Trải nghiệm qua một bức tranh
Dụ ngôn Đứa con hoang đàng truyền cảm hứng cho rất nhiều tác phẩm âm nhạc, hội họa và văn chương. Bức tranh Đứa con hoang đàng trở về (The Return of the Prodigal Son) của họa sĩ bậc thầy Rembrandt van Rijn thời Baroque là một đỉnh cao. Danh họa diễn tả ý tưởng về lòng thương xót của Kitô giáo, như là di chúc tinh thần của mình đối với thế giới, thức tỉnh não trạng tôn giáo và sự đồng cảm con người. Sức mạnh hiện thực không bị loại trừ, mà được gia tăng bởi hiểu biết sâu sắc về tâm lý và tinh thần. Kỹ thuật diễn tả ánh sáng, màu sắc đầy hàm ý và sự gợi mở huyền bí ảnh hưởng sâu sắc đến người xem.
Cuốn sách Đứa con hoang đàng trở về - Chuyện hồi hương (The Return of the Prodigal Son: A Story of Homecoming) của nhà thần học Công giáo người Hà Lan Henri J. M. Nouwen dựa theo bức tranh nổi tiếng của Rembrandt. Trên tạp chí Alive Now, Nouwen phát biểu, tôi rất thích bức họa của Rembrandt. Người cha ôm lấy con mình, và nói: Con là con yêu của cha. Cha sẽ không hỏi con câu nào. Bất kể con đã đi đâu, bất kể con đã làm gì, bất kể thiên hạ nói gì về con, con vẫn là con yêu của cha. Con có thể trở về nhà với cha. Cha có tên là Lòng Trắc ẩÍn, là Tình Yêu.
Theo Nouwen, bức tranh miêu tả ba câu chuyện: của Rembrandt, của bản chất con người và của Thiên Chúa. Qua việc khám phá ba con đường này, bức tranh “trở thành cửa sổ mở vào nước Chúa” và là nguồn gốc của cuộc hành trình tâm linh vĩ đại. Luận đề của Nouwen là mục đích hành trình tâm linh của Kitô hữu là “trở thành cha nhân từ”, nhưng để đạt được điều đó, trước tiên cần phải hiểu và vượt qua cuộc đấu tranh của người anh và người em trong bản thân.
 Đứa con hoang đàng trở về của danh họa Rembrandt thế kỷ XVII |
Tuy nhiên, không công bằng nếu hạn chế nguồn cảm hứng của Nouwen trong khuôn khổ văn hóa truyền thống Celtic. Có những liên kết rõ ràng với việc sử dụng biểu tượng Chính thống như một “cửa sổ nhận thức”, các giáo phụ sa mạc mong muốn chia sẻ thiêng liêng và gần gũi với Thiên Chúa bằng cách từ chối của cải và ham muốn thế gian và kỹ thuật thao luyện linh hồn.
Tầm nhìn rộng khiến Đứa con hoang đàng trở về - Chuyện hồi hương là một đóng góp hữu ích cho các chủ đề lớn hơn ngoài tâm linh Kitô giáo. Bằng cách mô tả phong phú và kết hợp các truyền thống Kitô giáo khác nhau trong một cuốn sách, Nouwen giúp người đọc hiểu những khái niệm có thể xa lạ. Làm như thế, ông nâng cao nhận thức người đọc về ý nghĩa việc trở nên giống Thiên Chúa và trải nghiệm tình yêu vô điều kiện của Người.
Đối với văn hóa Tin Mừng, việc sử dụng một bức tranh để nhận thức chân lý tâm linh sâu xa sẽ là một thách thức khó chịu. Bởi vì, Kitô hữu quen áp đặt tâm linh theo văn tự và lời rao giảng văn tự đó, kể cả Kinh Thánh, hoặc tác phẩm của các học giả, bề trên và tác giả Kitô giáo. Có thể có sự nghi ngờ về việc sử dụng nghệ thuật trong tín ngưỡng vì tư duy cá nhân và rất dễ xảy ra xuyên tạc. Nên sự kêu gọi của Nouwen về việc trải nghiệm và chia sẻ ân sủng, tình yêu Thiên Chúa, qua một bức tranh, sẽ khó được nhiều người đáp lại.
Ngoài ra, còn có một xu hướng Tin lành, đặt Jesus vào trọng tâm tín ngưỡng và khát vọng, nghĩa là “chúng con muốn trở nên giống Chúa Jesus”, và cam kết tuyệt đối rao giảng Tin Mừng Chúa Jesus Kitô. Nouwen cho rằng, đích của hành trình tâm linh Kitô hữu phải là trở thành như Đức Chúa Cha, thể thức con người có sự hiện hữu của Chúa Jesus phải làm sao để đạt được điều này bởi vì “tất cả sự toàn năng của Đức Chúa Cha ngự trị trong Người”. Đối với phần lớn nền văn hóa Thiên Chúa giáo, việc trở nên giống như Đức Chúa Cha là một ý tưởng mới lạ, thách thức sự hiểu biết về hành trình Kitô giáo.
Đứa con hoang đàng trở về - Chuyện hồi hương là cuốn sách về sự khám phá tinh thần và hành trình rút ra từ nhiều hình thức tâm linh Kitô giáo đa dạng. Cuối cùng, tác phẩm của Nouwen nhắc lại lời Chúa Jesus kêu gọi Kitô hữu: “Anh em hãy có lòng nhân từ, như Cha anh em là Đấng nhân từ” (Phúc âm Lucas 6:36).
