Triển khai thi hành Hiến pháp là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, bền bỉ

Sau khi Hiến pháp được thông qua, UBTVQH đã nhanh chóng ban hành các Nghị quyết, tổ chức triển khai để thực thi Hiến pháp, theo tinh thần Nghị quyết, giao trách nhiệm thực hiện từng lĩnh vực. Đồng thời, các văn bản quy phạm pháp luật khác được ban hành trước ngày Hiến pháp năm 2013 có hiệu lực phải được rà soát lại để sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới phù hợp hơn. Song song đó, QH đã thực hiện việc tập trung hoàn thiện thể chế theo tinh thần của Hiến pháp 2013 bằng các hoạt động cụ thể như rà soát những quy định trái Hiến pháp; kịp thời sửa chữa, bổ sung, bãi bỏ hoặc ban hành mới văn bản pháp luật; ưu tiên sửa đổi, bổ sung, ban hành mới văn bản pháp luật về tổ chức bộ máy Nhà nước và các thiết chế khác trong hệ thống chính trị (2014 - 2016); lập danh mục xác định rõ lộ trình hoàn thiện hệ thống pháp luật thông qua các lĩnh vực kinh tế, văn hóa xã hội, giáo dục, khoa học, công nghệ và môi trường, bảo vệ Tổ quốc, đối ngoại hợp tác quốc tế.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Trương Minh Hoàng phát biểu tại Tọa đàm

Ảnh: Duy Thông

Theo Nghị quyết 718/NQ-UBTVQH13, QH sẽ sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới 86 Luật, 3 Pháp lệnh được xác định trong 4 lĩnh vực, trong đó tổ chức bộ máy có 24 Luật, 2 Pháp lệnh; quyền con người, quyền công dân có 15 Luật; về kinh tế, văn hóa, xã hội, KH - CN có 38 luật; về bảo vệ Tổ quốc có 9 Luật, 1 Pháp lệnh. Như vậy, sau 5 năm thực hiện, tính đến nay hầu hết các luật, pháp lệnh nằm trong dự kiến theo Nghị quyết 718/NQ-UBTVQH13 đã được ban hành, một số luật được ghép vào luật mới. Có thể nói, với chức năng lập pháp, QH đã cụ thể hóa những quy định của Hiến pháp thành các quy định của luật trong toàn bộ các lĩnh vực của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, đặc biệt là về tổ chức bộ máy Nhà nước và bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế.

Nếu tính từ mốc thời điểm thông qua Hiến pháp 2013 đến nay, QH đã ban hành tổng số 101 Luật (17 Luật bổ sung, sửa đổi; 84 Luật mới và 3 Pháp lệnh mới). Bên cạnh những con số ấn tượng, về chất lượng lập pháp của QH cũng chuyên sâu hơn. Điều này được thể hiện qua việc ban hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, đây là bước phát triển mới trong quy trình lập pháp theo tinh thần Hiến pháp 2013. Theo đó, Luật đã bổ sung quy trình hoạch định, phân tích chính sách trước khi soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật theo hướng tách bạch với quy trình soạn thảo văn bản. Luật cũng quy định thủ tục bắt buộc lấy ý kiến góp ý và phản biện báo cáo đối với báo cáo đánh giá tác động của chính sách. Đây là quy định quan trọng, là một trong những cơ sở pháp lý để nhân dân thực hiện quyền của mình.

Thực tế, quá trình xin ý kiến xây dựng Hiến pháp 2013, trong đó có những đạo luật được ban hành trước hoặc được ban hành cùng thời điểm ban hành Hiến pháp, nhưng vẫn thể chế hóa những tinh thần mới của Hiến pháp (Bộ luật Lao động 2012, Luật Công đoàn 2012). Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật đã góp phần quan trọng vào sự ổn định chính trị, thành tựu phát triển KT - XH của nước ta trong thời gian qua.

Trong thời gian tới, theo tôi cần xác định tiếp tục triển khai thi hành Hiến pháp là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, bền bỉ, bám sát các nhiệm vụ Chính phủ được giao tại Nghị quyết 718/NQ-UBTVQH13, tập trung vào các nhiệm vụ triển khai thi hành Hiến pháp trong thời gian tới. Bên cạnh đó, tổ chức sơ kết 5 năm triển khai thi hành Hiến pháp 2013, nhằm đánh giá các nhiệm vụ đã được triển khai trong giai đoạn 2013 - 2018, đề xuất các hoạt động triển khai Hiến pháp đi vào chiều sâu, xác định các vướng mắc, bất cập trong quá trình tổ chức thi hành Hiến pháp và đề xuất, kiến nghị các giải pháp khắc phục. Đặc biệt, ưu tiên tập trung cho công tác soạn thảo trình các dự án luật, pháp lệnh thuộc chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hàng năm của QH Khóa XIV để bảo đảm tiến độ và chất lượng vì số lượng các dự án rất lớn. Trong đó, quan tâm tới các dự án luật trong danh mục các dự án luật trực tiếp triển khai thi hành Hiến pháp gồm các dự án luật quy định về quyền con người, quyền và nghĩa vụ của công dân, các dự án luật phúc đáp yêu cầu hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh cho các nhà đầu tư và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho hoạt sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.