Tiếp thu truyền thống quân sự dân tộc
Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng xác định: “Đến năm 2025, cơ bản xây dựng quân đội, công an tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030, xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”. TS. Lê Thanh Bài, Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự, Bộ Tổng tham mưu, nhận định, đây là chủ trương thể hiện tầm nhìn, tư duy chiến lược của Đảng, bảo đảm xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh, phát huy vai trò nòng cốt trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cũng là sự kế tục, phát huy truyền thống xây dựng lực lượng vũ trang theo quan điểm “quân cốt tinh, không cốt đông” trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc.
Theo TS. Lê Thanh Bài, “với quan điểm đúng đắn, sáng tạo, phù hợp với đặc điểm chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc và điều kiện kinh tế Việt Nam, các triều đại trong lịch sử đã xây dựng được những đội quân tinh nhuệ, có số lượng hợp lý, làm nòng cốt cho toàn dân đánh thắng giặc. Cùng với quân của triều đình, còn có quân địa phương và dân binh phối hợp chiến đấu, phân tán lực lượng địch, tạo điều kiện cho quân chủ lực của triều đình với số lượng không nhiều, có thể tập trung lực lượng ưu thế hơn địch, giành thắng lợi ở những trận then chốt; quyết chiến, chiến lược. Quan điểm xây dựng quân đội “cốt tinh” chi phối việc xây dựng lực lượng vũ trang trong thực tiễn về các mặt, từ tuyển binh, tổ chức, đến huấn luyện, kỷ luật, đoàn kết tướng sĩ… nhằm nâng cao chất lượng chiến đấu của quân đội”.
Tiếp thu truyền thống quân sự dân tộc, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã giải quyết sáng tạo trên bình diện tư tưởng, lý luận cũng như trong thực tiễn xây dựng quân đội. Để xây dựng Đội Việt Nam tuyên truyền Giải phóng quân - đội quân chủ lực đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam, Lãnh tụ Hồ Chí Minh đã chỉ thị đồng chí Võ Nguyên Giáp “tập hợp những cán bộ, chiến sĩ anh dũng nhất, những vũ khí tốt nhất, tổ chức thành một đội vũ trang tập trung” với nhiệm vụ “dùng hình thức vũ trang để gây ảnh hưởng cách mạng sâu rộng trong quần chúng. Tác chiến phải nhằm gây được ảnh hưởng tốt về chính trị, do đó mà mở rộng cơ sở, phát triển lực lượng vũ trang”. Từ đây, thực hiện “nguyên tắc tập trung lực lượng”, Quân đội nhân dân Việt Nam ngày càng phát triển, là lực lượng vũ trang trọng yếu, đóng vai trò nòng cốt trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc.
TS. Lê Thanh Bài khẳng định, xây dựng quân đội theo quan điểm “Quân cốt tinh, không cốt đông” là nét đặc sắc trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, phù hợp với hoàn cảnh của đất nước với diện tích không rộng, dân không đông, kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, nhưng đã xây dựng được quân đội hùng mạnh, đánh bại các cuộc chiến tranh xâm lược quy mô lớn của ngoại bang, giữ vững độc lập dân tộc. “Kế thừa và phát huy quan điểm đó, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tập trung xây dựng Quân đội nhân dân với số lượng quân thường trực hợp lý, có sức chiến đấu cao, giành thắng lợi trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ vững chắc Tổ quốc, để lại những kinh nghiệm quý báu cho xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh theo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng”.
Con người là nhân tố quyết định
Trước tình hình thế giới và khu vực đang diễn ra những biến động to lớn, khó đoán định, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Phan Văn Giang khẳng định, toàn quân tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, sự nghiệp vẻ vang, tập trung xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong mọi tình huống, với nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ. Trong đó, bên cạnh bài học kiên định và nâng cao chất lượng xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, cần "tập trung xây dựng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao để thực hiện xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại".
Theo Đại tướng Phan Văn Giang, sức mạnh của quân đội cách mạng là kết quả tổng hợp của nhiều yếu tố: con người, tổ chức, vũ khí, trang bị, nghệ thuật tác chiến... trong đó, con người là nhân tố quyết định, vũ khí, trang bị kỹ thuật là yếu tố rất quan trọng. "Con người là chủ thể, trung tâm, có ý chí, trí tuệ, kỹ năng sẽ quyết định việc phát huy tối đa sức mạnh vật chất của vũ khí, trang bị kỹ thuật; vũ khí, trang bị kỹ thuật dù có hiện đại đến đâu vẫn do con người sáng tạo và điều khiển mới tạo ra sức mạnh hiện thực. Xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại nhất thiết phải tập trung xây dựng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến dịch, chiến lược có số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng cao, giữ vai trò nòng cốt, nêu gương, đi đầu trong các hoạt động quân sự, quốc phòng".
Để hoàn thành mục tiêu đã đề ra trong lộ trình xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại đòi hỏi việc điều chỉnh tổ chức lực lượng của toàn quân phải quyết liệt, tập trung cao độ, bám sát tiến độ; bảo đảm tính đồng bộ, cân đối giữa các lực lượng, bảo đảm về công tác chính sách, cán bộ, phù hợp với đường lối quốc phòng toàn dân, chiến tranh nhân dân, khả năng bảo đảm trang bị, cung cấp hậu cần và trình độ tác chiến của bộ đội. Điều chỉnh tổ chức lực lượng phải gắn với củng cố, kiện toàn đơn vị mới tổ chức, sáp nhập; củng cố, kiện toàn tổ chức cơ sở đảng; đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, chuyển đổi số, phát triển Chính phủ điện tử trong Bộ Quốc phòng.
Đại tướng Phan Văn Giang nhấn mạnh: "Dưới sự lãnh đạo của Đảng và ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, 80 năm qua, Quân đội nhân dân Việt Nam không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Phát huy truyền thống anh hùng, sự nghiệp vẻ vang, toàn quân tiếp tục nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu đến năm 2025 cơ bản xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa".
