Dấu mốc cho khởi đầu mới

- Ở góc độ vừa là đại diện Hội Doanh nhân tư nhân Việt Nam, vừa trực tiếp điều hành doanh nghiệp tư nhân, ông đón nhận Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới (Nghị quyết số 41-NQ/TW) như thế nào?

- Nghị quyết số 41-NQ/TW có thể được coi như một dấu mốc cho khởi đầu mới của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong tình hình mới. Dấu mốc này mang tính chất khích lệ, bảo vệ cộng đồng doanh nghiệp tư nhân, nội hàm bên trong có sự định hướng nhắc nhở doanh nghiệp, doanh nhân phải làm đúng, làm bền vững, thức thời nhưng mang bản sắc dân tộc và dựa trên nền tảng của đạo đức. Tôi đánh giá rất cao một trong những giải pháp hiện thực hóa Nghị quyết đó là “xây dựng đạo đức, văn hóa kinh doanh”. Chỉ có đạo đức trong kinh doanh mới tạo ra được một doanh nghiệp bền vững, một dân tộc hùng cường.

- Vì sao ông lại cho rằng, việc xây dựng đạo đức, văn hóa kinh doanh đóng vai trò quan trọng để tạo ra doanh nghiệp bền vững?

- Hiện nay, đạo đức kinh doanh có sự xuống cấp, đặc biệt trong giai đoạn khó khăn như đại dịch Covid-19 và suy thoái kinh tế. Nhiều doanh nghiệp để tìm kiếm lợi nhuận đã cố tình làm sai, đánh mất đạo đức của con người và quên đi trách nhiệm với người tiêu dùng, điển hình như vụ kit test Việt Á, vụ chuyến bay giải cứu… Ở quy mô nhỏ hơn, chúng ta có thể thấy là thời gian qua đã xuất hiện hàng loạt vụ hàng giả, hàng kém chất lượng, quảng cáo sai sự thật, lừa dối người tiêu dùng…

Do vậy, để phát triển cộng đồng doanh nghiệp mang tính bền vững, nhất thiết cần phải xây dựng được văn hóa, đạo đức kinh doanh. Muốn vậy, ngoài chế tài cứng, cần phải đề cao nền tảng, giá trị văn hóa bao đời nay của người Việt, thông qua truyền thông giáo dục từ cấp phổ thông, thậm chí từ tiểu học. Phải đưa những bài học về đạo đức trong kinh doanh vào các bài học cho học sinh, sinh viên. Chúng ta cũng phải nghiêm túc trong công tác quản lý thị trường, các tổ chức được quyền cấp giấy chứng nhận hoạt động, cấp chứng chỉ chất lượng, hợp chuẩn hợp quy cần quy hoạch lại; tránh tình trạng bán giấy chứng nhận lấy tiền…

Dành dư địa thị trường nội địa cho doanh nghiệp Việt làm chủ công nghệ

- Nghị quyết đề ra mục tiêu cụ thể đến năm 2030 là phấn đấu ngày càng có nhiều doanh nghiệp đạt tầm khu vực, một số doanh nghiệp đạt tầm thế giới. Theo ông, làm thế nào để đạt được mục tiêu này?

- Việt Nam rất cần có những doanh nghiệp mang trọng trách “sếu đầu đàn”. Những doanh nghiệp này đóng vai trò và sứ mệnh tạo dựng một hình tượng về sức mạnh, năng lực, nguồn lực và ý chí tinh thần Việt trong con mắt các nhà đầu tư, các đối tác quốc tế. Đây là kỳ vọng của Đảng và Chính phủ, cũng là trách nhiệm, cơ hội của các doanh nhân Việt trong hội nhập và cạnh tranh quốc tế.

Để hướng tới mục tiêu này, trước tiên, cần dành dư địa thị trường nội địa của những ngành kinh tế, công nghiệp mà người Việt đã làm chủ được công nghệ cho các doanh nghiệp Việt có thị trường nội địa phát triển, không mời các doanh nghiệp FDI vào các lĩnh vực mà người Việt đã làm được. Có lộ trình thắt chặt các doanh nghiệp FDI sản xuất chỉ tiêu thụ tại thị trường nội địa của ta.

