- Từ kinh nghiệm trong công tác ứng phó trong công tác phòng chống thiên tai, ông nhận định như thế nào về lĩnh vực này trong năm 2021?
-Từ tổng hợp tình hình khí tượng 6 tháng đầu năm 2021 được Đài Khí tượng Thủy văn khu vực đồng bằng Bắc Bộ cung cấp cho thấy tình hình thiên tai tiếp tục có những diễn biến bất thường. Trong đó phải kể đến hiện tượng ENSO đang có xu thế nhiệt độ mặt nước biển khu vực trung tâm Thái Bình Dương tiếp tục trong pha lạnh và hiện tượng La Nina còn duy trì với xác suất khoảng 95%, sau đó có xu hướng giảm dần và có khả năng chuyển dần sang trạng thái trung tính vào mùa hè năm 2021.
Năm 2020, trên địa bàn Thành phố Hà Nội có 14 cơn bão và 1 áp thấp nhiệt đới, trong đó thành phố Hà Nội chịu ảnh hưởng trực tiếp của 03 cơn bão và hoàn lưu sau bão; xảy ra 411 vụ cháy, làm 06 người chết, 25 người bị thương, thiệt hại về tài sản ước tính trên 30 tỷ đồng. Ngoài ra, còn có 606 vụ chập điện trên cột, 812 sự cố và 01 vụ nổ do rò rỉ khí gas làm 05 người bị thương.
Cùng với đó, bão và áp thấp nhiệt đới được dự báo, từ nay đến khoảng tháng 5.2021 ít có khả năng xuất hiện bão và áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông. Sang tháng 6 và tháng 7.2021, bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng bắt đầu hoạt động ở vùng biển phía Bắc Biển Đông. Đề phòng các cơn bão mạnh, có hướng di chuyển phức tạp và gây gió mạnh trên biển trong các tháng mùa mưa bão năm 2021.
Bên cạnh đó là có khoảng 4 - 6 đợt không khí lạnh và không khí lạnh tăng cường ảnh hưởng đến khu vực và ít có khả năng gây ra rét đậm, rét hại. Còn nắng nóng có khả năng xuất hiện từ cuối tháng 5 đến tháng 8, trong toàn mùa có khả năng xuất hiện từ 7 – 9 đợt nắng nóng trên diện rộng nhưng không kéo dài như năm 2020.
Hiện nay, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, thiên tai, các hiện tượng thời tiết cực đoan sẽ diễn ra ngày một khó lường về tần suất và thời gian xuất hiện, điều đó sẽ kéo theo các nguy cơ cao về các sự cố, thảm họa cháy, nổ, sập đổ công trình… Song song với đó là tình hình diễn biến dịch bệnh Covid-19 ngày càng phức tạp, vấn đề ô nhiễm môi trường, trật tự an toàn giao thông… là một trong những vấn đề cấp bách cần quan tâm trong năm 2021.
- Vậy để tiếp tục ứng phó có hiệu quả công tác phòng chống thiên tai ngay trong năm 2021, Hà Nội đã và sẽ tập trung thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm nào, thưa ông ?
-Để tiếp tục phát huy có hiệu quả công tác phòng chống thiên tai ngay trong năm 2021, bên cạnh việc triển khai xây dựng, hoàn thiện và thực hiện hiện hiệu quả Chương trình số 05 của Thành ủy Hà Nội về “Đẩy mạnh công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường; chủ động phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, ứng phó biến đổi khí hậu giai đoạn 2021-2025” nhằm quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Luật phòng, chống thiên tai; Luật Đê điều, Nghị quyết 76/NQ-CP của Chính phủ về công tác phòng, chống thiên tai; Chỉ thị số 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai… cần đẩy mạnh công tác rà soát cập nhật, điều chỉnh bổ sung, hoàn thiện kế hoạch phòng chống thiên tai, phương án ứng phó với thiên tai cụ thể, chi tiết, sát với thực tế của đơn vị mình. Bố trí đủ nguồn lực để chủ động thực hiện tốt các kế hoạch, phương án đã phê duyệt; chuẩn bị lực lượng, phương tiện, vật tư, kinh phí theo phương châm 4 tại chỗ; chủ động dự trữ lương thực, thuốc men, nhu yếu phẩm,…
Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì nghiêm túc chế độ trực ban 24/24 giờ ở các cấp để theo dõi, tổng hợp và tham mưu kịp thời các biện pháp phòng, chống, ứng phó và khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn xảy ra trên địa bàn Thành phố; Tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do sự cố, thiên tai xảy ra: Tăng cường công tác truyền thông, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, đào tạo, tập huấn, diễn tập; Triển khai đồng bộ, ứng dụng khoa học, công nghệ vào công tác chỉ đạo, điều hành, dự báo, cảnh báo; Rà soát, đề xuất bổ sung, nâng cấp trang thiết bị, công cụ hỗ trợ phục vụ công tác vào chương trình, kế hoạch hàng năm; Xây dựng, rà soát, cập nhật phương án, kế hoạch phòng chống thiên tai, lồng ghép nội dung phòng, chống thiên tai và quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội.
