Cuộc tháo thân khỏi địa ngục (Phần cuối)
Ninh lấy làm kỳ lạ bèn chồm dậy hỏi Yến và kể lại chuyện mình nhìn thấy. Yến thành thực: “Đã nể trọng nhau, tôi chẳng cần giấu giếm nữa. Yến tôi đây chính là kiếm khách. Nếu không phải là song cửa sổ bằng đá thì con yêu ấy chắc chết rồi. Tất nhiên nó cũng đã bị thương”. Ninh hỏi: “Thế còn vật đã thu vào trong túi?”. Trả lời: “Kiếm đấy, vừa rồi ngửi thấy có mùi yêu ma”. Ninh muốn được xem. Yến đồng ý, đưa cho, Ninh thấy rõ đó là một thanh kiếm nhỏ. Từ đấy, Ninh càng thêm nể Yến.

Sớm hôm sau, ngoài cửa sổ, thấy có vết máu. Ninh liền ra mé bắc chùa tìm, thấy một nấm mộ hoang lè xè, bên trên là cây bạch dương, trên ngọn của nó thấy có một tổ chim.
Đợi đến khi chuẩn bị xong, Ninh vội vàng sắp xếp hành lý để ra về. Yến bèn bày cỗ tiễn chân, tình kẻ ở người đi thực là quyến luyến. Yến lấy chiếc túi da bị rách hôm nọ tặng cho Ninh và bảo: “Đây là cái bao kiếm, giữ của quí trong đó thì không sợ bọn ma quỉ nữa”. Ninh ngỏ ý muốn được học phép thuật. Yến bảo: “Người cương trực hiếu nghĩa như ông có thể học được đấy. Nhưng ông sau này sẽ trở thành bậc đại phú đại quí, chứ không cùng đường với tôi”. Ninh nói thác là có mộ người em gái táng ở đây, tới đào nấm mồ có cây bạch dương, thu xương tàn, lấy quần áo gói ghém lại, rồi thuê thuyền mà về.
Buồng sách của Ninh sát với cánh đồng, đem táng xương ở gần đó. Lấp đất xong, vừa khấn vừa chú rằng: “Thương cho nàng côi cút, nay táng gần tệ xá của ta, để có ca hát hay khóc lóc thì đều nghe thấy nhau. Mong nàng không còn bị bọn quỉ ác làm nhục.Tế nàng một cốc rượu, đó là thay tấm lòng thành thực của ta, mong nàng đừng tủi hổ”. Khấn xong ra về, bỗng có người gọi ở phía sau: “Hãy đi từ từ đợi tôi với”. Ninh quay đầu lại thì hóa ra là Tiểu Thiến. Nàng mừng lắm, lạy tạ: “Chàng thực là người hiếu nghĩa, thiếp dẫu chết mười lần cũng không đủ báo đáp.Xin chàng cho cùng về để bái kiến cha mẹ, dù có làm vợ bé hay kẻ hầu, thiếp cũng chịu”. Ninh định thần, ngắm dung nhan của nàng, thấy da dẻ hồng hào, hai bắp chân thon thả. Bây giờ mới được mặt đối mặt giữa thanh thiên bạch nhật, Ninh thấy trước mắt mình một nhan sắc tuyệt trần.
