Cần thiết, nhưng...
Trong “Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, Việt Nam đặt mục tiêu có kinh tế số chiếm 20% GDP, tỷ trọng kinh tế số ở mỗi ngành tối thiểu 10%, năng suất lao động tăng tối thiểu mỗi năm 7%, thuộc nhóm top 50 quốc gia dẫn đầu về công nghệ thông tin. Với các mục tiêu cụ thể, Chính phủ đã và đang có những chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp chuyển đổi số thành công.
Tính đến cuối năm 2021, đã có hơn 220.000 lượt truy cập trang web Smedx.vn và khoảng 37.000 doanh nghiệp đã tiếp cận được các thông tin hữu ích về chuyển đổi số. Khảo sát về nhu cầu chuyển đổi số của doanh nghiệp Việt Nam cho thấy, 47% doanh nghiệp nhỏ và vừa coi chuyển đổi số là nhu cầu cấp thiết song vẫn cần được hỗ trợ nhiều hơn nữa các nền tảng công nghệ theo từng lĩnh vực: quản trị doanh nghiệp, nghiệp vụ, an toàn, an ninh mạng...
Theo bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Quản lý Truyền thông, Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ Winsmart (Đống Đa, Hà Nội): “Do tính chất công việc phải cập nhật xu hướng liên tục nên việc áp dụng những công nghệ số mới nhất đã giúp chuỗi cửa hàng thời trang của chúng tôi tiếp cận được khách hàng trên toàn quốc, nhất là trong đại dịch Covid-19. Chúng tôi cũng tiết kiệm được thời gian và nhân lực qua ứng dụng lên đơn và trả lời tự động, giảm thiểu rủi ro, đáp ứng nhanh nhất nhu cầu của khách hàng”.
Mặc dù, việc chuyển đổi số là nhu cầu không thể đảo ngược của làn sóng 4.0 nhưng hiện tại, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ đang mắc phải không ít bỡ ngỡ. Điều dễ nhận thấy nhất là lối tư duy hạn chế khi cho rằng chỉ doanh nghiệp lớn mới cần chuyển đổi số, sử dụng các công nghệ hiện đại. Bên cạnh các khó khăn khác liên quan đến nguồn lực tài chính, năng lực công nghệ, lựa chọn giải pháp tối ưu và tìm kiếm các đối tác tin cậy thì đổi mới mô hình kinh doanh chính là rào cản lớn nhất cho quá trình chuyển đổi số của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Bà Đinh Thị Hoài Thu, Trưởng nhóm Marketing, Công ty Cổ phần Giải pháp Phần mềm BiPlus (85 Trần Thái Tông, Hà Nội), cho biết: “Qua các bài toán mà khách hàng tìm đến BiPlus, chúng tối thấy rằng chuyển đổi số hiện nay tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ là vô cùng cần thiết, tuy nhiên lại không hề dễ dàng. Các doanh nghiệp truyền thống đã quen với cách làm cũ, nên khi chuyển sang chuyển đổi số sẽ cần phải thay đổi mạnh mẽ trong vận hành doanh nghiệp, cần có chiến lược rõ ràng theo từng giai đoạn và đầu tư hợp lý”.
Đồng hành doanh nghiệp vừa và nhỏ
Sau 11 tháng triển khai Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyển đổi số (từ năm 2021 đến nay) với 16.000 doanh nghiệp tham gia, Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp tục đẩy mạnh chương trình này trong năm 2022 với mục tiêu sẽ có 30.000 doanh nghiệp được hỗ trợ chuyển đổi số.
Để hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyển đổi số, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng cho biết, trong năm 2022, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ phấn đấu cùng 63/63 địa phương vào cuộc triển khai chương trình thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyển đổi số; cùng với đó là hình thành mạng lưới tư vấn kinh tế số và tổ chức mạng lưới tổ công nghệ số cộng đồng đến cấp xã để có đầu mối hỗ trợ người dân triển khai.
Hiện, có khoảng 870.000 doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm hơn 98%. Theo kế hoạch, năm 2022, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ tiếp tục lựa chọn các nền tảng số xuất sắc để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, với mục tiêu 30 nền tảng số Make in Vietnam tham gia; 150.000 người tiếp cận qua Cổng Smedx.vn; 30.000 doanh nghiệp sử dụng các nền tảng để chuyển đổi số; 200.000 chủ doanh nghiệp nhận được tin nhắn khuyến khích chuyển đổi số và giới thiệu Chương trình SMEdx.
Những câu chuyện thành công về chuyển đổi số cho thấy, những người đi tiên phong trong chuyển đổi số là những người sẵn sàng thay đổi, sẵn sàng từ bỏ các mô hình kinh doanh truyền thống để thiết lập mô hình kinh doanh mới, sáng tạo lại các chuỗi cung ứng và quy trình ra quyết định, loại bỏ những công đoạn trung gian, rườm rà. Bên cạnh đó, cần thúc đẩy giải pháp thông minh cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, vì loại hình này không chỉ hạn chế về kinh phí, mà còn nguồn nhân lực. Theo kế hoạch năm 2022, các doanh nghiệp sẽ nhận được nguồn hỗ trợ kinh phí chuyển đổi số từ ngân sách. Cụ thể, theo Nghị định 80/2021/NĐ-CP về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp sẽ được hỗ trợ 50% nếu thuê, mua các nền tảng, giải pháp chuyển đổi số do Bộ Thông tin và Truyền thông chứng nhận, công bố.