Hợp tác Pháp - Việt nâng tầm giá trị di sản

- Thứ Hai, 09/05/2022, 19:59 - Chia sẻ

Dự án "Chia sẻ và gìn giữ di sản Việt Nam" vừa được khởi động, mở ra giai đoạn mới tăng cường hợp tác Việt - Pháp trong lĩnh vực di sản.

Pháp hỗ trợ chia sẻ và gìn giữ di sản Việt Nam

Tại họp báo công bố khởi động dự án "Chia sẻ và gìn giữ di sản Việt Nam", do Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam tổ chức chiều 9.5, bà Sophie Maysonnave - Tham tán Hợp tác và Hoạt động văn hóa cho biết: Dự án do Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam điều phối, có sự tham gia của nhiều đối tác Pháp và Việt Nam. Đó là các bảo tàng nghệ thuật, bảo tàng khoa học về con người (lịch sử, dân tộc học...), bảo tàng lịch sử tự nhiên, trung tâm khoa học và kỹ thuật, khu bảo tồn thiên nhiên, trường đại học và chính quyền các cấp.

Tăng cường hợp tác Pháp – Việt  nâng tầm giá trị di sản -1
Đại sứ Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery chia sẻ tại họp báo

Dự án nhận được nguồn tài trợ 18 tỷ đồng cho giai đoạn 2022 - 2024, trong đó Chính phủ Pháp tài trợ 14 tỷ đồng và sẽ được bổ sung bởi các đối tác khác của Pháp (bảo tàng, địa phương, trường đại học...).

Dự án sẽ cho phép triển khai nhiều hoạt động thuộc 3 lĩnh vực. Thứ nhất, tập huấn chuyên môn cho đội ngũ công tác trong ngành bảo tàng ở Việt Nam, các chương trình đào tạo sẽ được đảm trách bởi các chuyên gia đến từ những bảo tàng nổi tiếng và đại học của Pháp. Hoạt động hợp tác giữa các bảo tàng Pháp và Việt Nam cũng sẽ được tăng cường thông qua những chuyến thực địa trao đổi kinh nghiệm tại Pháp.

Thứ hai, phát triển các chương trình đào tạo về “ngành nghề bảo tàng” trong các trường đại học ở Việt Nam (bảo quản bộ sưu tập, xây dựng nội dung trưng bày, bài trí không gian trưng bày, truyền đạt nội dung và đón tiếp công chúng) để đào tạo đội ngũ giảng viên và tạo điều kiện cho giới trẻ Việt Nam hiểu hơn về các ngành nghề mới trong lĩnh vực bảo tàng.

Thứ ba, hỗ trợ thiết kế các dự án thí điểm trong bảo tồn di sản tại 3 miền của Việt Nam, với sự tham gia hợp tác của chuyên gia Pháp và Việt Nam: Cải tạo Trung tâm du khách của Vườn quốc gia Cúc Phương (Ninh Bình), hỗ trợ cho Trung tâm Truyền thông và Giáo dục Môi trường của Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm (Quảng Nam), thiết kế và thực hiện những chiếc “Hộp kể chuyện” cho các bảo tàng (TP Hồ Chí Minh).

Từ lâu, Pháp đã được biết đến là đất nước của bảo tàng và là hình mẫu trong lĩnh vực này. Pháp có 1.219 bảo tàng chính thức mang danh hiệu “Bảo tàng Pháp” và 38 bảo tàng quốc gia trực thuộc Bộ Văn hóa Pháp. Riêng Bảo tàng Lourve đã có gần 10 triệu du khách mỗi năm và là bảo tàng được nhiều người đến tham quan nhất trên thế giới. Chất lượng và các hoạt động bảo tồn di sản cũng như các bảo tàng đã góp phần quan trọng đưa Pháp trở thành địa điểm du lịch hàng đầu thế giới và đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế của Pháp.

Năm 2019, đóng góp của ngành du lịch vào GDP của Pháp đạt 211 tỷ euro (tức 8,5% nền kinh tế quốc gia) và tác động đến rất nhiều lĩnh vực kinh tế (lưu trú, nhà hàng, giao thông, bán hàng, bảo tàng, hướng dẫn du lịch...). Bảo tồn và phát huy di sản chính là tạo cơ hội việc làm chất lượng và góp phần tạo tăng trưởng kinh tế bền vững tại quốc gia này.

