"Tuổi thọ" của luật

"Phải làm thật chắc chắn, thật kỹ lưỡng. Luật nào ra đời là phải có "tuổi thọ" và chất lượng cao". Đây là yêu cầu xuyên suốt được Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đặc biệt nhấn mạnh khi chủ trì, điều hành các phiên họp vừa qua của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. 

Tại Phiên họp thứ 36 vừa bế mạc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét đề nghị của Chính phủ về việc bổ sung 2 dự án Luật vào chương trình lập pháp năm 2024, 2025. Một trong hai đề nghị đã không thuyết phục được Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cụ thể là đề nghị bổ sung dự án Luật Phòng bệnh vào Chương trình năm 2025. Dù đây là một nhiệm vụ lập pháp đã được xác định tại Kế hoạch số 81 nhưng Ủy ban Thường vụ Quốc hội vẫn quyết định từ chối bởi hồ sơ đề nghị xây dựng dự án Luật này chưa đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ rõ, hồ sơ dự án Luật chưa xác định rõ phạm vi điều chỉnh của luật, nội dung các chính sách về phòng, chống bệnh truyền nhiễm và bệnh không lây nhiễm, phòng, chống các rối loạn sức khỏe tâm thần, bảo đảm dinh dưỡng trong phòng bệnh và các điều kiện bảo đảm để phòng bệnh; đồng thời, cần rà soát kỹ lưỡng quy định của các luật có liên quan để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật. 

Đề nghị còn lại, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế, dù đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định bổ sung vào Chương trình năm 2024, nhưng vẫn còn rất nhiều băn khoăn. Trong đó, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chỉ rõ, báo cáo tổng kết thi hành Luật Bảo hiểm y tế chỉ ra đến 120 tồn tại, hạn chế nhưng Chính phủ chỉ đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều thì "liệu có ổn hay không?". Trước đó, khi Quốc hội sửa đổi toàn diện Luật Khám bệnh, chữa bệnh đã cho thấy phải tiến hành sửa đổi ngay Luật Bảo hiểm y tế để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất. Tháng 3.2022, Chính phủ cũng đã đề nghị bổ sung dự án Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi) vào Chương trình năm 2022. Tuy nhiên, đề nghị này chưa được chấp thuận vì còn nhiều nội dung chính sách của dự luật chưa được làm rõ. Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi đó cũng đã đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chuẩn bị kỹ lưỡng để "sớm trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc bổ sung vào chương trình". Đến nay, sau gần 2 năm rưỡi, Chính phủ mới đề nghị trở lại việc sửa đổi Luật Bảo hiểm y tế, nhưng lại thu hẹp phạm vi, chỉ sửa đổi, bổ sung một số điều thay vì sửa đổi toàn diện như yêu cầu đặt ra khi Quốc hội sửa đổi Luật Khám bệnh, chữa bệnh. 

Hai dự án Luật khác được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Phiên họp thứ 36 cũng đặt ra những băn khoăn lớn về chất lượng chuẩn bị. Trong đó, dự án Luật Điện lực (sửa đổi) có đến 6 nhóm chính sách lớn, nhạy cảm, phức tạp, tác động trực tiếp, toàn diện không chỉ đến sinh hoạt của người dân, đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mà còn đến an ninh năng lượng quốc gia, đến sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững của đất nước, nhưng lại được đề nghị xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ Tám tới theo quy trình tại một kỳ họp.

Không quá gấp gáp về thời điểm trình Quốc hội xem xét, thông qua như dự án Luật Điện lực (sửa đổi), dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật lại đặt ra những băn khoăn về phạm vi sửa đổi. Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật hiện hành đã có 17 năm thi hành. Đây không chỉ là khoảng thời gian khá dài mà quan trọng hơn là, thời điểm năm 2006, khi Quốc hội ban hành Luật này, chúng ta mới chỉ đang đi những bước đầu tiên trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Đạo luật này là điều kiện pháp lý tiên quyết, văn kiện trong hồ sơ trình để các nước xem xét, biểu quyết việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới. Nhưng đến nay, Việt Nam đã hội nhập hết sức sâu rộng, toàn diện, đặc biệt là đã tham gia tới 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, trong đó có nhiều cam kết rất cao về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật. Quy mô, trình độ phát triển của nền kinh tế quốc gia hiện nay cũng đã hoàn toàn khác so với 17 năm trước. Việc sửa đổi Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia không chỉ là để thực hiện cam kết trong các FTA mà còn có ý nghĩa rất quan trọng thúc đẩy thực hiện chuyển đổi mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam, nền kinh tế Việt Nam trên "sân chơi" toàn cầu. Vậy nếu chỉ sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật thì đã đủ chưa, đã thực sự đáp ứng được những yêu cầu, đòi hỏi thực tiễn đang đặt ra hay chưa? 