Rồi hai người cùng trở về buồng sách, Ninh bảo nàng đợi ở ngoài một lúc để mình vào thưa trước với mẹ. Mẹ lấy làm kinh ngạc lắm. Bấy giờ, vợ Ninh ủ bệnh đã lâu, mẹ không dám nói, sợ chàng bị cuống. Lúc mẹ con còn đương nói chuyện, nàng Nhiếp nhẹ nhàng lẻn vào, sụp lạy dưới đất. Ninh thưa: “Đây là Nhiếp Tiểu Thiến”. Mẹ lại càng hoảng. Thiếu nữ liền thưa: “Con vò võ một thân, không có bố mẹ anh em, may mà được gặp chàng đây che chở, cứu vớt. Nay con nguyện làm kẻ hầu người hạ trong nhà để đền đáp ơn sâu”. Mẹ thấy dáng người thon thả, đáng yêu, mới dám bằng lòng, nói: “Nay con chiếu cố đến nó, thân già này vui mừng khôn xiết. Nhưng mẹ chỉ có mỗi mình nó, sợ rằng để nối dõi tông đường thì không được kết hôn với người cõi âm”. Nàng lại thưa: “Con đây không dám hai lòng, vì âm dương cách trở mà không được mẹ tin. Nguyện xin làm em gái anh nhà, cho con được sớm hôm chăm sóc, mẹ có đồng ý không?” Bà lão nể lòng thành mà gật đầu. Nàng muốn được vào vái chị dâu. Nhưng bà mẹ không cho, lấy cớ vợ Ninh bị ốm, nàng đành thôi, mà đi ngay xuống bếp, nấu nướng thay mẹ, đi khắp buồng ngang phòng dọc hệt như người nhà.
Đến tối, mẹ Ninh đâm sợ, không cho chuẩn bị thêm giường chiếu mà giục nàng về. Nàng biết ý, đi ngay, qua buồng sách muốn vào nhưng lùi lại, cứ do dự mãi ở ngoài, ý như sợ sệt. Ninh liền gọi vào. Nàng thưa: “Trong phòng có kiếm khí, thiếp rất sợ. Sở dĩ dọc đường suốt mấy ngày qua thiếp không dám xuất hiện để cung phụng chàng chính vì cớ đó”. Ninh biết ý, đem túi da treo sang phòng khác. Bấy giờ nàng mới dám vào ngồi tiếp chuyện dưới ánh nến. Cứ ngồi thế, không nói gì, mãi sau mới hỏi: “Ban đêm chàng có đọc sách không? Thiếp thuở nhỏ tụng kinh Lăng Nghiêm, nay đã quên quá nửa, phiền chàng tìm cho một cuốn, những đêm nhàn rỗi nhờ chỉ dẫn cho”. Ninh đồng ý. Nàng lại ngồi yên, tư lự. Sắp tàn canh hai vẫn chưa chịu về, Ninh phải giục, Nhiếp mới buồn rầu mà rằng: “Thiếp lạnh lẽo một mình ở chốn trống trải, rất sợ phải trở về mồ hoang”. Ninh bảo: “Trong phòng không có thừa giường ngủ, hơn nữa anh em mình cần tránh điều ra tiếng vào”. Nàng đứng dậy, mặt buồn rầu tưởng như sắp khóc, nặng nhọc cất bước trở ra, qua bậc tam cấp thì biến mất. Ninh lấy làm thương lắm, muốn đặt thêm cái giường nữa nhưng lại sợ mẹ giận.
Sớm tinh mơ nàng đã tới bái kiến, bê nước hầu mẹ rửa mặt, sau xuống nhà dưới dọn dẹp, công việc lo liệu chu toàn nhất nhất đều hợp ý bà mẹ. Xẩm tối xin trở về, liền tới phòng đọc sách, thắp nến tụng kinh. Bao giờ thấy Ninh sắp đi ngủ thì lại buồn rầu đứng dậy mà về. Trước đây, vợ Ninh đổ bệnh, mẹ xoay xở không xuể, từ ngày có Nhiếp, được rảnh rỗi nhiều, trong lòng mến lắm. Ngày qua ngày, dần trở nên thân thiết như con đẻ, mẹ như quên nàng là người cõi âm, không nỡ giục về mộ vào lúc tối nữa mà giữ ở lại ngủ cùng. Ngày mới về nhà, Nhiếp chẳng hề ăn uống, dần quá nửa năm mới biết húp cháo loãng. Bà mẹ và cậu con đều rất yêu Nhiếp, cấm ngặt không để lộ sự thật, nên người ngoài cũng không biết nàng chẳng phải người dương gian.
