Trường cao đẳng “vật lộn cầm cự”

Làm hết cách vẫn không có người học

Báo cáo Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục trong buổi làm việc mới đây, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại, TS Nguyễn Trung Sơn cho biết, nhà trường với bề dày 61 năm hoạt động trong lĩnh vực đào tạo, được thực hiện cả trong giai đoạn đất nước còn chiến tranh. Nhiều năm trước, quy mô đào tạo của nhà trường rất lớn, cao điểm lên tới 10.000 sinh viên. Thế nhưng đến bây giờ, số lượng tuyển sinh chỉ đạt con số vài trăm sinh viên.

Mấy năm nay, nhà trường hạ chỉ tiêu tuyển sinh xuống rất thấp nhưng vẫn khó đạt. Dẫn chứng tình hình tuyển sinh bậc đào tạo dài hạn năm học 2020 - 2021 đối với bậc Trung cấp chỉ đạt 404, Cao đẳng đạt 293; năm học 2021 - 2022, bậc Trung cấp là 432, Cao đẳng là 299; dự kiến năm học 2022 - 2023 bậc Trung cấp là 550, nhưng thực tế đạt 530, bậc Cao đẳng là 300, trong khi thực tế tuyển sinh mới đạt hơn 100.

“Từ thực tế quan sát nhiều năm tại cơ sở của mình, chúng tôi nhận thấy rõ ràng có sự dịch chuyển tâm lý của xã hội. Vấn đề là hiện nay học đại học quá dễ dàng, chỉ cần trên 15 điểm là được vào đại học, như vậy quy mô hấp thụ của đại học là hết, còn cơ hội đâu cho các trường cao đẳng nữa”, TS. Nguyễn Trung Sơn lý giải.

Hiệu phó Nhà trường, ThS Đặng Văn Tung bổ sung ý kiến: Khoảng 5 năm trở lại đây, công tác tuyển sinh - vốn được coi là cái lõi quan trọng bậc nhất trong hoạt động đào tạo, nhà trường gặp rất nhiều khó khăn. Bởi lẽ, một mặt các trường cao đẳng dù rất kỳ vọng vào phân luồng bậc phổ thông nhưng thực tế sức hấp dẫn của hệ cao đẳng đối với học sinh tốt nghiệp phổ thông trung học rất thấp. Trong khi đó, nhiều trường đại học lại mở rộng tuyển sinh nhiều ngành.

“Phình chỗ này ra thì chỗ khác hóp lại. Chúng tôi làm hết cách rồi. Cái gì trường bạn hay thì chúng tôi cũng làm, từ đi tuyển sinh, tư vấn, chi thưởng để khuyến khích công tác tuyển sinh… nhưng vẫn không có người học. Hiện tại trong trường có những ngành như tiếng Anh, Kỹ thuật xăng dầu chỉ có một sinh viên”, ThS Đặng Văn Tung nói.  

 Loay hoay để tồn tại

Không có người học kéo theo một loạt khó khăn về cơ sở vật chất, chế độ cho đội ngũ cán bộ, giảng viên, người lao động… Theo báo cáo của nhà trường, hiện tất cả các tòa nhà bao gồm phòng học và phòng thực hành đều đã cũ, xuống cấp, có phòng không thể sử dụng được nữa nhưng chưa có kinh phí cải tạo sửa chữa, nâng cấp và trang bị các trang thiết bị hiện đại, phục vụ cho đào tạo nghề trọng tâm, trọng điểm. Do số học sinh, sinh viên không tăng đều mỗi năm nên các nguồn tài chính chưa đáp ứng toàn diện cho các hoạt động của trường…

Trưởng phòng Tổ chức cán bộ Nguyễn Thị Thùy Linh cho hay, từ năm 2017 đến nay, số lượng cán bộ, giảng viên giảm đáng kể, từ hơn 300 xuống còn 145 người. Ngành Công nghệ thông tin, khối ngành Khách sạn - Du lịch nhà trường không tuyển đủ giảng viên như mong muốn do mức lương thấp. Nhiều cán bộ, giảng viên có kinh nghiệm chuyển sang công tác tại các trường đại học…

Theo Hiệu phó, ThS Nguyễn Thị Thanh Mai, trong bối cảnh thực hiện cơ chế tự chủ, nhà trường buộc phải tìm cách xoay sở, nhưng lại vướng khó khăn về việc cấp phép chỉ tiêu. Từ năm 2017, chức năng quản lý các trường cao đẳng chuyên nghiệp chuyển từ Bộ Giáo dục và Đào tạo sang Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, việc cấp phép và giao chỉ tiêu cụ thể đến từng ngành nghề rất manh mún, chỉ được 10, 20 chỉ tiêu, không bảo đảm quy mô sĩ số theo quy định. Nghề đào tạo truyền thống, trọng điểm của nhà trường là Kỹ thuật chế biến món ăn, Thương mại điện tử, Công nghệ thông tin có xu hướng tuyển sinh lớn, đội ngũ giáo viên vẫn bảo đảm, nếu không bị khống chế chỉ tiêu thì nhà trường có thể tuyển sinh nhiều hơn.

“Phải thành thật rằng nhà trường đang vật lộn cầm cự. Mở ngành mới để thu hút sinh viên là không thể với nguồn lực eo hẹp như hiện nay. Chúng tôi buộc phải chấp nhận những cái đã có, loay hoay trong đấy để tồn tại. Đấy là chưa nói, kể cả với những cái đã có cũng còn nhiều chỗ khó. Như hiện nay, tuyển sinh hệ trung cấp 9+ có chiều hướng phát triển, nhưng lại vướng ở quy định buộc phải kết hợp với một số trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên để thực hiện. Thành ra các em học nghề xong, lại phải chờ thêm 1 năm để học hết văn hóa mới liên thông lên cao đẳng được”,  TS. Nguyễn Trung Sơn cho biết.