Xác định rõ mục đích, yêu cầu cung cấp thông tin là gì?

Thực tế, Tòa án Nhân dân các tỉnh đang cung cấp thông tin theo quy định pháp luật về tố tụng: Các đương sự được đọc, nghiên cứu, sao chụp các hồ sơ thuộc vụ án đang giải quyết. Đây cũng là quyền, nghĩa vụ liên quan của đương sự. Tuy nhiên, có trường hợp người dân làm khó cho cơ quan quản lý nhà nước như có đương sự đòi cung cấp thông tin về các vụ án liên quan, hoặc các vụ án có tính chất gần giống với vụ án của đương sự. Như vậy đã hợp lý chưa? Hoặc có những tài liệu, hồ sơ liên quan đến thủ tục phá sản, chứa trong gần 10 tủ tài liệu, có phải cung cấp toàn bộ hồ sơ này cho người dân?

Tôi đề nghị, Dự thảo Luật quy định theo hướng chủ thể yêu cầu cung cấp thông tin phải xác định rõ mục đích cung cấp thông tin để làm gì? Người dân sẽ sử dụng thông tin để thực hiện quyền và nghĩa vụ gì? Tránh gây lúng túng cho cơ quan quản lý nhà nước trong quá trình thực hiện Luật; tạo sự hài hòa về quyền lợi giữa người yêu cầu cung cấp thông tin với chủ thể phải cung cấp thông tin. Đối với các thông tin đã công khai, Nhà nước không phải cung cấp, vì các thông tin này đã xuất hiện trên phương tiện truyền thông và trên internet.

Với trường hợp thông tin cung cấp do nhiều cơ quan tạo ra. Dự thảo Luật quy định: Cơ quan tạo ra và nắm giữ thông tin có trách nhiệm cung cấp thông tin. Song, trong tố tụng, có những hồ sơ vụ án thuộc cơ quan điều tra, cơ quan kiểm sát, tòa án và các tài liệu được thu thập từ cơ quan, tổ chức khác. Trong trường hợp này, cơ quan nào sẽ chịu trách nhiệm cung cấp thông tin? Việc liên thông cung cấp thông tin được thực hiện như thế nào? Ví dụ, cáo trạng là của Viện Kiểm sát, nhưng Tòa án lưu giữ hồ sơ, phục vụ quá trình tố tụng, nghĩa là cơ quan tạo ra thông tin không phải là cơ quan nắm giữ thông tin. Trường hợp này cơ quan tạo ra, hay cơ quan nắm giữ cung cấp thông tin?

Dự thảo Luật quy định, người yêu cầu cung cấp thông tin có quyền khiếu nại, khởi kiện đối với cơ quan, đơn vị, cá nhân làm đầu mối cung cấp thông tin nếu: Thông tin được cung cấp không đầy đủ, không chính xác nhưng không được đính chính. Căn cứ ở đâu để xác định hành vi cung cấp thông tin của cơ quan, đơn vị, cá nhân làm đầu mối cung cấp thông tin có hợp lệ hay không hợp lệ? Trong khi đó, việc quy định khiếu nại, khởi kiện dễ làm gia tăng các vụ án hành chính, kiện các hành vi không cung cấp thông tin như đúng yêu cầu. Người dân khi yêu cầu cung cấp thông tin tức là yêu cầu Nhà nước thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình. Người dân có yêu cầu, bức xúc, mà cơ quan nhà nước vì lý do khách quan, chủ quan chưa thể đáp ứng yêu cầu cung cấp thông tin? Để bảo đảm tính khả thi của Luật, mọi trường hợp đều phải tính đến. Xác định rõ loại thông tin nào phải công khai, thông tin nào tuyệt mật, tối mật, tránh quy định chung chung, nhằm tạo thuận lợi cho cơ quan nhà nước phục vụ tốt hơn quyền và lợi ích chính đáng của công dân.