Biển mãi xanh màu xanh hy vọng
(Đọc bài thơ Còn vang sóng biển của Nhà thơ Nguyễn Hồng Vinh)
Đọc bài “Còn vang sóng biển” đăng trên báo Đại biểu nhân dân ngày 06.9.2022, tôi càng đồng cảm với nhận xét của một nhà phê bình: “Với nhà báo Nguyễn Hồng Vinh mang trái tim thi sĩ, thì mỗi vùng đất anh đến, mỗi con người anh gặp đều gợi cho tác giả những tứ thơ; và trên nền của sự tích luỹ vốn sống từ thực tiễn nhiều năm, những tứ thơ đó đã làm nên những bài thơ hoàn chỉnh, mang những cung bậc đa chiều về con người và nhân tình thế thái…”.
Chẳng thế mà, chỉ trong mùa thu này, đầu tháng 8.2022, anh trở lại cùng sông nước Cần Thơ, An Giang, nhà thơ Nguyễn Hồng Vinh đã cho ra đời ba sản phẩm thơ: “Một thoáng Cần Thơ”, “Vấn vương sông nước”, “Gửi nắng miệt vườn”. Tuần cuối tháng 8, tác giả vào thành phố Hồ Chí Minh, có bài “Khắc khoải Sài Gòn”; ra Đồng Nai thăm khu vườn du lịch sinh thái ở huyện Long Thành, anh viết bài “Xanh thắm trang đời”; và kết thúc cuộc hành trình này ở thành phố Vũng Tàu, Hồng Vinh viết bài “Còn vang sóng biển”.
Đã nhiều năm được theo dõi mạch thơ Nguyễn Hồng Vinh, tôi rút ra một cảm nhận sâu sắc: thơ anh không chỉ mang tính thời sự vốn là thế mạnh của người làm báo, mà thông qua từng sự kiện, anh đề cập “những vỉa chìm, góc khuất” trong mỗi phận người, mỗi vùng đất, từ miền Tây Bắc trắng tím hoa ban, đến ngút xanh rừng tràm, rừng đước Năm Căn; từ đất bạt ngàn hoa Đà Lạt, đến các vùng biển Móng Cái, Đồ Sơn, Mỹ Khê, Quy Nhơn, Vũng Tàu… dạt dào con sóng. Điều đó đã tạo cho thơ Hồng Vinh mang nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Nhà thơ luôn mang đến cho bạn đọc những trải nghiệm tươi mới, ngập tràn cảm xúc, mở ra thế giới đầy năng lượng, vẫy gọi những tưởng tượng, suy ngẫm không dứt về nhân sinh. Trong bài thơ “Còn vang sóng biển”, Nhà thơ đã đưa bạn đọc đến với không gian biển Vũng Tàu xinh đẹp bằng câu chuyện tình ấn tượng, truyền tải những thông điệp đầy nhân văn, sâu sắc về tình yêu, niềm tin và hy vọng.
Nguồn: ITN
Mở đầu bài thơ là tâm trạng của nhân vật trữ tình khi trở lại bãi biển mộng mơ, ngập tràn kỷ niệm:
Chẳng hiểu từ lúc nào biển nhòa nhạt trong anh
Điệp khúc ngàn xưa vẫn vang khi thả bộ
Từng con sóng rì rào muôn thuở
Khúc nhạc buồn réo rắt đồi thông…
Một mình trước biển, con người luôn cảm thấy mình bé nhỏ. Nhịp điệu vĩnh hằng của những con sóng luôn đánh thức những ký ức ngủ yên trong mỗi người. Tác giả khéo léo mở ra không gian mênh mang của biển, để rồi chuyển hóa, đồng nhất với không gian tâm tưởng một cách rất tự nhiên. Từng con sóng, từng cơn gió thấm đẫm bao kỷ niệm ngọt ngào của mối tình lỡ dở đã xa… Không gian ấy đã đưa người đọc ngược chiều thời gian, cùng nhân vật trữ tình sống lại ký ức đêm vùng biển:
Một đêm trăng, sao lung linh
Bãi tắm Vũng Tàu tấp nập
Hẹn gặp nhau Bãi Trước
Em lại vòng Bãi Sau?
Cuộc rượt tìm không hồi kết!
