Triển khai một số vaccine mới trong chương trình tiêm chủng mở rộng

Theo Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng Trần Đắc Phu, năm 2018, Bộ Y tế sẽ sử dụng vaccine Combe Five thay thế cho vaccine Quinvaxem (vaccine 5 trong 1) mà Việt Nam đã sử dụng từ năm 2010 nhằm phòng ngừa 5 loại bệnh là bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib. Lý do chuyển đổi sang loại vaccine mới này được đưa ra là do Công ty Berna Biotech (Hàn Quốc) đã ngưng sản xuất vaccine Quinvaxem từ năm 2017.

Cũng theo ông Trần Đắc Phu, vaccine Combe Five có thành phần, dạng trình bày và đường tiêm tương tự vaccine Quinvaxem. Đặc biệt, đây cũng là loại vaccine đạt tiêu chuẩn tiền thẩm định của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và đã được sử dụng ở hơn 43 quốc gia trên thế giới với hơn 400 triệu liều.

Vaccine Combe Five được chọn thay thế Quinvaxem

Lý giải tại sao tiếp tục sử dụng một loại vaccine có thành phần ho gà toàn tế bào tương tự vaccine Quinvaxem, trong khi đây chính là nguyên nhân gây nên những phản ứng phụ sau tiêm cho trẻ như nóng sốt, đau, quấy khóc, ông Trần Đắc Phu cho rằng, trong bối cảnh Việt Nam hiện nay thì vaccine này là hoàn toàn phù hợp. Về tạo miễn dịch, vaccine có thành phần ho gà toàn tế bào được chứng minh ưu việt hơn hẳn và hiệu quả lâu dài hơn các vaccine có thành phần ho gà vô bào. Bên cạnh đó, mỗi năm Việt Nam có khoảng 1,7 trẻ em được sinh ra và với sự tài trợ của Liên minh toàn cầu vaccine và tiêm chủng (GAVI) thì giá thành vaccine Combe Five hoàn toàn phù hợp với khả năng tài chính của Chính phủ.

Đồng tình với ý kiến này, PGS. TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh đưa ra dẫn chứng, trong 5 năm trở lại đây, các nước trên thế giới sử dụng vaccine có thành phần ho gà vô bào chỉ chiếm 35%, tập trung ở khu vực Bắc Mỹ, châu Âu. Ở những nước này, tỷ lệ tiêm chủng cao, bệnh truyền nhiễm ít xuất hiện do vậy các phản ứng sau tiêm được chú trọng. Còn ở các quốc gia đang phát triển thuộc khu vực châu Á, châu Phi, đa phần sử dụng vaccine có thành phần ho gà toàn tế bào do tình hình dịch tễ, các bệnh truyền nhiễm vẫn còn khá phức tạp.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, những năm gần đây, dịch bệnh ho gà đã quay trở lại ở các nước sử dụng vaccine có thành phần ho gà vô bào như Anh, Mỹ, Bồ Đào Nha... Riêng tại Chile, dù sử dụng vaccine có thành phần ho gà toàn tế bào nhưng bệnh ho gà vẫn quay trở lại do tỷ lệ tiêm chủng ở đây quá thấp. Do đó, Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo các quốc gia nên lựa chọn vaccine có thành phần ho gà toàn tế bào để tiêm chủng nhằm đạt hiệu quả lâu dài. Như vậy, xét về hiệu quả lâu dài, vaccine có thành phần ho gà vô bào có tác dụng miễn dịch ngắn hơn, điều này đồng nghĩa với việc trẻ phải tiêm nhắc nhiều lần để ngăn ngừa nguy cơ dịch bệnh quay trở lại. Do đó, trong bối cảnh Việt Nam hiện nay thì sử dụng vaccine có thành phần ho gà toàn tế bào là hoàn toàn phù hợp”, Viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh Phan Trọng Lân nhận định.

Ngoài vaccine 5 trong 1, trong năm 2018, chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia cũng sẽ có 2 loại vaccine mới được đưa vào sử dụng đó là vaccine Sởi - Rubella do Việt Nam sản xuất và vaccine IPV ngừa bại liệt do hãng Sanofi của Pháp sản xuất.

Khuyến cáo phụ huynh nên đưa con đi tiêm phòng đúng lịch để phòng bệnh, bác sỹ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho hay, bất cứ loại vaccine nào cũng đều có tỷ lệ phản ứng phụ hoặc sự cố tiêm chủng nhất định. Các phản ứng thông thường như sốt, sưng, nóng, đỏ đau… sẽ tự hết sau 24 giờ. Bên cạnh đó, trẻ cũng có thể gặp một số biến chứng nguy hiểm sau tiêm nhưng nguyên nhân là do cơ địa hoặc trẻ có bệnh trùng hợp ngẫu nhiên như mắc bệnh tim bẩm sinh, xuất huyết não, nhiễm trùng huyết...Để ngăn ngừa biến chứng trong tiêm chủng, phụ huynh nên khai báo rõ tình trạng sức khỏe của trẻ trước tiêm và theo dõi sát 24 giờ sau tiêm.

Phụ huynh không nên gián đoạn việc tiêm vaccine cho trẻ bởi nếu không tiêm vaccine đầy đủ, dịch bệnh chắc chắn sẽ quay lại và chúng ta có thể phải trả giá bằng chính sinh mạng của trẻ hoặc các di chứng nặng nề về sau, bác sỹ Trương Hữu Khanh nhấn mạnh.