Tạo phương thức hoạt động mới với di sản, bảo tàng

Đại sứ Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery cho biết, việc thực hiện dự án, ngoài lý do gắn với lịch sử của hai nước, Pháp quan tâm tới lĩnh vực bảo tàng, di sản, bởi trước tiên đây là dự án từ phía Việt Nam đề nghị Pháp tiếp tục hỗ trợ. Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ bảo vệ và phát huy giá trị di sản, bảo tàng được Bộ Văn hóa Pháp tiến hành từ năm 1937, nhiều nhân vật nổi tiếng của Pháp gắn với lĩnh vực bảo tồn, bảo tàng.

“Với chúng tôi, các hoạt động văn hóa, du lịch, kinh tế là một, việc bảo vệ, gìn giữ di sản văn hóa, tiến hành các hoạt động bảo tàng phong phú và phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm gắn kết chặt chẽ với nhau” - Đại sứ Nicolas Warnery nói.

Theo Đại sứ Nicolas Warnery, dự án ra đời vào đúng thời điểm để tạo ra một động lực mới, theo cam kết chung giữa hai nước, được thực hiện tại Paris tháng 11.2021, trong chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo quản, thông qua việc tiếp tục các hoạt động đào tạo chuyên gia và trao đổi chuyên môn.

Tăng cường hợp tác Pháp – Việt  nâng tầm giá trị di sản -0
Dự án được kỳ vọng hỗ trợ nâng cao năng lực chuyên môn, đổi mới phương thức hoạt động trong lĩnh vực di sản tại Việt Nam 

Dự án "Chia sẻ và gìn giữ di sản Việt Nam" mang tính đổi mới, vừa có khía cạnh bền vững, hướng tới không chỉ di sản văn hóa mà cả di sản thiên nhiên. Dù tập trung vào di sản, nhưng dự án cũng không quên yếu tố công nghệ, nhằm giúp công chúng tiếp cận rộng rãi, vốn là khía cạnh quan trọng trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Với sự tham gia của 20 đối tác Việt Nam, dự án nhằm thay đổi các thực hành chuyên môn trong dài hạn, để các bảo tàng, trung tâm khoa học kỹ thuật, vườn quốc gia... hoàn thành tốt sứ mệnh của mình; các bảo tàng và điểm đến bảo tồn di sản thiên nhiên được xây dựng ý tưởng, kịch bản, phương thức mới có thể trở thành công cụ tuyệt vời giáo dục và nâng cao nhận thức về môi trường, di sản văn hóa và thiên nhiên, và bảo vệ chúng tốt hơn cho các thế hệ hôm nay và mai sau.

Là một trong các đối tác của dự án, ông Nguyễn Trung Minh - Tổng Giám đốc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam “mong muốn và tin tưởng rằng dự án 'Chia sẻ và gìn giữ Di sản Việt Nam' và các dự án tương tự sẽ là cơ hội thúc đẩy hợp tác giữa các bảo tàng Việt Nam và Pháp, góp phần nâng tầm Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam nói riêng, các bảo tàng Việt Nam nói chung sánh tầm với các bảo tàng của Pháp và thế giới”.

"Hợp tác văn hóa, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo tàng và di sản, là một trong những trụ cột vững chắc và lâu đời giữa hai nước Pháp - Việt. Từ năm 2004 - 2011, Pháp đã tích cực hợp tác thông qua dự án phát huy di sản bảo tàng của Việt Nam. Các chuyên gia đến từ những bảo tàng lớn nhất của Pháp, thuộc nhiều ngành nghề, đã tham gia phát triển các dự án với nhiều đối tác Việt Nam như: Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, Bảo tàng Điêu khắc Chăm ở Đà Nẵng, Bảo tàng Đắk Lắk..."

Bà Sophie Maysonnave, Tham tán Hợp tác và Hoạt động văn hóa, Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam

Ngọc Phương