Xây dựng Huế thành thành phố nhân văn
Sau kháng chiến về, tôi còn nhớ, ở hội trường của Đại học Huế, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nói chuyện với trí thức Huế. Thủ tướng nói rằng: giải phóng xong may còn có Huế để đối thoại về văn hóa. Với tư cách là một người Đảng viên ở trên rừng về làm tuyên huấn, tôi thấy đây là sự chỉ đạo hết sức thực tế đối với đất nước cũng như đối với Huế.

Đến nay tôi đã có trên 50 cuốn sách và có nhiều cuốn đã được giải thưởng toàn quốc về lịch sử, văn hóa Huế. Trong quá trình nghiên cứu như vậy tôi được nghe tỉnh, Trung ương đã có quyết định trong thời gian tới xây dựng Huế thành thành phố trực thuộc Trung ương. Tôi cũng nghe dư luận trong và ngoài nước người ủng hộ, người phản đối quyết liệt. Có những người định tổ chức hội thảo để chống lại bởi họ thấy nhiều thành phố chưa thành thành phố đã làm hủy hoại môi trường. Nếu xây dựng thêm một thành phố nữa như Đà Nẵng thì cũng chưa cần thiết với đất nước này nhưng sẽ mất đi một cố đô nếu xây dựng theo nghĩa đó. Chính vì thế, tôi đưa ra ý tưởng xây dựng Huế thành thành phố nhân văn để Việt Nam có một cố đô văn vật. Cái ý tưởng đó là tôi nhìn vào Nhật Bản. Nếu Nhật Bản có Tokyo hiện đại như vậy, thì Hà Nội là Tokyo của Việt Nam. Nhật Bản có Kyodo thì Việt Nam có Huế. Do đó tôi nỗ lực hết sức để làm được việc này nhưng lúc đầu nhiều người cho tôi là viển vông. Suốt 3 năm nay, tôi đã viết trên nhiều tờ báo để nói về ý tưởng đó. Cuối năm vừa qua, tôi hết sức vui mừng khi Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Ngọc Thiện trả lời phỏng vấn trên Báo ĐBND cũng nói xây dựng Huế trên nền tảng bền vững. Ý tưởng của Lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế và ý tưởng của tôi đã gặp nhau. Sau đó tôi viết bài đăng trên số báo Tết âm lịch vừa rồi của Báo ĐBND. Ngay sau bài báo, chúng tôi đã cùng lãnh đạo tỉnh có cuộc tọa đàm trên Đài Phát thanh - Truyền hình Huế để thống nhất về ý tưởng đó.
Khoảng mười mấy năm trước, Đoàn ĐBQH Thừa Thiên Huế đã từng đưa ý tưởng đề xuất QH công nhận Huế là thành phố trực thuộc Trung ương nhưng đã bị bác. Lúc đó tôi cho bị bác là đúng, bởi vì cơ sở để trình bày với QH hoàn toàn quá thô sơ, không đủ yếu tố khoa học để quyết định. Cho nên lần này nếu trình với QH thì phải có cơ sở khoa học, có tài liệu kèm theo. Hôm nay tôi rất hân hạnh được phát biểu trong Hội nghị toàn quốc của những người làm báo dân cử, trong đó có những người là đại biểu của nhân dân, không có tờ báo nào có thể so sánh với tờ báo này. Tôi có đề nghị, thứ nhất tôi sẽ viết cho Báo ĐBND để cụ thể hóa ý tưởng của tôi. Thứ hai, từ nay đến khi QH bỏ phiếu quyết định Huế của chúng tôi trở thành thành phố trực thuộc Trung ương thì tất cả các đại biểu có cần tài liệu, có thắc mắc gì cần biết rõ để bỏ phiếu thì các vị có thể gửi câu hỏi cho tôi ở địa chỉ: Số 3 kiệt 7 Nguyễn Công Trứ, Huế hoặc email: gactholoc@yahoo.com. Tôi và những người trí thức Huế cùng ý tưởng với tôi sẽ nghiên cứu cụ thể và trả lời.