Dựa vào thiên nhiên để bảo tồn và phục hồi đa dạng sinh học

Dự lễ kỷ niệm có: Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành; Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam, GS-TSKH. Đặng Huy Huỳnh; đại diện WWF Việt Nam và lãnh đạo các sở, ngành, địa phương.

Khẳng định quyết tâm, thay đổi nhận thức

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết: Hưởng ứng Chủ đề “Hãy là một phần của Kế hoạch đa dạng sinh học” do Liên hợp quốc phát động, Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm nay là cơ hội để chúng ta cùng nhau khẳng định quyết tâm, thay đổi nhận thức, thống nhất hành động, chủ động khắc phục những khó khăn, thách thức đặt ra, ngăn chặn sự gia tăng về tốc độ suy giảm đa dạng sinh học, bảo đảm cân bằng sinh thái; gấp rút triển khai các nội dung của khung đa dạng sinh học toàn cầu với những hành động cụ thể, hướng tới xây dựng một tương lai “Sống hài hòa với thiên nhiên” vào năm 2050.   

Thứ trưởng Lê Công Thành cũng cho rằng, Quảng Nam là tỉnh có diện tích rừng tự nhiên lớn thứ hai cả nước, được thiên nhiên ưu ái, ban tặng nhiều lợi thế về tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học và cũng là địa phương đầu tiên trên cả nước tiên phong đăng cai “Năm phục hồi đa dạng sinh học quốc gia”. Đồng thời, kêu gọi các bộ, ngành, cơ quan đoàn thể ở Trung ương, chính quyền địa phương, các tổ chức, cá nhân hãy có những hành động thiết thực để giải quyết vấn đề bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học, trong đó tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp.

Trong đó, tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học và các giá trị của đa dạng sinh học trong cải thiện sinh kế bền vững, xóa đói giảm nghèo và chiến lược phát triển bền vững của quốc gia; xây dựng lối sống hài hòa với thiên nhiên; tổ chức triển khai có hiệu quả Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; kiểm soát các hoạt động gây tác động tiêu cực gây suy giảm đa dạng sinh học, cảnh quan thiên nhiên; tăng cường các hoạt động khẩn cấp ngăn chặn tình trạng khai thác quá mức và buôn bán trái phép các loài động vật, thực vật hoang dã, giảm thiểu sự xuất hiện và tác động của các loài ngoại lai xâm hại đối với đa dạng sinh học; kiểm soát ô nhiễm môi trường.

Đặc biệt, cần nghiên cứu, áp dụng các giải pháp dựa vào thiên nhiên nhằm bảo tồn và phục hồi đa dạng sinh học, thích ứng với biến đổi khí hậu. Thúc đẩy và thiết lập mối quan hệ đối tác với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nhằm vận động sự ủng hộ, hỗ trợ về bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học.

Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024 được Liên hợp quốc phát động với chủ đề “Be part of the Plan” - “Hãy là một phần của Kế hoạch đa dạng sinh học”, là lời kêu gọi các bên liên quan hãy cùng đóng góp vào việc thực hiện Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh - Montreal (GBF) nhằm ngăn chặn sự suy giảm đa dạng sinh học trong thập kỷ “Phục hồi hệ sinh thái”. Thông điệp này cũng nhằm nâng cao nhận thức của các bên liên quan về Khung GBF và Hội nghị các bên tham gia Công ước về đa dạng sinh học (COP16) sẽ diễn ra tại Thành phố Cali, Colombia. Dự kiến tại Hội nghị COP16, các bên tham gia Công ước sẽ cùng nhất trí cơ chế đa phương để chia sẻ công bằng và bình đẳng lợi ích từ đa dạng sinh học thông qua những báo cáo và chứng minh sự liên kết giữa các Kế hoạch hành động và Chiến lược đa dạng sinh học quốc gia (NBSAP) với Kế hoạch đa dạng sinh học mà Ban thư ký Công ước  đa dạng sinh học đã phát động.

Các sự kiện hưởng ứng bên lề nhiều ý nghĩa như: Tổ chức Hội thảo "Thực hiện Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh – Montreal (GBF) và Chiến lược đa dạng sinh học quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 ở Việt Nam"; Tổ chức hoạt động thả cá bổ sung loài thủy sản bản địa, loài thủy sản đặc hữu vào vùng nước tự nhiên tại khu vực Hội An. Các hoạt động sẽ thu hút được sự quan tâm và tham gia tích cực của các cấp, ngành, địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp và đông đảo cộng đồng; tạo điều kiện cho mọi cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và cộng đồng chung tay thực hiện quyền và nghĩa vụ trong việc xây dựng, bảo tồn và phát huy giá trị đa dạng sinh học.

Thực hiện những sáng kiến 

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Nam Bùi Ngọc Ảnh cho biết: Đa dạng sinh học đóng vai trò quan trọng đến sự tồn tại và phát triển của con người. Việt Nam được ghi nhận là một trong 16 quốc gia có đa dạng sinh học cao nhất thế giới với khoảng 51.400 sinh vật. Tuy nhiên, cũng như nhiều quốc gia khác, Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng suy thoái đa dạng sinh học ngày càng lớn. Nguyên nhân là do ô nhiễm nước, không khí, rác thải nhựa, khai thác, sản xuất và tiêu dùng quá mức; săn bắt và buôn bán trái phép các loài động vật hoang dã theo kiểu tận diệt; thâm canh nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản không hợp lý...

Mặc dù đã có rất nhiều nỗ lực nhằm giải quyết vấn đề này thông qua các chính sách, chiến lược và kế hoạch hành động quốc gia cũng như sự hỗ trợ và phối hợp từ nhiều dự án quốc tế trong và ngoài nước, nhưng suy giảm đa dạng sinh học vẫn đang là một thách thức rất lớn. Cụ thể, Quảng Nam là khu vực có nhiều hệ sinh thái rừng và biển rất đặc trưng, mang lại nhiều giá trị cảnh quan và kinh tế; là nơi phân bố của nhiều loài quý hiếm, đặc hữu như Sao la, Hổ, Voi, Voọc chà vá, Mang Trường Sơn, Sâm Ngọc Linh, san hô, cỏ biển…. được xếp vào địa phương có tính đa dạng sinh học cao trong cả nước, nằm trong vùng cảnh quan ưu tiên Trung Trường Sơn, nhưng cũng là một trong 200 “điểm nóng” về đa dạng sinh học của thế giới.

Để tiếp tục thể hiện trách nhiệm của địa phương, đóng góp vào quá trình phục hồi đa dạng sinh học của quốc gia cũng như toàn cầu, tỉnh Quảng Nam đã có sáng kiến đề xuất tổ chức Năm phục hồi đa dạng sinh học quốc gia Quảng Nam 2024 chủ đề "Chung sống hài hòa với thiên nhiên" với hơn 40 hoạt động liên quan được tổ chức từ tháng 3 đến tháng 12.2024 trên toàn tỉnh… mục đích nhằm triển khai Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; gắn với tham gia hưởng ứng Thập kỷ phục hồi hệ sinh thái 2021 – 2030 của Liên Hợp Quốc; thực hiện các cam kết của Việt Nam với quốc tế tại hội nghị lần thứ 15 của các bên tham gia Công ước về đa dạng sinh học…