Vững tâm 1816

Người bệnh đến đăng ký khám bệnh tại Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản

Ảnh: Chí Tuấn

Gặp và trò chuyện với Phó giám đốc Sở Y tế Yên Bái Lường Văn Hom, chúng tôi thực sự bất ngờ bởi không chỉ bây giờ Yên Bái mới thực hiện việc luân chuyển bác sỹ đi làm “nghĩa vụ quân y”. Trước đó, khi chưa có Đề án 1816, khoảng năm 2005, Sở Y tế Yên Bái đã cử hàng chục lượt cán bộ có chuyên môn cao xuống tuyến huyện vùng sâu, vùng xa như huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn... để giải quyết các vấn đề nóng về y tế. Ông Hom kể: những người làm y tế tại Yên Bái còn nhớ mãi hình ảnh 5 năm về trước, dịch bệnh đa dạng, các bệnh hiểm nghèo chủ yếu xảy ra ở các vùng sâu, vùng xa, đi lại khó khăn. Đã vậy, nhận thức của đồng bào nơi đây còn rất lạc hậu, nếu chẳng may người nhà của họ gặp bệnh thập tử nhất sinh, không thể cứu chữa thì cán bộ y tế bị đổ vạ và chỉ còn đường giải nghệ và đi nơi khác sinh sống. Do vậy việc cử cán bộ y tế xuống các địa bàn này làm nhiệm vụ rất khó khăn. Thêm vào đó, Yên Bái vốn là tỉnh nghèo, thu ngân sách hàng năm chỉ ở mức 500 tỷ đồìng (năm 2005) đến  trên 700 tỷ đồng/năm (năm 2010) nên việc đào tạo cũng như đưa các dịch vụ y tế về với đồng bào miền núi không suôn sẻ chút nào. Nguồn nhân lực y tế luôn thiếu, con em đồng bào dân tộc thiểu số dù được theo học cử tuyển tốt nghiệp bác sỹ xong cũng không về công tác tại tỉnh. “Mười ba năm nay, không có một dược sỹ đại học nào về công tác tại tỉnh, cho dù ngành sẵn sàng hỗ trợ ban đầu cho quá trình học tại trường đại học cho các sinh viên. Hiện nay, tỉnh Yên Bái chỉ có 1,25 dược sỹ đại học/100.000 dân, các bệnh viện tuyến huyện mới chỉ đáp ứng được bước cấp cứu ban đầu”, ông Hom cho biết. Người dân đã khó khăn về kinh tế, khi ốm đau bệnh tật lại càng vất vả hơn khi phải chuyển tuyến trên để được điều trị tốt hơn.

Vì vậy, Đề án 1816 của Bộ Y tế ra đời đã đáp ứng được niềm mong mỏi của các thầy thuốc cũng như người dân Yên Bái, giải quyết kịp thời cùng một lúc hai vấn đề lớn thiếu nguồn nhân lực, yếu về chuyên môn của tuyến bệnh viện cơ sở miền núi. Với cách làm cầm tay chỉ việc, hơn 2 năm qua đã có hàng trăm bác sỹ từ Trung ương đến công tác tại các bệnh viện của tỉnh Yên Bái. Theo thống kê, trong 2 năm thực hiện Đề án 1816, đã có 64 lớp tập huấn với 174 kỹ thuật được chuyển giao và 5.614 ngườâi đượåc các bác sỹ từâ Trung ương về khám và điều trị. Đặc biệt, Bệnh viện đa khoa Yên Bái đã được chuyển giao 116 kỹ thuật, tiếp nhận 45 bác sỹ và điều dưỡng về hỗ trợ. Trong đó, có 29 bác sỹ, điều dưỡng của Bệnh viện Bạch Mai; 7 bác sỹ, điều dưỡng của Bệnh viện Việt Đức; 6 bác sỹ của Bệnh viện Răng – Hàm – Mặt TƯ; 3 bác sỹ, điều dưỡng của Viện Mắt TƯ.

