Vườn Tết

- Thứ Sáu, 01/02/2019, 18:18 - Chia sẻ
Hỏi nội: “Bao giờ thì Tết đến hả nội?”, thì nội tủm tỉm cười: “Bao giờ Tết nở trong vườn…”.

Vào độ cuối thu, nghe thoáng chút heo may báo hiệu đông về, nội tôi thường đứng tần ngần nơi đầu sân, ngắm cây mai trắng khẳng khiu, nghe gió trông trời, miệng nhẩm tính ngày có thể tuốt lá làm sao để mai sai nụ và đơm hoa đúng vào dịp Tết Nguyên đán.

Tôi cùng mấy đứa nhỏ trong xóm vây quanh ông, đôi lúc múc nước giúp ông tưới tắm cho những khóm hồng, hoa bóng nước, loa kèn, hoa bỏng, tóc tiên và mẫu đơn. Vừa tỉa lá mai, ông vừa giảng giải: “Làm thế này để cây tức chồi, ra nụ nhiều mà cho hoa nở đúng vào dịp Tết đấy, các cháu biết không?”. Có lẽ chúng tôi không hiểu lắm, đứa vâng, đứa im lặng, chẳng thấy đứa nào tò mò hỏi thêm điều gì. Chúng tôi nhanh chóng chạy biến đi sau khi đã lập công với ông bằng một chậu nước thật đầy để ông tưới cho cây mai sau khi được tỉa lá. Chúng tôi còn cả một vườn dong giềng đang lụi với những củ dong chắc mẩy, luộc lên ăn chắc sẽ rất ngọt bùi. Chúng tôi còn bao nhiêu trò vui, đánh khăng, đánh đáo và đi đổ dế...

Có lẽ, vào thuở ấy, chúng tôi chỉ quan tâm có mỗi một câu hỏi: “Bao giờ thì Tết đến hả nội?”. Để chúng tôi được quà, được áo mới, được nghỉ học, được lì xì, được ăn ngon nữa. Còn ông tôi thì không bao giờ trả lời thẳng vào câu hỏi mà chỉ tủm tỉm cười: “Bao giờ Tết nở trong vườn…”.

Sau ngày ông Công ông Táo, sau khi đã lau dọn, sửa sang lại bàn thờ tổ tiên, tiễn ông Táo về trời, nhà cửa cũng đã quét tước sạch sẽ, sắp đặt gọn gàng, đẹp đẽ hơn, nội tôi cho đào gốc mai, đặt nghiêm ngắn vào chiếc chậu sành, bưng vào trong nhà, đặt nơi đầu bàn tiếp khách. Căn nhà gỗ đơn sơ mỗi ngày như sáng hơn bởi những nụ hoa lốm đốm đang hé mở dần cánh trắng. Nội ngồi trầm ngâm mỗi sáng bên ấm trà, không rời mắt ngắm gốc mai. Tết đến, nội quan tâm nhất hai việc: Hoa mai nở đúng độ và nồi bánh chưng do chính nội chuẩn bị, gói ghém, luộc vào sáng ngày 30 Tết.

 “Tết đến, nội tôi quan tâm nhất hai việc: Hoa mai nở đúng độ và nồi bánh chưng do chính nội chuẩn bị, gói ghém, luộc vào sáng ngày 30 Tết...”

Trong vườn nhà tôi không chỉ có mai. Gốc hồng nhung, hồng bạch cũng đương ủ nụ, trổ hoa. Cữ cuối thu, nội cũng sẽ cắt tỉa cành hồng, loại bỏ bớt những nhánh già cỗi, yếu ớt. Một xô đầy bùn ao, thứ bùn đen thật ngấu mà theo nội nói là cây nào được bón thứ bùn này vào cũng lên mơn mởn, sẽ được nội dùng để bón cho mỗi gốc hồng. Chỉ chừng mươi lăm ngày sau, cây hồng như thay áo mới, chồi non mọc lên nhanh đến sững sờ, hứa hẹn những chùm nụ bụ bẫm sẽ nở hoa rực rỡ vào dịp Tết và còn kéo dài tới cả ra năm.

Những gốc vạn thọ hoa vàng rực rỡ, mỗi gốc cũng phải cho tới vài chục bông hoa, những gốc loa kèn hoa đỏ chót, thanh mảnh, kiêu hãnh. Cả những loài giản dị khiêm nhường như hoa bỏng, hoa bóng nước vốn thường chỉ được dúi nơi góc vườn, cứ tự nhiên lớn lên mà đơm hoa. Chùm hoa bỏng xanh nâu chẳng có gì rực rỡ, nhưng lại vui mắt như những quả chuông tí hon lúc lắc trong gió, và cũng dễ trở nên màu nhiệm như vương miện công chúa trong con mắt những cô bé con ưa tưởng tượng. Chẳng hiểu sao đó lại là loài hoa mà ở tuổi thơ của mình, tôi yêu thích nhất. Khi nội tôi đếm ngày chờ đợi cây mai của ông đơm hoa báo hiệu xuân về, thì tôi lặng lẽ chăm sóc những cây hoa bỏng nhỏ bé đứng nép vào bờ giậu hay chân chum, chân bể. Có thể thế giới của tôi luôn thuộc về những gì nhỏ bé, khiêm nhường…

Những ngày rộn ràng nhất của một mùa Tết rồi cũng đã đến. Cả một vườn chuối tiêu, những buồng đủ già sẽ được hạ xuống, pha thành từng nải xếp một dãy dài ở bờ hè cho ráo nhựa rồi đem bán. Ngày Tết nhà nào cũng mua một nải chuối còn xanh để bày mâm ngũ quả, qua Tết, chuối sẽ chín vàng đều, là lúc có thể thụ lộc. Còn cả một vườn lá dong bánh mật được thu hoạch trong vòng dăm ngày. Lá dong cũng sẽ được đem bán ở chợ quê chợ phố để người ta mua về gói bánh chưng. Vườn dong bánh mật là cả một cái Tết đủ đầy với gia đình tôi. Lá dong đem bán sẽ được đổi ra thực phẩm ăn Tết, quần áo diện Tết, nói chung là để mua sắm tất cả những gì cần thiết cho một cái Tết đủ đầy. Dong bánh mật là cây rất dễ sống. Quanh năm chả cần chăm bón gì, cứ tự nhiên mà tươi tốt. Bánh chưng gói bằng lá dong bánh mật, thơm và xanh óng màu của cốm non.

Khi nồi bánh chưng đủ chín, nghi ngút khói thơm, cả nhà quây quần bên nhau, là Tết đã thực sự đủ đầy. Mai trắng nở bừng sắc xuân bên mâm cỗ Tết. Hoa hồng, vạn thọ rực rỡ, hoa bỏng giản dị, khiêm nhường, những núm chuông nhỏ xíu đang khẽ rung lên trong gió xuân nhè nhẹ. Tết đã tươi đẹp sum suê no ấm trong vườn…

Tùy bút của Thiên Trang