- Theo ông, trong công tác phòng chống thiên tai đâu là những khó khăn mà Hà Nội phải vượt qua ?
-Được sự quan tâm, chỉ đạo của Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương, Thành ủy, Hội đồng nhân dân, UBND Thành phố Hà Nội đã quan tâm chỉ đạo sâu sát, quyết liệt công tác chuẩn bị phòng, chống, ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; chỉ đạo huy động lực lượng, phương tiện, vật chất theo phương châm “4 tại chỗ” đảm bảo sẵn sàng ứng phó khi có tình huống xảy ra. Trong công tác, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các cấp, các ngành đã tổ chức, duy trì nghiêm túc chế độ trực ban theo quy định; chủ động triển khai các hoạt động phòng, chống, ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, sớm ổn định đời sống nhân dân...
Tuy nhiên, do trên địa bàn thành phố thường xuyên chịu ảnh hưởng nhiều loại hình thiên tai như bão, ngập lụt khi có mưa lớn, lũ rừng ngang, thiếu hụt nguồn nước; tình hình cháy, nổ, sự cố, tai nạn vẫn tiếp tục có diễn biến phức tạp. Trong khi, trang thiết bị, vật tư phương tiện tại cấp huyện, cấp xã tuy đã được trang bị, nâng cấp nhưng chưa đáp ứng được với tình hình thực tế, nhất là trang thiết bị phục vụ quan trắc và cảnh báo, phương tiện phục vụ công tác cứu hộ cứu nạn; lực lượng trực tiếp làm công tác phòng, chống thiên tai là kiêm nhiệm, đảm nhiệm nhiều vị trí công việc, chưa được đào tạo chuyên sâu nên còn hạn chế trong công tác tham mưu, báo cáo.
Cùng với đó, việc đầu tư cho khu vực trong hệ thống sông Đáy theo Quyết định số 1821/QĐ-TTg Quy hoạch phòng chống lũ và đê điều sông Đáy chưa được triển khai, do đó khu vực một số huyện như Chương Mỹ, Mỹ Đức, Ứng Hòa, Thạch Thất, Quốc Oai... còn gặp bất lợi khi xảy ra mưa lớn cũng như lũ rừng ngang đổ về. Việc bố trí kinh phí cho công tác duy tu, bảo dưỡng các công trình phòng, chống thiên tai còn hạn chế, chưa kịp thời. Một số dự án thực hiện chưa hoàn thiện do thiếu vốn.
Ngoài ra, một số quận, huyện, xã, phường và đơn vị vẫn còn tư tưởng chủ quan do đó xây dựng phương án phòng, chống thiên tai chưa cụ thể, chưa sát thực tế nhất là ở những khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, lũ rừng ngang, sạt lở đất; chế độ thông tin, báo cáo chưa đầy đủ, kịp thời. Nhận thức của một bộ phận người dân còn thấp; sự phối hợp giữa các cấp, các ngành chưa chặt chẽ. Công tác lồng ghép vào quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của địa phương nhiều nơi chưa được quan tâm đúng mức. Một số quận, huyện chưa tập trung chỉ đạo việc thu quỹ phòng, chống thiên tai. Kết quả thu, chi quỹ phòng, chống thiên tai còn hạn chế do còn một số khó khăn, vướng mắc trong công tác tổ chức thu, quản lý, sử dụng quỹ.
- Để khắc phục những khó khăn, bất cập Hà Nội sẽ chủ động triển khai thực hiện như thế nào, thưa ông ?
-Từ thực tiễn triển khai công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn thời gian qua cho thấy để nâng cao hiệu quả trong công tác này, Hà Nội cần tập huấn, nâng cao trình độ chuyên môn trong hoạt động phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các cấp, đặc biệt là lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai, lực lượng trực tiếp làm công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn để đáp ứng các nhiệm vụ nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả hơn.
Cùng với đó, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; áp dụng nghiêm các mẫu biểu, quy định, quy chế về thông tin báo cáo; thường xuyên họp giao ban, tổng hợp tình hình của các bộ phận tham mưu công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn.
Bên cạnh đó, công tác dự báo, cảnh báo cần kịp thời, chính xác, cập nhật thường xuyên đảm bảo độ tin cậy và sát với diễn biến thực tế; thông tin, truyền thông đến người dân, công đồng một cách khẩn trương, chính xác thông qua nhiều hình thức phong phú đa dạng. Quan tâm đầu tư trang thiết bị và đào tạo tập huấn nâng cao nhận thức và kỹ năng ứng phó cho lực lượng phòng chống thiên tai tại chỗ và người dân, cộng đồng.
-Xin cám ơn ông!