Vì sao tai nạn lao động ngành than vẫn cao?

Nguồn: petrotimes.vn

Không thể phủ nhận việc quan tâm công tác an toàn lao động của ngành than thời gian qua, thậm chí nếu so sánh với nhiều ngành công nghiệp nặng trên cả nước thì từ việc đầu tư công nghệ, thiết bị đến đào tạo nguồn nhân lực và đời sống vật chất, tinh thần trong ngành than là khá hơn cả. Nhưng vì sao tai nạn lao động trong ngành than hàng năm vẫn cao?

Trước tiên, phải khẳng định, khai thác than hầm mỏ là một ngành độc hại và đối mặt với nguy hiểm, rủi ro. Theo tính toán, trên thế giới trung bình cứ 1 triệu tấn than hầm lò thì mất 1 mạng người. Trung Quốc là quốc gia sản xuất than lớn nhất, con số này cũng như vậy. Nhưng ở Việt Nam khai thác than hầm lò đang phải đổi từ 2-3 mạng người cho một tấn than - mức cao gấp gần 3 lần mức bình quân của thế giới.

Theo Giám đốc Công ty Năng lượng Sông Hồng (Vinacomin) Nguyễn Thành Sơn, bên cạnh điều kiện địa chất phức tạp, không thuận lợi cho công tác bảo đảm an toàn thì còn do yếu tố con người. Một nguyên nhân khác nữa, đó là mặc dù việc đầu tư bảo đảm an toàn hầm mỏ thời gian qua được ngành than chú trọng nhưng vẫn không có hiệu quả cao. Đơn cử như việc đầu tư hệ thống cảnh báo khí - mới đo được nồng độ khí mê tan mà chưa có những cảnh báo các nguồn khí độc hại, nguy hiểm khác. Tuy nhiên, nguy hại nhất, theo ông Sơn lại chính là do tư duy, sự chủ quan và coi thường của không ít người đứng đầu các mỏ than.

Tổng kết ngành than năm 2013 thì tồn tại lớn nhất của tập đoàn này, chính là chưa làm tốt công tác an toàn. Với 26 vụ tai nạn, làm chết 30 người, trong đó tai nạn hầm lò 22 vụ với 26 người chết; 4 vụ tai nạn ngoài mặt bằng, làm 4 người chết. Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam Lê Minh Chuẩn thừa nhận, tổng kết hội nghị đào lò nhanh ở Hà Lầm năm nay cho thấy, có đơn vị công nhân mới lần đầu tiên tiếp xúc với khoan 2 chòm, lần đầu tiên tiếp xúc với máy xúc đá - nếu cứ tiếp tục như thế thì không thể tăng năng suất lao động, giảm giá thành và hệ lụy của nó chính là tai nạn lao động.

Cũng tại Hội nghị này, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chỉ rõ: để xảy ra 26 vụ tai nạn lao động, làm chết 30 công nhân ngành than trong năm 2013 là thiệt hại quá lớn, sản lượng lại giảm trong khi công tác cơ giới hóa các mỏ than hầm lò thời gian qua cũng được quan tâm đầu tư… Ngành than cần nghiêm túc nhìn lại tất cả các khâu trong hoạt động sản xuất để làm tốt công tác an toàn lao động. Phó thủ tướng đề nghị, Bộ Công thương, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và các đơn vị phải tiếp tục đưa ra những giải pháp mạnh mẽ hơn và nhất định phải có những kết quả tích cực hơn về công tác an toàn, đặc biệt là trong năm 2014, 2015 đối với lĩnh vực này.

Trong điều kiện nguồn than đang ngày càng cạn kiệt, ngành than đang phải đầu tư khai thác xuống sâu hơn và đi xa hơn, nếu không kịp thời khắc phục những hạn chế và thực sự quan tâm, đầu tư toàn diện cho công tác an toàn, thì những rủi ro, tai nạn lao động hầm lò sẽ vẫn còn xảy ra. Các chuyên gia trong ngành năng lượng cho rằng, ngành than cần phải triển khai một giải pháp tổng thể, từ công tác lập quy hoạch đến công tác đào tạo nguồn nhân lực... Nếu vẫn theo kiểu “nơi nào dễ đào thì lấy” - với tình trạng khí hậu, địa chất công trình vốn khắc nghiệt thì không có vì chống nào có thể chống đỡ nổi. Và cho dù có đầu tư đổi mới công nghệ, cơ giới hóa tại các mỏ than hầm lò cũng không thể bảo đảm an toàn, nếu tư duy quản lý và ý thức tự bảo vệ mình của thợ lò vẫn chưa được cải thiện…