Từ những dự luật nêu trên càng cho thấy yêu cầu của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn về bảo đảm chất lượng các dự án Luật, bảo đảm "tuổi thọ" của các luật khi được ban hành là vô cùng đích đáng. Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội luôn sẵn sàng xem xét, bổ sung các dự luật vào chương trình nhưng quan trọng nhất vẫn là chất lượng chuẩn bị, như Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, từ cấp vụ, thứ trưởng, bộ trưởng, người đứng đầu các cơ quan soạn thảo đến Chính phủ đều phải "quyết tâm, quyết liệt, quyết làm" và phải "làm thật kỹ, thật chắc, đủ điều kiện, đủ cơ sở để trình có chất lượng", còn nếu vẫn chỉ "làm sơ sơ và trình sang các cơ quan của Quốc hội thẩm tra thấy không bảo đảm thì hết sức uổng công". 

Chính sách và cuộc sống

“Áo mới” cho doanh nghiệp nhà nước
Chính sách và cuộc sống

“Áo mới” cho doanh nghiệp nhà nước

“Cởi trói” nhiều hơn nữa cho doanh nghiệp nhà nước là đề xuất chung của nhiều đại biểu Quốc hội khi cho ý kiến lần đầu đối với dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp tại Kỳ họp thứ Tám vừa qua. Lý do là bởi, khung pháp lý, cơ chế quản lý hiện hành đã như “chiếc áo” quá chật, bó buộc và kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp nhà nước - lực lượng nòng cốt của nền kinh tế.

Ảnh minh họa
Quốc hội và Cử tri

Đổi mới quy trình đánh giá, tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ

Phải tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ vững vàng với ý thức trách nhiệm cao; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có tư duy đổi mới trong công việc; trên cơ sở đó đổi mới quy trình đánh giá, lựa chọn, tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ. Đây là nhấn mạnh của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tại Hội nghị tổng kết công tác phối hợp giữa Đảng đoàn Quốc hội với Đảng ủy cơ quan Văn phòng Quốc hội năm 2024, bàn phương hướng, nhiệm vụ năm 2025 diễn ra sáng qua, 19.12.

Khu tái định cư Làng Nủ
Chính sách và cuộc sống

Làng Nủ mới và tinh thần "Bộ đội Cụ Hồ"

Lễ khánh thành khu tái định cư Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai dự kiến tổ chức vào tuần sau. Vài ngày trước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã bàn giao 40 ngôi nhà tái định cư cho người dân sau 68 ngày xây dựng, vượt tiến độ 15 ngày. Những ngôi nhà tái định cư khang trang và vững chãi ở “Làng Nủ mới” không chỉ khẳng định sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước với người dân, nhất là những người ở vùng gặp thiên tai, khó khăn; mà còn minh chứng sống động cho những giá trị mà Quân đội nhân dân Việt Nam đã và đang đóng góp vào công cuộc xây dựng đất nước và thể hiện rõ nét phẩm chất "Bộ đội Cụ Hồ" trong thời bình.

Bảo đảm không có “khoảng trống” pháp lý
Chính sách và cuộc sống

Bảo đảm không có “khoảng trống” pháp lý

Đến thời điểm này, kế hoạch định hướng, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy đang được các cấp, các ngành tập trung triển khai một cách quyết liệt nhằm hướng tới mục tiêu cao nhất là hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tuy nhiên, một trong những điều kiện đặc biệt quan trọng kèm theo đó là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cũng cần được rà soát, sửa đổi để bảo đảm không có “khoảng trống”.

Ảnh minh họa
Quốc hội và Cử tri

Chính sách cho cán bộ dôi dư - cần “thấu tình đạt lý”

Từng cơ quan, đơn vị phải thực hiện tốt công tác chính trị tư tưởng và chế độ, chính sách đối với cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động bị ảnh hưởng do sắp xếp lại tổ chức, bộ máy; bảo đảm công bằng, công khai, khách quan, không để phát sinh phức tạp. Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh điều này tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW mới đây.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Hoãn xuất cảnh khi nợ thuế: thực thi sao cho hợp lý?

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến đóng góp về dự thảo Nghị định hướng dẫn thực hiện khoản 9 Điều 6 của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 7 luật, liên quan đến ngưỡng nợ thuế và thời gian nợ đối với các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh. Dự thảo này dự kiến có hiệu lực từ ngày 1.1.2025.

