Vốn tín dụng sẽ hướng vào dự án khả thi, bảo đảm pháp lý

Với lãi suất vay 14 - 17%, hiệu quả đầu tư gần như không có

Là doanh nghiệp đầu tiên phát biểu trong hội nghị, đại diện Tập đoàn Vingroup, ông Phạm Thiếu Hoa, Chủ tịch HĐQT VinHomes cho biết, hiện gặp 3 vướng mắc trong tiếp cận vốn tín dụng.

Vướng mắc thứ nhất là mục đích vay vốn. Do thận trọng, các ngân hàng thương mại không cho các công ty bất động sản vay để mua bán, đặt cọc, chuyển nhượng phần vốn góp và cổ phần trong các công ty đầu tư dự án và hoạt động mua bán - sáp nhập (M&A). Thay vào đó, các ngân hàng xếp hoạt động này vào diện cho vay mua cổ phiếu, cổ phần nên bị hạn chế bởi Thông tư 22/2019/TT-NHNN của NHNN. Bên cạnh đó, đầu tư bất động sản phát sinh nhiều chi phí nhưng không phải chi phí nào cũng được ngân hàng giải ngân, ví dụ giải phóng mặt bằng. Hơn nữa, ngân hàng chỉ cho vay đối với những chi phí phát sinh trong vòng 6 - 12 tháng trong khi với dự án bất động sản, các chi phí phát sinh trong thời gian rất dài.

Vướng mắc thứ hai, bất động sản đang chịu hệ số rủi ro cao hơn 200% so với hoạt động kinh doanh thông thường, nên phải gánh lãi suất cho vay cao, ảnh hưởng trực tiếp đến nhà đầu tư và khách hàng. Theo ông Hoa, các dự án bất động sản có đầy đủ cơ sở pháp lý thì không quá nhiều rủi ro so với các ngành khác.

Vướng mắc thứ ba liên quan đến tài sản bảo đảm. Cụ thể là các ngân hàng yêu cầu tỷ lệ tài sản bảo đảm trên vốn vay cao hơn các khoản vay thông thường. Ngoài thế chấp chính dự án vay vốn, chủ đầu tư còn phải bổ sung tài sản khác.

Chủ tịch HĐQT VinHomes đề nghị NHNN và các tổ chức tín dụng tháo gỡ vướng mắc về mục đích vay vốn, hình thức giải ngân cũng như cơ chế xếp loại và kiểm soát cho vay trong lĩnh vực bất động sản. Cùng với đó, bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù cho các nhà đầu tư uy tín, các dự án bảo đảm cơ sở pháp lý, tránh cào bằng các loại chủ đầu tư và dự án; giảm dần lãi suất cho vay để hỗ trợ người dân và chủ đầu tư.

Đại diện Tập đoàn SunGroup cũng đề xuất NHNN tháo gỡ khó khăn về lãi suất, bởi với mức lãi suất cho vay 14 - 17% như hiện nay thì hiệu quả đầu tư gần như không có.

Doanh nghiệp muốn được tái cơ cấu nợ, giãn nợ

Nhìn nhận những rủi ro vừa qua mang tính hệ thống khi thị trường chứng khoán giảm mạnh, thị trường trái phiếu gặp khó khăn, nhà đầu tư khủng hoảng niềm tin, bà Đỗ Thị Phương Lan, Giám đốc Phụ trách tái cấu trúc cho Tập đoàn Novaland cho rằng, lúc này cần áp dụng các biện pháp khẩn cấp, tạm thời. “Chúng tôi đã thuyết phục các tập đoàn quốc tế nhìn nhận đây là rủi ro hệ thống, rủi ro thị trường để tái cơ cấu các khoản nợ, tránh rơi vào tình trạng không trả được các khoản nợ đến hạn. Đối với các khoản vay trong nước, chúng tôi vẫn đang làm việc với các ngân hàng để tháo gỡ khó khăn này. Trên cơ sở đó, Novaland đề nghị NHNN xem xét cho các tập đoàn bất động sản được tái cấu trúc nợ, giãn nợ trong vòng 24 - 36 tháng", bà Phương Lan đề xuất.

Cả Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu và Tổng giám đốc Hưng Thịnh Land Lê Trọng Khương đều có mong muốn như Novaland. Doanh nghiệp có nợ “xấu” dù có dự án khả thi, có tài sản bảo đảm vẫn không tiếp cận được các khoản vay mới, ông Châu nói và đề xuất NHNN cho phép doanh nghiệp bất động sản được tái cơ cấu khoản nợ đến hạn trong vòng 12 - 24 tháng, giữ nguyên nhóm nợ và được vay vốn tín dụng mới có tài sản bảo đảm.

Ngân hàng không nới lỏng điều kiện tín dụng

Tại hội nghị này, Phó Thống đốc Đào Minh Tú một lần nữa khẳng định NHNN không siết tín dụng bất động sản, không hạn chế tín dụng phục vụ người vay để mua nhà. “NHNN chỉ kiểm soát chặt chẽ rủi ro tín dụng vào một số phân khúc có rủi ro cao trong bất động sản, có tính đầu cơ, các dự án lớn có nguy cơ dẫn tới bong bóng, có thể ảnh hưởng tới an toàn hệ thống”, Phó Thống đốc nhấn mạnh.

Thực tế, theo bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN, hiện nay các tổ chức tín dụng vẫn cấp tín dụng cho lĩnh vực bất động sản với mức tăng trưởng cao và đang có dư nợ lớn. Các dự án, phương án vay vốn khả thi đều được tổ chức tín dụng cho vay theo đúng quy định. Cụ thể, dư nợ tín dụng bất động sản đến cuối năm 2022 đạt khoảng 2,58 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 24,27% so với cuối năm 2021 - là một trong những lĩnh vực tăng trưởng cao nhất và chiếm tỷ trọng 21,2% tổng dư nợ đối với nền kinh tế - cao nhất trong 5 năm qua.  Trong đó, dư nợ tín dụng bất động sản tập trung vào mục đích tiêu dùng, tự sử dụng chiếm 68% và dư nợ đối với hoạt động kinh doanh bất động sản chiếm 32%.

Thời gian tới, lãnh đạo NHNN khẳng định sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, bảo đảm cung ứng vốn cho nền kinh tế, trong đó có lĩnh vực bất động sản. Cụ thể, nguồn vốn tín dụng tập trung vào các dự án, phương án vay vốn khả thi, bảo đảm tính pháp lý, các dự án có khả năng hoàn thành, sớm đi vào sử dụng, có khả năng tiêu thụ tốt, trả nợ vay đầy đủ và đúng hạn, đáp ứng nhu cầu thực về nhà ở.

Đặc biệt, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng kiểm soát rủi ro cấp tín dụng đối với phân khúc bất động sản cao cấp đang dư thừa nguồn cung; kinh doanh có tính đầu cơ, làm giá, lũng đoạn thị trường. Đồng thời, kiểm soát mức độ tập trung tín dụng vào một số khách hàng, nhóm khách hàng lớn, khách hàng có liên quan đến cổ đông lớn; người có liên quan của cổ đông của tổ chức tín dụng..., bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng. Nhằm hạn chế tối đa nợ xấu phát sinh, NHNN cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng không nới lỏng các điều kiện tín dụng.