Nhiều căn bệnh trước đây phải chuyển tuyến, nay đã điều trị thành công tại Yên Bái. Cụ thể như: bệnh nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn, sốc tim trong nhồi máu cơ tim, phẫu thuật nội soi gan mật, phẫu thuật gãy xương hàm mặt, phẫu thuật Phaco, phẫu thuật nội soi tai mũi họng, truyền hóa chất cho bệnh nhân ung thư... Ngoài ra, một số bệnh, kỹ thuật khác cũng được các bác sỹ tuyến trên về hỗ trợ giúp đỡ chỉ bảo rất nhiệt tình. Đơn cử như những kỹ thuật khâu thắt vòng trĩ, đọc điện tâm đồ và quy trình truyền hóa chất cho bệnh nhân ung thư, chuẩn hóa các kỹ thuật trong xét nghiệm hóa sinh, huyết học, truyền máu, vi sinh, chẩn đoán hình ảnh về kiến thức siêu âm, chụp CT-Scanner và phân tích kết quả. Các kỹ sư về trang thiết bị đã sửa chữa và bảo dưỡng được hơn 40 trang thiết bị y tế, tiết kiệm cho bệnh viện hàng chục triệu đồng, đồng thời hướng dẫn bảo dưỡng thiết bị cho kỹ sư, kỹ thuật viên Phòng Vật tư thiết bị y tế của Bệnh viện.

Không dừng lại ở đó, Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức đã đào tạo và chuyển giao kỹ thuật cho các bác sỹ Khoa Chấn thương chỉnh hình, Khoa Ngoại, Khoa Phẫu thuật và gây mê về các lĩnh vực phẫu thuật ghép xương chỉnh hình, phẫu thuật nội soi gan mật, các phương pháp gây mê trong phẫu thuật sọ não, phẫu thuật nội soi. Bệnh viện Răng – Hàm – Mặt TƯ Hà Nội đã chuyển giao kỹ thuật trong phẫu thuật hàm mặt và hỗ trợ đầu tư nhiều trang thiết bị cho khoa Răng – Hàm – Mặt, đảm bảo đủ trang thiết bị thiết yếu để phục vụ người bệnh. Bệnh viện Mắt TƯ chuyển giao kỹ thuật phẫu thuật Phaco, nhãn nhi và nhiều kỹ thuật khác. Ngoài ra, Bệnh viện Đa khoa tỉnh còn được tiếp nhận các điều dưỡng là trưởng, phó phòng điều dưỡng và các điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Việt - Đức lên đào tạo cho đội ngũ điều dưỡng viên về các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, kỹ năng giao tiếp, chăm sóc người bệnh toàn diện và kiểm soát nhiễm khuẩn...

Phó Giám đốc Bệnh viện đa khoa Yên Bái Đàm Minh Hiền cho biết, những cán bộ luân phiên từ tuyến trên về với Yên Bái đều là những cán bộ có trình độ chuyên môn cao, tác phong làm việc khoa học, tận tâm với nghề. Giám đốc Bệnh viện đa khoa huyện Nghĩa Lộ Hoàng Sỹ Hiền chia sẻ: “Việc chuyển giao những kỹ thuật địa phương chưa làm được, hoặc được phép làm nhưng tay nghề còn yếu như cắt dạ dày, cắt tử cung toàn phần, mổ sọ não, mổ sỏi thận, mổ bằng phương pháp Phacô... đã được cán bộ luân phiên cùng bàn bạc và tách từng phần việc theo kiểu cầm tay chỉ việc, nên đến nay đã chuyển giao thành công”. Các bệnh viện tuyến trên còn hỗ trợ 4 giường đa năng, các loại thuốc điều trị đặc hiệu giúp nhiều bệnh nhân là đồng bào dân tộc thiểu số được điều trị kịp thời, tránh phải chuyển viện tốn kém cả chục triệu đồng mỗi ca mà chưa chắc tính mạng khi vận chuyển trên đường được đảm bảo.

Đánh giá về hiệu quả bước đầu của Đề án, Giám đốc Sở Y tế Yên Bái Đào Thị Ngọc Lan nói: “Quyết định 1816 của Bộ trưởng Bộ Y tế đã giúp tỉnh nâng cao đội ngũ cán bộ y tế nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, trong đó có nhiều bệnh hiểm nghèo mà đội ngũ y sỹ, bác sỹ cơ sở chưa thể thực hiện được. Ngoài ra, đây là cơ hội để đội ngũ y sỹ, bác sỹ trong tỉnh được học hỏi nghiệp vụ và tiếp cận với các trang thiết bị y tế mới hiện đại hơn. Nhân dân chính là người được hưởng lợi nhiều nhất, có hàng trăm bệnh nhân được cấp cứu kịp thời, được điều trị bằng những kỹ thuật cao hơn mà không phải chuyển tuyến trên, chất lượng dịch vụ từng bước được nâng lên. Cán bộ, công nhân viên của các bệnh viện không những được nâng cao năng lực chuyên môn mà còn học được phong cách làm việc tận tụy, chu đáo của các bác sỹ TƯ, từ đó duy trì được mối liên hệ thường xuyên và tăng cường sự phối hợp chuyên môn”.

