhân viên; đồng thời kiểm toán lại hệ thống kiểm soát của Petrovietnam để tìm ra cái lệch chuẩn từ đó điều chỉnh, củng cố, hoàn thiện hơn trong thời gian tới.
