Cú hích cho nhà làm phim trẻ
Liên hoan phim ngắn TP. Hồ Chí Minh lần thứ nhất năm 2023 đã nhận 96 tác phẩm dự thi, trong đó có 60 phim truyện, 23 phim tài liệu và 13 phim hoạt hình. Theo NSND, đạo diễn Đào Bá Sơn - Chủ tịch Hội đồng chung khảo, điều đáng mừng và đáng yêu nhất là rất nhiều vẻ đẹp cuộc sống được thể hiện, rất nhiều vấn đề thú vị được đề cập trong các phim dự thi. “Việt Nam là đất nước của phim truyện và phim tài liệu, chỉ có điều làm thế nào để khuyến khích các bạn trẻ sáng tác. Liên hoan phim ngắn TP. Hồ Chí Minh lần thứ nhất là cú hích, khuyến khích, động viên các bạn trẻ hoạt động tự do bên ngoài, sinh viên trong các nhà trường, trung tâm đào tạo, tự do sáng tác điện ảnh cho thành phố của mình phong phú hơn”, đạo diễn Đào Bá Sơn chia sẻ tại tọa đàm trong khuôn khổ Liên hoan phim.
Đạo diễn Xuân Phượng khẳng định, phim ngắn, nếu làm tốt sẽ vượt biên giới, vượt thời gian, để chạm vào sâu thẳm trái tim mỗi người. Tuy nhiên, PGS.TS. Phan Thị Bích Hà, Trưởng khoa Nghệ thuật sân khấu và điện ảnh, Trường ĐH Văn Lang, cho rằng, làm phim ngắn rất khó. Bởi trong thời gian rất ngắn phải nói lên được thông điệp gì đó. Đặc biệt phải có yếu tố bất ngờ, khiến khán giả ngạc nhiên thì mới thú vị.
Và vì thế, cả những người làm công tác đào tạo nghệ thuật, người làm nghề, đặc biệt là các nhà làm phim trẻ đều rất vui khi TP. Hồ Chí Minh đi đầu tổ chức Liên hoan phim ngắn, và giờ đây có thêm Hà Nội, tạo luồng không khí mới cho điện ảnh Việt Nam. “Trong nhà trường, sinh viên chủ yếu làm phim ngắn, các em chưa bị câu thúc bởi điều gì mà tung bay trong sáng tạo. Vì thế, việc có hẳn một liên hoan phim dành riêng cho phim ngắn là điều tuyệt vời”, PGS.TS. Phan Thị Bích Hà nói.
Việt Nam có Trường ĐH Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội và Trường ĐH Sân khấu - Điện ảnh TP. Hồ Chí Minh chuyên đào tạo các chuyên ngành cho lĩnh vực điện ảnh như: đạo diễn, biên kịch, quay phim, thiết kế mỹ thuật, thiết kế trang phục, hóa trang, âm thanh, dựng phim… Bên cạnh đó, nhiều trường cũng mở thêm các chuyên ngành đào tạo về làm phim như Trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường ĐH Hoa Sen, Trường ĐH Văn Lang…
Từng có thời gian giảng dạy tại Trường ĐH Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội, TS. NSƯT. Nguyễn Thị Thu Hà, Phó cục trưởng Cục Điện ảnh nhận thấy, việc làm phim ngắn được giới trẻ rất yêu thích và công nghệ hiện tại cũng hỗ trợ nhiều cho các em thể hiện đam mê điện ảnh của mình. Những người trẻ làm phim luôn mong muốn có một sân chơi chính thống, đàng hoàng dành cho phim ngắn, cho những giấc mơ, bước chân đầu tiên trên con đường điện ảnh.
“Ai cũng có bước đường khởi nghiệp khó khăn. Có em tốt nghiệp đại học 10 năm vẫn chưa có cơ hội làm phim. Đến với liên hoan phim ngắn, các em sẽ được thỏa sức sáng tạo. Mà với giới trẻ, sáng tạo là giấc mơ lớn nhất. Và phim ngắn sẽ như CV để các em vào nghề, được đầu tư bằng tất cả tâm huyết, ước mong để mang đi giới thiệu, xin việc sau này”, TS. NSƯT. Nguyễn Thị Thu Hà giải thích.
Và sức mạnh của nền điện ảnh trong tương lai
Phim ngắn là điển hình cho sự khác biệt của lĩnh vực điện ảnh, một ngành công nghiệp giải trí gắn chặt với điều kiện về kinh tế và kỹ thuật. Đây là con đường mà hầu hết nhà làm phim trên thế giới đều phải đi qua. Với phim ngắn, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên cho rằng, tiền vẫn quan trọng nhưng không phải là tất cả. Những bước đi đầu tiên của nhà làm phim có tham vọng là thành công trong việc thuyết phục người khác cùng “chơi” với mình bằng tình yêu của anh ta với bộ phim. Những người đồng hành với anh ta nên bị thuyết phục bởi niềm tin về vẻ đẹp cùng sự hấp dẫn và khả thi mà bộ phim mang lại hơn là tiền thù lao. Có niềm tin, tình yêu và khả năng kể chuyện thuyết phục người khác, đó chính là những phẩm chất quan trọng mà nhà làm phim phải có, cũng là phẩm chất mà nhà đầu tư rất muốn nhìn thấy ở những nhà làm phim trẻ.
“Phim ngắn thực sự là nơi thể nghiệm câu nói: cái khó ló cái khôn. Nhiều bộ phim ngắn có cách thực hiện rất sáng tạo, hiệu quả mà không phải tốn nhiều tiền. Phim ngắn là cuộc chơi vừa sức những người mới bắt đầu sự nghiệp, nơi anh ta có thể chứng tỏ khả năng sáng tạo không chỉ trong nghệ thuật mà còn là khả năng làm chủ cuộc chơi. Đó cũng là một phẩm chất để có thể thuyết phục các nhà đầu tư trong tương lai”, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên nhấn mạnh trong tham luận “Phim ngắn hôm nay, sức mạnh của nền điện ảnh trong tương lai” tại tọa đàm trong khuôn khổ Liên hoan phim ngắn TP. Hồ Chí Minh lần thứ nhất.
Với nền điện ảnh quốc gia, theo đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, phim ngắn chính là tín hiệu về chất lượng của nền điện ảnh trong tương lai. Khi có nhiều bộ phim ngắn có chất lượng ra đời, chúng ta có quyền hy vọng về một thế hệ những người làm điện ảnh tài năng đang hình thành. “Các quốc gia có nền điện ảnh mạnh đều thể hiện sự quan tâm và hỗ trợ mạnh mẽ cho những nhà làm phim trẻ thông qua các hoạt động hỗ trợ làm phim ngắn. Tất cả các liên hoan phim lớn nhất trên thế giới đều có các hạng mục giải thưởng dành cho phim ngắn. Tiền thưởng cho phim ngắn đoạt giải có khi còn lớn hơn cả những phim dài đoạt giải… Vì đơn giản họ hiểu rằng phim ngắn chính là sức mạnh của nền điện ảnh trong tương lai”.
TS. NSƯT. Nguyễn Thị Thu Hà nhìn nhận, nếu các liên hoan phim ngắn được các hội nghề nghiệp tổ chức định kỳ, thường xuyên sẽ là sự khích lệ lớn đối với sinh viên và những nhà làm phim trẻ. Bởi đó không chỉ là sân chơi để họ giao lưu, học hỏi, chia sẻ về ý tưởng, kỹ thuật làm phim, mà còn là “bà đỡ” giúp họ trụ lại với nghề.
