Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi phát biểu kết luận cuộc làm việc
Theo quy hoạch khoáng sản thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 866 ngày 18.7.2023, Đắk Nông đứng đầu cả nước với tổng trữ lượng quặng bauxite gần 1,8 tỷ tấn (chiếm hơn 57% trữ lượng). Diện tích bauxite được quy hoạch thăm dò, khai thác của Đắk Nông trong thời kỳ này khoảng 179.600 ha, chiếm 27% diện tích tự nhiên của tỉnh và rộng nhất cả nước.
Tại Quyết định 09/QĐ-TTg ngày 11.2.2023 của Thủ tướng chính phủ đã xác định xây dựng tỉnh Đắk Nông là trung tâm công nghiệp khai thác bauxite - alumin - nhôm. Sở hữu tài nguyên khoáng sản dồi dào, song theo báo cáo của UBND tỉnh Đắk Nông, đến nay địa phương có duy nhất phương thức vận tải là đường bộ. Trong khi đó, đường sông không khai thác được, đường sắt, đường hàng không chưa được đầu tư xây dựng, nên đây vẫn là điểm nghẽn đối với phát triển kinh tế - xã hội.
Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Đắk Nông Phan Nhật Thanh trình bày báo cáo
Báo cáo với Đoàn công tác, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Đắk Nông Phan Nhật Thanh cho biết: Hệ thống đường sắt theo Quy hoạch được xây dựng, sẽ góp phần đẩy mạnh giao thương giữa Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ, Duyên hải miền Trung và các nước trong khu vực, vận chuyển được nhiều hàng hóa có khối lượng lớn, chi phí sẽ rẻ hơn, an toàn hơn so với giao thông đường bộ. Do đó, UBND tỉnh Đắk Nông, đề nghị Đoàn kiến nghị cấp có thẩm quyền đẩy mạnh việc xúc tiến đầu tư tuyến đường sắt kết nối các tỉnh Tây Nguyên (Đà Nẵng - Kon Tum - Gia Lai - Đắk Lắk - Đắk Nông - Bình Phước).
Trong đó ưu tiên, nghiên cứu đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Đắk Nông - Chơn Thành để kết nối với đường sắt xuyên Á xuống cảng Thị Vải phục vụ vận chuyển alumin, nhôm tinh chế, các sản phẩm chế tạo sau nhôm từ các nhà máy sản xuất Alumin và điện phân nhôm trên địa bàn tỉnh Đắk Nông cũng như phần lớn nông sản toàn vùng kết nối với Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Tuyến đường sắt kết nối các tỉnh Tây Nguyên hiện tại đã được định hướng đầu tư xây dựng tại Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 6.10.2022 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển kinh tế - xã hội vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông Dương Khắc Mai phát biểu ý kiến
Trưởng ban Khoáng sản và Hóa chất Tập đoàn Công nghiệp than - Khoáng sản Việt Nam Bùi Tiến Hải phát biểu
Theo Kết luận số 49-KL/TW ngày 28.2.2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, tiến trình đầu tư tuyến đường sắt kết nối các tỉnh Tây Nguyên sẽ được đầu tư hoàn thành vào năm 2045. Dự án đường sắt Đắk Nông - Chơn Thành đang thuộc Danh mục dự án kêu gọi đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021-2025 được phê duyệt tại Quyết định số 1831/QĐ-TTg ngày 1.11.2021 của Thủ tướng Chính phủ.
Liên quan đến dự án Luật Đường sắt (sửa đổi), lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Nông đề nghị sửa đổi, bổ sung nội dung về quy hoạch đường sắt cho phù hợp với Luật Quy hoạch và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 Luật có liên quan đến quy hoạch. Sửa đổi, bổ sung một số nội dung về nguyên tắc cơ bản trong hoạt động đường sắt; ưu đãi, hỗ trợ trong hoạt động đường sắt (quy định cụ thể về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp cho các doanh nghiệp: kinh doanh kết cấu hạ tầng đường sắt, đường sắt đô thị, công nghiệp đường sắt).
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Lê Trọng Yên phát biểu
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Lê Trọng Yên cho biết, hiện tại địa phương có "4 không": không cao tốc, không sân bay, không đường thủy, không đường sắt. Trong khi đó, nhu cầu vận chuyển hàng hóa của Đắk Nông và các tỉnh khác trong khu vực Tây Nguyên rất lớn. Vì vậy, việc đầu tư đường sắt là rất cần thiết nhằm mở rộng hệ thống giao thông, thúc đẩy phát triển kinh tế, du lịch... Việc này cũng sẽ góp phần để địa phương tăng trưởng đạt 2 con số theo chủ trương chung.
Quang cảnh cuộc làm việc
Phát biểu kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi nêu rõ, qua khảo sát thực tế và làm việc với UBND tỉnh Đắk Nông, Đoàn công tác nhận thấy, ngành công nghiệp than - khoáng sản đang có nhiều tiềm năng phát triển ở Tây Nguyên. Thực tế cho thấy, đường sắt có sức chịu đựng siêu trọng, siêu trường, chi phí đầu tư thấp, "tuổi thọ" cao hơn đường bộ. Vì vậy, đầu tư đường sắt đối với các tỉnh Tây Nguyên là rất cần thiết, cấp bách. Đoàn ghi nhận các ý kiến, đề xuất của tỉnh và đề nghị địa phương hoàn thiện báo cáo cụ thể, báo cáo Trung ương, Quốc hội nghiên cứu một cách toàn diện.
Đoàn công tác Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường khảo sát thực địa tại khu vực Nhà máy Alumin Nhân Cơ (Đắk Nông)
+ Cùng ngày, Đoàn công tác và lãnh đạo UBND Đắk Nông đã khảo sát thực địa tại Nhà máy Alumin Nhân Cơ.
Đoàn công tác Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường khảo sát thực địa tại khu vực Nhà máy Alumin Nhân Cơ (Đắk Nông)