Khởi đầu mới…
Chính sách và cuộc sống

Khởi đầu mới…

Theo kế hoạch định hướng, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp sẽ kết thúc hoạt động và chuyển 19 tập đoàn, tổng công ty về các bộ, ngành quản lý.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các đại biểu dự Kỳ họp thứ 20, HĐND TP. Hà Nội Khóa XVI
Chính sách và cuộc sống

Tăng tốc ở địa phương

Trung ương, Quốc hội, Chính phủ triển khai đến đâu thì bộ, ngành, địa phương phải bắt nhịp đến đấy. Có như vậy, chủ trương phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương mới thực sự ý nghĩa và hiệu quả.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Yêu cầu cấp bách

Phát biểu khai mạc Phiên họp thứ 40 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị khẩn trương chuẩn bị các điều kiện, rút ngắn thời gian khâu chuẩn bị văn bản hướng dẫn để đưa các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Tám đi vào thực tiễn nhanh nhất, hiệu quả nhất, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Đây là yêu cầu cấp bách trong bối cảnh nền kinh tế đang cần những động lực mới để phục hồi và phát triển sau những khó khăn và thách thức kéo dài.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Cần chế tài đủ mạnh

Bảo đảm kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật dù được quan tâm nhưng thời gian qua vẫn để lọt những văn bản có nội dung trái pháp luật. Tuy vậy, việc xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân thời gian qua mới “thực hiện dưới hình thức phê bình, kiểm điểm, rút kinh nghiệm hoặc không xét thi đua, khen thưởng cuối năm”.

Nên có tiêu chí cụ thể
Chính sách và cuộc sống

Nên có tiêu chí cụ thể

Theo văn bản tổng hợp, giải đáp các vấn đề dư luận quan tâm trong tháng 11, trong đó có việc đánh thuế bất động sản của Bộ Tài chính thì để hạn chế tình trạng đầu cơ bất động sản, gần đây Bộ Xây dựng đã đề xuất giải pháp đánh thuế với người sở hữu từ 2 nhà, đất trở lên. Bộ Tài chính đồng thuận và sẽ nghiên cứu phương án mà Bộ Xây dựng đề xuất.

Samsung là một trong những doanh nghiệp Hàn Quốc đầu tư vào Việt Nam nhiều nhất trong thời gian qua
Quốc hội và Cử tri

Niềm tin của nhà đầu tư!

Hôm nay, khi bắt đầu sự kiện, tôi cứ ngỡ đã 2 năm trôi qua, nhưng Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắc tôi rằng mới chỉ 13 tháng trước. Kể từ khi Thủ tướng đến thăm NVIDIA tại Thung lũng Silicon (Hoa Kỳ), với rất nhiều nhiệt huyết và sự tin tưởng, Thủ tướng đã thuyết phục tôi rằng Việt Nam nên là ngôi nhà tương lai của NVIDIA. Con người Việt Nam, những cơ hội tại Việt Nam là lý tưởng để đầu tư ngay hôm nay.

Tổng Bí thư Tô Lâm dự, phát biểu chỉ đạo Hội nghị . Ảnh: Lâm Hiển
Chính sách và cuộc sống

Cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy

Theo định hướng của Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, sau khi sắp xếp, sáp nhập, tổ chức bộ máy của Chính phủ giảm 5 bộ, 4 cơ quan thuộc Chính phủ. Như vậy, bộ máy của Chính phủ sẽ được tinh gọn từ 30 xuống còn 21 đầu mối, giảm 9 đầu mối gồm 13 bộ, 4 cơ quan ngang bộ và 4 cơ quan thuộc Chính phủ…

Thực sự "cởi trói" cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

"Cởi trói" cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Từ những vướng mắc trong thực tiễn và trước yêu cầu thực hiện quyết liệt công cuộc chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ số, phát triển nền kinh tế số, xã hội số… chuẩn bị các điều kiện đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới thì phải khẩn trương hơn nữa trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Ảnh: Minh họa
Quốc hội và Cử tri

Đánh giá cán bộ, công chức phải thực chất

Bộ Nội vụ đang đề nghị xây dựng Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi). Một trong những mục tiêu của việc sửa đổi luật lần này là nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý công chức theo vị trí việc làm; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý và người đứng đầu có đủ năng lực, phẩm chất, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Cùng với đó, phát huy vai trò, trách nhiệm người đứng đầu trong quản lý đội ngũ cán bộ, công chức theo thẩm quyền, nhất là trong đánh giá, giới thiệu, bổ nhiệm cán bộ.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Không để ngắt quãng công việc

Kỳ họp thứ Tám của Quốc hội Khóa XV kết thúc với những kết quả quan trọng, đánh dấu một bước tiến lớn trong công tác lập pháp. Quốc hội đã thông qua 18 luật và nhiều nghị quyết, tạo cơ sở pháp lý vững chắc để điều chỉnh các lĩnh vực quan trọng của đời sống kinh tế - xã hội.