Tham dự lễ khai mạc có: Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi; Phó Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Hồ Hải và đại diện UBND quận, huyện, TP. Thủ Đức...
Lễ khai mạc diễn ra tại Cột cờ Thủ Ngữ (đường Tôn Đức Thắng, quận 1). Đây là một trong những biểu tượng của đô thị sông nước và cũng là một trong những nhân chứng của quá trình hình thành và phát triển Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định - TP. Hồ Chí Minh trong hàng trăm năm qua.
Sự kiện hướng đến mục tiêu bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa - lịch sử, xây dựng sản phẩm, sự kiện đặc trưng; đẩy mạnh khai thác các giá trị kinh tế, du lịch từ hệ thống tài nguyên sông biển của thành phố. Lễ hội đặc biệt hướng đến định vị TP. Hồ Chí Minh gắn thương hiệu một đô thị sông nước giàu bản sắc văn hóa.
Theo chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi, lịch sử hình thành và phát triển trong hơn 300 năm qua của Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định - TP. Hồ Chí Minh có dấu ấn quan trọng của các dòng sông.
Dọc theo các con sông và kênh rạch, các cảng - bến, phố chợ, làng nghề, dịch vụ trên bến dưới thuyền được hình thành và phát triển nhộn nhịp, làm nên đặc trưng riêng có của Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định - TP. Hồ Chí Minh, một đô thị ven sông không chỉ gắn với phù sa mà còn dung hòa giữa văn hóa và kinh tế, giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc và hội nhập.
Những dòng sông chảy vào lòng thành phố cũng ghi dấu ấn trong lịch sử của Sài Gòn - TP. Hồ Chí Minh. Dọc theo sông là các di tích lịch sử cách mạng đặc biệt như Bến Nhà Rồng, Nhà máy đóng tàu Ba Son, Chiến khu Rừng Sác.
Trong những ngày diễn ra lễ hội, người dân và du khách sẽ được trải nghiệm các chương trình du lịch đường thủy hay trải nghiệm không gian "trên bến dưới thuyền" tại kênh Nhiêu Lộc - Quận 1, Bến Bình Đông - Quận 8.
Nhiều hoạt động hấp dẫn tái hiện nếp sống của cộng đồng cư dân Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định - TP. Hồ Chí Minh qua các thời kỳ và mua sắm nông sản, đặc sản của các địa phương; hòa mình vào không khí sôi nổi của các hoạt động thể thao dưới nước và không gian văn hóa, văn nghệ, trò chơi dân gian ở Bến Bạch Đằng, công viên Lam Sơn.
Điểm nhấn đặc sắc của lễ hội là chương trình nghệ thuật "Dòng sông kể chuyện" vào tối 6.8, tái hiện lịch sử Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định - TP. Hồ Chí Minh với sự kết hợp các loại hình nghệ thuật từ dân gian đến đương đại, từ âm nhạc, điện ảnh, vũ kịch đến công nghệ ánh sáng cùng các công nghệ trình diễn hiện đại và sự tham gia của gần 700 diễn viên, nghệ nhân dân gian.
Chương trình được kỳ vọng sẽ lan tỏa niềm tự hào và tình yêu dành cho thành phố cũng như truyền cảm hứng du lịch và khám phá điểm đến thành phố đến du khách trong nước và quốc tế.
Sau khi diễn ra lễ khai mạc, khu vực công viên Bến Bạch Đằng được tổ chức thành không gian di sản văn hóa đặc sắc, với nhiều hoạt động vui chơi như: trò chơi dân gian nhảy sạp, nhảy bao bố, đi cà kheo, gánh nước qua cầu, cờ tướng, trưng bày và hướng dẫn làm diều nghệ thuật…