Bên cạnh đó, phát triển kinh tế nông nghiệp quy mô lớn áp dụng công nghệ, hỗ trợ các doanh nghiệp làm nông nghiệp bằng công nghệ có được quỹ đất lớn thông qua việc giao đất, Nhà nước phải đứng ra thu hồi và bàn giao quỹ đất nông nghiệp sạch cho doanh nghiệp.

- Nghị quyết số 41-NQ/TW cũng yêu cầu khơi dậy tinh thần khởi nghiệp trong toàn xã hội. Theo ông, làm thế nào để khơi dậy được tinh thần đó?

- Khi nói đến việc khơi dậy tinh thần khởi nghiệp trong toàn xã hội, cần phải định hướng rõ hơn là nên khởi nghiệp trong ngành nghề, lĩnh vực nào và không nên khởi nghiệp ở những ngành nghề, lĩnh vực nào.

Chẳng hạn, nếu khởi nghiệp về công nghệ, trí tuệ nhân tạo, nông nghiêp bền vững thì rất đáng hoan nghênh và hỗ trợ nhưng nếu khởi nghiệp là nhập quần áo Trung Quốc về bán, mở quán cà phê, mở spa vốn đã bão hòa và ít tạo ra giá trị thì có nên không? Tức là, cần cụ thể để tránh tình trạng các bạn trẻ sẽ ảo tưởng về khởi nghiệp rồi gây ra lãng phí của cải cho gia đình và xã hội, lỡ đi độ tuổi lao động vàng của thế hệ trẻ. Vì thế, vai trò của các trung tâm, các viện hỗ trợ khởi nghiệp là rất quan trọng, mà việc trước tiên các đơn vị này cần làm là phải giáo dục, cung cấp kiến thức thực tế khi khởi nghiệp thông qua chia sẻ của các thành phần doanh nhân.

- Các doanh nghiệp tư nhân mong muốn điều gì nhất để phát triển, thưa ông?

- Nghị quyết số 41-NQ/TW đề ra 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, trong đó có hoàn thiện chính sách, pháp luật, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, an toàn, bình đẳng cho doanh nhân, doanh nghiệp phát triển và cống hiến, bao gồm tăng cường quản lý nhà nước, đẩy mạnh cải cách hành chính, đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính để nâng cao hiệu quả thực hiện chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước… Có thể nói, những giải pháp mà Nghị quyết nêu ra mang tính toàn diện mà nếu triển khai thực hiện đầy đủ, đồng bộ, chắc chắn sẽ giúp cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam phát triển.

Thực tế cho thấy, trước khi có Nghị quyết số 41-NQ/TW, Đảng và Nhà nước đã ban hành một loạt chính sách có lợi và mở đường cho kinh tế tư nhân phát triển nhưng lãnh đạo cấp cơ sở ở nhiều nơi vẫn còn chưa quán triệt được tinh thần chỉ đạo của Trung ương, vẫn có tâm lý coi doanh nghiệp là “con buôn”, đánh đồng các doanh nghiệp tốt và xấu.

Do đó, điều chúng tôi mong mỏi là Nghị quyết này cần sớm đi vào cuộc sống, được thực hiện xuyên suốt, đồng bộ từ trong nhận thức và hành động của các cấp quản lý. Cần tiếp tục đơn giản hóa các thủ tục hành chính; có sự thấu hiểu, tôn trọng, bảo vệ doanh nghiệp tư nhân. Những tiếng nói thẳng, nói thật của doanh nghiệp tư nhân cần đến được lãnh đạo cấp cao, cần được tiếp nhận và phản hồi nhanh chóng. Chiến lược phát triển kinh tế vĩ mô cần thông suốt từ cấp Trung ương đến cấp cơ sở.

Nhiều doanh nghiệp đã nêu mong muốn là nên có đường dây nóng của Ủy ban Kiểm tra Trung ương chuyên về phản ánh sự nhũng nhiễu, tham nhũng, cố ý làm trái của cán bộ cấp cơ sở liên quan đến hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân.

Xin cảm ơn ông!