Việt Nam chính thức gia nhập Công ước 98 của ILO

Báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của các ĐBQH về việc gia nhập Công ước số 98 của ILO về áp dụng những nguyên tắc của quyền tổ chức và thương lượng tập thể nêu rõ, đa số ĐBQH nhất trí cao về sự cần thiết gia nhập Công ước số 98 và cho rằng việc tham gia Công ước là phù hợp đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước, đặc biệt trong bối cảnh nước ta đang hội nhập kinh tế- quốc tế một cách sâu rộng.

Biểu quyết thông qua Nghị quyết phê chuẩn việc gia nhập Công ước số 98 của Tổ chức Lao động quốc tế về Áp dụng những nguyên tắc của quyền tổ chức và thương lượng tập thể.

Theo Báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của các ĐBQH, tại hồ sơ trình Công ước số 98, Chính phủ đã có báo cáo đánh giá tác động của việc gia nhập Công ước về các mặt chính trị, kinh tế- xã hội, quốc phòng, an ninh và một số thuận lợi, khó khăn đối với Việt Nam khi gia nhập Công ước. Do vậy, trên cơ sở ý kiến của ĐBQH, UBTVQH đề nghị Chính phủ, trong quá trình triển khai, tổ chức thực hiện Công ước, cần tiếp tục rà soát, nghiên cứu các tác động của Công ước số 98 để chủ động xử lý những vấn đề phát sinh, đảm bảo thực thi Công ước một cách hiệu quả.

Về sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ hoặc ban hành mới văn bản quy phạm pháp luật để thực thi Công ước, đa số ĐBQH tán thành các nội dung cần sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ hoặc ban hành mới văn bản quy phạm pháp luật để thực thi Công ước như trong Tờ trình của Chủ tịch Nước và Báo cáo thuyết minh của Chính phủ.

Ngoài ra, một số ĐBQH có ý kiến đề nghị Chính phủ chỉ đạo sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm đảm bảo tính tương thích giữa Bộ luật Lao động với Công ước số 98. Qua rà soát Bộ luật Lao động, UBTVQH nhận thấy, có một số quy định chưa tương thích với nội dung Công ước số 98 liên quan đến nguyên tắc tự nguyện trong thương lượng tập thể; về thương lượng tập thể định kỳ; trao quyền thương lượng tập thể đương nhiên cho Công đoàn cấp trên; nội dung thương lượng tập thể; cấp thương lượng tập thể và giải quyết tranh chấp tập thể vì lợi ích và thúc đẩy thương lượng tập thể. Các nội dung này đã được rà soát sửa đổi, bổ sung trong dự án Bộ luật Lao động (sửa đổi) trình QH cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ Bảy này.

Ảnh: Quang Khánh

Về sự tương thích giữa khoản 1, Điều 5 của Luật Công đoàn hiện hành với Điều 2 của Công ước số 98, UBTVQH cho rằng, khoản 1 Điều 5 Luật Công đoàn năm 2012 quy định “Người lao động là người Việt Nam làm việc trong cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn”, quy định này không mâu thuẫn với quy định tại Điều 2 Công ước số 98. Công ước số 98 không hạn chế quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn của người lao động bao gồm cả người lao động là người quản lý doanh nghiệp. Công ước số 98 quy định chỉ cấm người sử dụng lao động can thiệp vào hoạt động của công đoàn, cụ thể là đưa người của mình vào chi phối, kiểm soát hoạt động của công đoàn.

Về điều kiện bảo đảm cho tổ chức đại diện người lao động hoạt động, UBTVQH cho rằng, vấn đề này đã được Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị chỉ đạo nghiên cứu, thảo luận kỹ lưỡng trong quá trình đàm phán CPTPP trước đây, Hiệp định EVFTA hiện nay, cũng như trong quá trình xây dựng dự án Bộ luật Lao động (sửa đổi). Những đề xuất sửa đổi, bổ sung vừa bảo đảm quản lý chặt chẽ, vừa tạo điều kiện thuận lợi và bảo đảm hoạt động lành mạnh trong phạm vi quan hệ lao động tại cơ sở của tổ chức đại diện người lao động đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, vừa bảo đảm thực thi các cam kết quốc tế về lao động, nội luật hóa các tiêu chuẩn lao động quốc tế cơ bản phù hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội và đặc điểm của quan hệ lao động của Việt Nam.