Đầu ra cho ngành sư phạm

Thực tế cho thấy, chất lượng “đầu vào” của các trường sư phạm trong kỳ tuyển sinh vừa qua rất thấp, có sự cách biệt khá lớn với các ngành nghề khác. Điều này đã tạo nên sự lo lắng cho xã hội, nhất là cho các bậc phụ huynh. Câu hỏi đặt ra là, với đầu vào thấp như vậy, liệu đầu ra có bảo đảm chất lượng hay không?

Còn nhớ, cách đây 20 năm, ngành sư phạm luôn là ước mơ của biết bao người. Khi ấy người ta đua nhau để thi vào sư phạm, không chỉ vào học thì được Nhà nước “bao cấp”, mà bởi học xong thì tìm được việc làm ngay. Khi ấy, nhân lực ngành sư phạm còn rất thiếu. Nhưng sau 20 năm, cánh cửa vào các trường sư phạm đã hoàn toàn khác. Cánh cửa ấy mở, thậm chí “mở toang” nhưng cũng rất ít người học. Bởi học rồi thì biết đi đâu, về đâu?

Một trong những “sai lầm” của chúng ta thời gian qua chính là đào tạo chưa gắn với nhu cầu sử dụng. Đây không chỉ là câu chuyện của riêng ngành sư phạm mà là tình trạng chung của rất nhiều ngành nghề. Đào tạo cứ đào tạo, các trường đua nhau thu hút đầu vào nhưng đầu ra thì “mạnh ai nấy lo”. Do vậy, việc dư thừa nguồn cung so với cầu cũng là điều dễ hiểu. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Trong đó, có việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh chưa bảo đảm cân đối về cơ cấu, trình độ và ngành nghề để đáp ứng nhu cầu nhân lực thực tế. Cùng với đó là các chính sách thu hút người có năng lực theo học sư phạm chưa hấp dẫn…

Để khắc phục tình trạng này, nhiều ý kiến cho rằng, đào tạo phải gắn với nhu cầu sử dụng. Các địa phương cần rà soát, tính toán thật kỹ xem nhu cầu nhân lực sư phạm thật sự như thế nào, lên kế hoạch đặt hàng, tuyển dụng. Trên cơ sở đề xuất, đặt hàng của địa phương, các cơ sở đào tạo xây dựng Đề án tuyển sinh theo nhu cầu. Có như vậy, mới nâng cao chất lượng tuyển sinh cũng như nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành sư phạm.

Ngành sư phạm là ngành đào tạo rất quan trọng. Bởi đây là nơi đặt nền móng cho nhận thức của biết bao thế hệ học trò, sinh viên. Nền tảng kiến thức, hiểu biết xã hội và ứng xử của mỗi con người phụ thuộc rất lớn vào chất lượng nguồn nhân lực của ngành này. Do vậy, Nhà nước, trước hết là Bộ Giáo dục và Đào tạo cần phải tính toán kỹ, tìm giải pháp hữu hiệu nhất cho ngành sư phạm. Xã hội, phụ huynh không thể nào yên tâm khi chất lượng tuyển sinh đầu vào của ngành sư phạm mà điểm sàn chỉ là 9. Cần chấm dứt tình trạng lãng phí nguồn lực khi sinh viên sư phạm dù được đào tạo nhưng lại không được sử dụng. Muốn làm được điều này, không có cách nào khác là ngành sư phạm cần có cơ chế tuyển sinh dựa trên cơ sở nhu cầu của xã hội. Bộ Giáo dục và Đào tạo, các cơ sở đào tạo cần có trách nhiệm về việc này, không thể chỉ quan tâm tuyển sinh đầu vào mà bỏ mặc đầu ra.