TP. Hồ Chí Minh: Quy trình 20 bước của UBND cấp xã trong thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất
TP. Hồ Chí Minh ban hành hướng dẫn 20 bước để UBND cấp xã (chính quyền địa phương 2 cấp) thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thành phố.
UBND TP. Hồ Chí Minh vừa ban hành Văn bản số 2033/UBND-ĐT về thực hiện phối hợp trong việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (BT-HT-TĐC) khi Nhà nước thu hồi đất (THĐ) trên địa bàn thành phố, khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo đó, Chủ tịch UBND thành phố giao Thủ trưởng các sở, ban, ngành, chủ đầu tư dự án, đơn vị liên quan, Chủ tịch UBND 168 xã, phường, đặc khu có dự án thực hiện theo hướng dẫn trình tự, công tác phối hợp tại Văn bản số 6082/SNNMT-BTTĐC ngày 19/9/2025 của Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT). Việc thực hiện theo hướng dẫn nhằm bảo đảm giải ngân vốn đầu tư công (phần vốn bồi thường) theo chỉ đạo của UBND thành phố tại Kế hoạch số 1451/KH-UBND ngày 6/3/2025.
Đối với vấn đề trên, tại Văn bản số 6082/SNNMT-BTTĐC, Sở NN-MT đã hướng dẫn trình tự, công tác phối hợp… bao gồm 20 bước.
Bước 1: Chủ tịch UBND cấp xã ban hành kế hoạch THĐ của dự án gồm các nội dung được quy định tại khoản 1 Điều 28 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 của Chính phủ (thời gian trong vòng 10 ngày khi nhận được văn bản kèm hồ sơ dự án do chủ đầu tư gửi đến).
Bước 2: Tổ chức họp với người có đất trong khu vực thu hồi (thông qua các nội dung như: thông tin về dự án, chính sách BT-HT-TĐC; dự kiến nội dung kế hoạch BT-HT-TĐC…).
Song song với Bước 2 là thành lập Hội đồng BT-HT-TĐC của dự án (Bước 3) và Bước 4: Xác định giá đất cụ thể để lập phương án BT-HT-TĐC theo quy định tại mục III Phần IV Phục lục I Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ.
Bước 5: Ban hành Thông báo THĐ và gửi Thông báo THĐ (trong thời hạn 5 ngày) đến người có đất thu hồi.
Bước 6: Tổ chức điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm (trong thời hạn 30 ngày không kể thời gian vận động, thuyết phục, cưỡng chế trong trường hợp người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản không phối hợp thực hiện). Chủ tịch UBND cấp xã ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc đối với trường hợp người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản không chấp hành quyết định kiểm đếm bắt buộc và tổ chức thực hiện cưỡng chế theo quy định).
Bước 7: Xác nhận nguồn gốc, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất để xác định người sử dụng đất đủ hay không đủ điều kiện BT (thực hiện không quá 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ do đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ BT-HT-TĐC chuyển đến). UBND cấp xã thực hiện.
Bước 8: Ban hành quyết định biện pháp, mức hỗ trợ khác quy định tại khoản 2 Điều 108 Luật Đất đai, khoản 7 Điều 12 và khoản 9 Điều 13 Nghị định 88/2024/NĐ-CP (thực hiện song song Bước 7).
Bước 9: Lập dự thảo phương án BT-HT-TĐC (trong thời hạn 15 ngày) theo quy định tại khoản 1, 2 Điều 3 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP ngày 15/7/2024 của Chính phủ.
Bước 10: Tổ chức niêm yết công khai dự thảo Phương án BT-HT-TĐC của dự án (trong thời hạn 30 ngày).
Tiếp đó, Bước 11: Thực hiện lấy ý kiến về dự thảo phương án BT-HT-TĐC (trong thời hạn 20 ngày, ngay sau khi hết thời hạn niêm yết).
Bước 12: Thẩm định phương án BT-HT-TĐC.
Bước 13: Quyết định phê duyệt phương án BT-HT-TĐC (Cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp xã trình Chủ tịch UBND cấp xã quyết định phê duyệt phương án BT-HT-TĐC).
Bước 14: Phổ biến, niêm yết công khai quyết định phê duyệt phương án BT-HT-TĐC (trong vòng 7 ngày).
Song song với Bước 14 là: Gửi phương án BT-HT-TĐC (Bước 15) đến từng người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Trong đó, ghi rõ về mức BT-HT, bố trí nhà hoặc đất TĐC (nếu có), thời gian, địa điểm chi trả tiền BT-HT …
Tiếp đó, trong vòng 30 ngày đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ BT-HT-TĐC thực hiện BT-HT-TĐC (Bước 16).
Bước 17: Chủ tịch UBND cấp xã ban hành quyết định THĐ theo quy định (trong thời hạn 3 ngày).
Bước 18: Trường hợp người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không đồng ý hoặc không phối hợp thực hiện phương án BT-HT-TĐC, UBND cấp xã chủ trì, phối hợp với UBMT Tổ quốc Việt Nam xã tổ chức vận động, thuyết phục. Quá 10 kết thúc vận động mà người có đất thu hồi không đồng ý hoặc không phối hợp thực hiện thì Chủ tịch UBND cấp xã ban hành quyết định THĐ.
Bước 19: Trường hợp người có đất thu hồi không bàn giao đất cho đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ BT-HT-TĐC thì UBND cấp xã chủ trì, phối hợp với UBND MTTQ Việt Nam cấp xã vận động, thuyết phục (thể hiện bằng văn bản). Nếu không thống nhất, Chủ tịch UBND cấp xã ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi và tổ chức thực hiện cưỡng chế theo quy định tại Điều 89 của Luật Đất đai.
Bước 20: Quản lý quỹ đất được thu hồi.