Sự độc đáo mở ra ở khổ thơ trước tiếp tục được đẩy lên cao trào ở khổ thơ này. Không gian tuy có những đường viền hiện hữu với trăng, sao, sự tấp nập của du khách, với Bãi Trước, Bãi Sau nhưng đã được đẩy lên, trở thành biểu tượng của sự chia xa. Tác giả đã rất thành công khi dùng cái cụ thể để khắc họa những cảm giác đầy ý nhị. Hai địa danh cụ thể đã trở thành hai điểm của vòng tròn định mệnh của lứa đôi:
Rồi từ bữa đó
Em tìm cách lánh xa
Nơi nhịp tim thời trẻ cùng rung
Và dự tính chọn đây là bến đỗ?!
Tâm điểm của vòng tròn cuộc đời ấy là sự hòa nhịp của trái tim, của khát vọng cùng dựng xây tổ ấm hạnh phúc nhưng rồi duyên phận lại đẩy hai người cứ mãi chia xa. Nhân vật trữ tình mang khắc khoải, hoài niệm theo ngã rẽ cuộc đời mình, để rồi 30 năm sau, hành trình tình yêu thời trai trẻ lại tiếp tục với sức sống mãnh liệt:
Hơn 30 thu như bóng câu qua cửa
Một chiều tình cờ trên bến cảng gặp em
Lưng đẫm mồ hôi, em hối hả giao hàng
Kịp chuyến tàu vượt đại dương xuất khẩu
Cuộc đời vốn luôn dành cho con người những điều bất ngờ thú vị, chỉ cần họ không thôi đợi chờ và hy vọng. Hình ảnh lưng em đẫm mồ hôi trong ngày gặp lại rất giàu sức gợi, bởi suốt nửa đời người, suốt chặng đường tình yêu anh luôn là người kiếm tìm. Ngay cả khi gặp lại, nghe tiếng trái tim mình nguyên vẹn yêu thương nhưng anh đã lựa chọn ở lại phía sau, ở lại với mênh mang nhớ nhung như ngàn con sóng vỗ:
Từ đây, mỗi chiều anh lên sân Hải đăng ngắm tàu rời cảng
Phấp phỏng hỏi lòng:
Có em trên đó hay không?
Bỗng thấy nhịp tim gấp gấp…
Hành trình tìm em đã trở thành hành trình đi tìm ý nghĩa đích thực của tình yêu, luôn ở trong trái tim, trong tâm hồn và tận sâu bản thể của mình. Cái phấp phỏng của trái tim yêu đầu đời giờ đây đang sống động trong anh. Đó là hạnh phúc, bởi anh đã tìm thấy em, đã nhận ra tình yêu của anh là vĩnh cửu như biển mênh mông, như những con sóng muôn đời vẫn vỡ bờ chung thủy. Tiếng sóng, tiếng lòng hòa quyện, vút lên thành bản tình ca dạt dào tin yêu. Đây là thành công rất lớn của bài thơ này, bởi viết về một mối tình dang dở mà những xúc cảm được chuyển hóa rất tự nhiên, không hề gượng ép, để gửi đi trọn vẹn ý nghĩa về tình yêu, tình đời sâu sắc:
Biển lại xanh màu xanh tiếng hát
Hãy thủy chung như con sóng vỗ bờ
Có lúc bão giông, lúc yên bình đằm thắm
Giữ lửa lòng, nồng ấm yêu tin!...
Cuộc đời vốn chẳng bao giờ thôi bão giông, chẳng bao giờ hết những éo le, trắc trở. Con người sẽ chẳng bao giờ được là chính mình khi không có tình yêu đích thực. Chính tình yêu là cội nguồn sức mạnh mang đến màu xanh của yên bình, hạnh phúc. Sự thủy chung đợi chờ, sự kiên tâm kiếm tìm sẽ mở ra con đường cho mỗi người tìm thấy bản thể, tìm thấy hạnh phúc của chính mình. Luôn “giữ lửa lòng, nồng ấm tim yêu” đã trở thành thông điệp nghệ thuật sâu sắc của bài thơ Còn vang sóng biển. Bằng nét bút tài hoa, Nhà thơ Nguyễn Hồng Vinh đã thực sự mang đến cho bạn đọc những trải nghiệm thẩm mỹ tinh tế, đầy nhân văn.
Cần nói thêm rằng, đã có rất nhiều người viết về biển, nhưng Hồng Vinh đã tránh được những câu, những từ của những người đi trước, đi sâu khắc họa một khía cạnh đẹp của tình yêu: luôn nuôi dưỡng niềm tin vào con người đã từng chung nhịp đập trái tim, ta sẽ tìm lại được niềm vui đích thực như sóng biển vẫn vang tiếng hát ngàn năm!...
Hà Nội, tháng 9.2022