Ít lâu sau, vợ Ninh mất, bà mẹ định bụng chọn Nhiếp làm dâu, nhưng lại lo hại cho con trai. Nàng dò được ý, nhân buổi thảnh thơi mới lựa lời thưa: “Con ở đây đã hơn năm, mẹ chắc thừa biết lòng dạ thế nào, con theo anh nhà không phải có ý xấu hại người. Con vốn chẳng hai lòng, chỉ vì đức thẳng của anh nhà, được người cõi âm kẻ dương gian ai cũng chuộng, nguyện được nâng khăn sửa túi cho chàng ít năm, nhờ vào phúc phận của chàng mà được công danh phong tặng để làm rạng mặt con dưới tuyền đài”. Mẹ cũng đã biết vậy nhưng lại sợ nàng không có khả năng duy trì nòi giống. Nhiếp phân giải: “Việc con cái là ở tay ông xanh quyết. Xem trong sổ trời, anh nhà được những ba con, không lẽ vì lấy vợ cõi âm mà bị giảm đi”. Bà mẹ tin, cho con trai được đính ước cùng nàng, chàng Ninh mừng lắm.
Thế rồi tới ngày đặt tiệc báo hỉ với anh em nội ngoại, có người xin được coi mặt cô dâu. Nàng trang điểm xong bước ra, cả gia tộc ai cũng ngạc nhiên nhìm chằm chặp, cứ ngỡ là tiên giáng chứ không ai biết là người cõi âm. Thế là cô dì chú bác tranh nhau tặng lễ để làm thân. Tiểu Thiến vốn giỏi vẽ hoa mai, hoa lan, liền mang những bức họa nhỏ tặng lại mọi người. Người được nhận tranh đem cất giữ cẩn thận, tự cho là vinh hạnh lắm.
Một hôm, Tiểu Thiến ngồi trước cửa sổ, vẻ buồn rầu như mất gì đó. Bỗng nhiên hỏi: “Túi da đâu rồi?” Ninh bảo: “Vì nàng sợ, tôi đã treo nó sang chỗ khác rồi”. Nhiếp nói: "Thiếp thụ sinh khí đã lâu, giờ không còn sợ nữa. Chàng hãy lấy ra treo lên đầu giường”. Ninh đồng ý. Nàng tiết lộ: “Ba ngày nay ruột gan thiếp rối bời không yên. Chắc chắn bọn yêu quái ở Kim Hoa do hận thiếp bỏ trốn, sớm muộn sẽ tìm tới đây”. Ninh đi lấy túi mang ra. Nàng giở đi giở lại để xem, miệng nói: “Đây là vỏ kiếm tiên dùng để đựng đầu người. Rách rạn đến như thế này, không biết đã giết bao nhiêu kẻ! Chứ thiếp hôm nay xem vẫn còn nổi da gà”. Nói rồi treo lên đầu giường. Hai hôm sau lại nhờ Ninh treo lên cửa. Đêm ấy, vợ chồng ngồi kề nhau nhìn nến cháy, cùng hẹn là không ngủ. Bỗng nhiên có một vật như con chim đàn bay rớt xuống, Tiểu Thiến kinh hãi nhảy vào nấp trong mùng. Ninh nhòm ra thấy một con vật nhác giống quỉ Dạ Xoa, mồm ngậm đầy máu, mắt rực sáng nháy nháy như chớp, nhe nanh giương vuốt, đang tiến về phía trước, sắp tới cửa thì khựng lại không dám bước tiếp. Mãi sau mới lò dò tới gần túi da, giương vuốt chộp xuống, toan xé tan. Đột nhiên túi nổ một tiếng, phình to như hai cái dó, từ trong có một quái vật vươn ra nửa mình, túm lấy Dạ Xoa kéo vào. Tiếng động nhỏ dần, túi cũng lập tức thu lại như cũ.
Ninh kinh hãi, Tiểu Thiến chạy ra, mừng quá, reo lên: “Thế là từ nay yên ổn!” Hai vợ chồng nhìn vào trong túi, chỉ thấy nước trong vắt.
Truyện ngắn của Bồ Tùng Linh
Chu Xuân Giao dịch
(Xuất bản trên báo giấy số 257, ngày 14.9.2006)