Chia tay những người làm công tác y tế Yên Bái trở về Hà Nội trong một buổi chiều đầu xuân mưa phùn lắc rắc với cái lạnh se sắt của miền rừng núi, chúng tôi tin các bác sỹ, với kiến thức và tình yêu thương đã, đang và sẽ đem lại ngọn lửa niềm tin sưởi ấm tấm lòng người dân chốn này.

ĐBQH NGUYỄN VĂN TUYẾT (YÊN BÁI): Chất lượng khám, chữa bệnh được nâng cao Qua theo dõi, tôi thấy công tác khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân trên địa bàn tỉnh miền núi như Yên Bái được tăng cường. Đội ngũ thầy thuốc cũng có rất nhiều cố gắng, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Điều này nhờ có sự hỗ trợ của Bộ Y tế về tăng cường cán bộ, y bác sỹ chuyên khoa có trình độ cao của Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Việt - Đức, Viện Mắt TƯ, Viện Răng-Hàm- Mặt TƯ và Bệnh viện Châm cứu TƯ cho tỉnh theo Đề án 1816. Nhờ vậy, nhiều bệnh nhân trên địa bàn tỉnh được chăm sóc và khám chữa bệnh ngay tại địa phương, đỡ gặp khó khăn đi lại. Bên cạnh đó, nhờ Đề án 1816, đội ngũ thầy thuốc ở tại địa phương có thêm điều kiện để học hỏi kinh nghiệm và bổ túc tay nghề.

TRƯỞNG BAN VĂN HÓA - XÃ HỘI, HĐND TỈNH YÊN BÁI LÊ THỊ LIÊM: Thu hẹp khoảng cách giữa các tuyến Đề án 1816 do Bộ Y tế phát động đã phát huy hiệu quả rất lớn trong công tác khám chữa bệnh. Việc triển khai Đề án trong giai đoạn hiện nay là phù hợp với thực tế và có tác động tích cực đến sự nghiệp phát triển y tế, nguyện vọng của bệnh viện các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa. Đây là một bước đột phá có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường cán bộ tuyến trên về cơ sở, nhằm nâng cao năng lực chuyên môn và quản lý cho cán bộ của các tuyến dưới. Đồng thời, đưa các dịch vụ kỹ thuật y tế tiên tiến để người dân được hưởng quyền lợi khám, chữa bệnh một cách tốt nhất, từ đó từng bước nâng cao chất lượng chẩn đoán, điều trị, đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của nhân dân. Tuy nhiên, để Đề án thực sự hiệu quả thì tuyến dưới cũng cần được tăng cường đầu tư, nâng cấp về trang thiết bị để người thầy thuốc khi được nâng cao tay nghề thì cũng có phương tiện hiện đại làm việc nhằm tránh sự khập khiễng...

Tỷ lệ chuyển tuyến trung bình của tuyến dưới giảm 30% Theo báo cáo của Cục Quản lý khám, chữa bệnh, sau hơn 2 năm thực hiện Đề án 1816 (tính đến 1.11.2010) đã có 65 bệnh viện (trong đó có 34 bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế) có kế hoạch cử cán bộ đi luân phiên tại các tỉnh, thành phố và có 61 tỉnh đã nhận cán bộ luân phiên đến làm việc. Tính đến hết tháng 11.2010, có 3.727 số lượt cán bộ bệnh viện T.Ư được cử đi luân phiên và 1.773 kỹ thuật được chuyển giao. Đã có 818 lớp tập huấn, với 35.586 số cán bộ được tập huấn. 383.125 lượt bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị, trong đó có 6.726 ca phẫu thuật được cán bộ luân phiên thực hiện. Sau hơn hai năm thực hiện đề án 1816, tỷ lệ chuyển tuyến trung bình của bệnh viện tuyến dưới đã giảm 30%. Các Bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai đang chuyển giao kỹ thuật chụp CT - Scanner