Xử lý nghiêm các hành vi gian lận trong xăng dầu
Tại hội thảo do Sở Khoa học – Công nghệ Hà Nội vừa tổ chức ngày 10/2, một số nhà khoa học đã nhận định, nguyên nhân của những vụ xe máy, ô tô tự bốc cháy gần đây là do sự bất thường trong xăng, sau khi công bố kết quả thử nghiệm xăng pha 15% methanol khiến động cơ tăng nhiệt thêm 10%, hoạt động không ổn định và liên tục chết máy…
Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Hà Nội đã thực hiện thí nghiệm bằng cách rút hết xăng có sẵn trong xe, đổ 01 lít xăng pha 15% methanol vào bình xăng. Khi động cơ vận hành được 50 phút thì có dấu hiệu không ổn định, liên tục chết máy, đến 60 phút thì chết máy hoàn toàn, nhiệt độ đo tại thân động cơ tăng 10%. Phó viện trưởng Viện Cơ khí động lực, Trưởng bộ môn động cơ đốt trong, Trường đại học Bách khoa Hà Nội Lê Anh Tuấn khẳng định: nếu xăng được pha thêm các chất phụ gia như methanol, acetone, etanol… với tỷ lệ lớn sẽ dẫn đến sự ăn mòn, lão hóa nhanh các chi tiết, làm rò rỉ nhiên liệu. Nhưng bản thân xăng hay methanol đều không tự cháy mà cần có mồi lửa. Nếu xe không được bảo dưỡng tốt, lại chạy xăng có chỉ số ốctan thấp hơn quy định sẽ làm cho hệ thống xả khí thải nóng đỏ, nhiệt độ tăng cao. Khi đó, chỉ cần chập điện có thể phát sinh tia lửa điện khiến xe tự bốc cháy. Trong khi đó, TS Vũ Thuận Bồi, Viện Không quân – Hội hóa học Hà Nội cũng cho rằng, nguyên nhân cháy xe nhiều khả năng là do xăng, methanol được cho vào xăng sẽ gây phản ứng mạnh, có thể tạo thành hỗn hợp tự kích nổ. Hiện nay, 12 hãng ô tô lớn trên thế giới đã khuyến cáo không nên dùng xăng pha methanol. Tuy nhiên, methanol rất rẻ, giá chỉ bằng ½ giá xăng nên mang lại lợi nhuận cao cho cơ sở kinh doanh. Hơn nữa, khi trong xăng có methanol, nếu có pha thêm nước vào xăng cũng khó bị phát hiện. Giá thành của acetone rất đắt nhưng chỉ cần cho lượng nhỏ cũng có thể làm gia tăng trị số ốctan rất lớn. Acetone sẽ nguy hiểm hơn rất nhiều so với methanol khi có mặt trong xăng vì đặc tính hóa học gây ăn mòn động cơ rất cao.
Chủ nhân của những xe bị cháy cũng đặt ra nghi ngại về chất lượng xăng. Chị Giang Kim Vân – chủ xe Air Blade bốc cháy ngày 27/10/2011 cho biết, khi bị cháy, xe đã mua được 2 năm và bảo dưỡng rất chu đáo. Trước khi bị cháy 2 ngày, chồng chị đã mang xe tới đại lý Honda để bảo dưỡng xe. Trong khi đó, chị Trịnh Thanh Hằng – giáo viên của Trường tiểu học Thành Công A, chủ nhân của chiếc xe Cygnus bị cháy tiết lộ, khi bị cháy, xe đang để ngoài sân và đã không sử dụng hơn 30 giờ.
Theo Thượng tá Nguyễn Văn Sơn – Trưởng phòng hướng dẫn phòng cháy (Sở Phòng cháy chữa cháy Hà Nội), những vụ cháy nổ xe đặc biệt gia tăng mạnh trong năm 2011. Chỉ tính riêng từ ngày 1/1/2011 tới 10/1/2012, trên địa bàn thành phố Hà Nội đã xảy ra 72 vụ, trong đó có 22 vụ cháy xe máy và 50 vụ cháy ô tô. Hiện tại mới làm rõ nguyên nhân của 25 vụ, trong đó có tới 15 vụ cháy là do sự cố điện. Chánh thanh tra Bộ Khoa học – Công nghệ Trần Minh Dũng cho rằng, hiện nay cái khó nhất là chưa kiểm soát được các điểm bán lẻ xăng dầu.
Thời gian qua, các cơ quan chức năng đã thanh tra, kiểm tra nhiều cửa hàng bán lẻ xăng, dầu ở các địa phương trong cả nước; phát hiện, xử phạt một số cửa hàng gian lận về chất lượng, số lượng xăng, dầu… Tuy nhiên, cần xử lý nghiêm các hành vi gian lận theo hướng không chỉ xử phạt tại thời điểm xảy ra hành vi vi phạm, mà còn tính đến quy mô, tính chất của hành vi vi phạm, nhằm lập lại trật tự trong kinh doanh xăng, dầu; bảo đảm quyền lợi của người tiêu dùng, góp phần hạn chế tình trạng cháy ô tô, xe máy xảy ra trong thời gian qua.