Tổng thống Putin đề xuất đàm phán trực tiếp Nga - Ukraine trong tuần sau

Cơ hội nối lại đàm phán trực tiếp Nga – Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa lên tiếng đề xuất đàm phán trực tiếp với Ukraine, sớm nhất vào ngày 15/5 này, với mục tiêu đạt được một nền hòa bình bền vững và loại bỏ tận gốc nguyên nhân của cuộc xung đột.

“Tôi muốn nhắc lại một lần nữa rằng không phải Nga là bên rút khỏi các cuộc đàm phán vào năm 2022, mà chính phía Ukraine đã làm điều đó. Dù vậy, giờ đây chúng tôi đề xuất với chính quyền Ukraine rằng hãy nối lại các cuộc đàm phán mà họ đã làm gián đoạn, tiến hành đối thoại trực tiếp. Tôi muốn nhấn mạnh rằng, không có bất kỳ điều kiện tiên quyết nào. Chúng tôi đề xuất bắt đầu ngay lập tức, sớm nhất là vào ngày 15/5 này, tại Istanbul – nơi từng tổ chức các cuộc đàm phán trước đó và cũng là nơi chúng đã bị gián đoạn”, Tổng thống Putin phát biểu.

Tổng thống Putin cho biết, trong ngày hôm nay (11/5) ông sẽ nói chuyện với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ để tạo điều kiện cho các cuộc đối thoại trực tiếp với Ukraine. Nhà lãnh đạo Nga nêu rõ hiện quyết định phụ thuộc vào giới chức Ukraine và các bên đứng đằng sau họ.

Trong những phản ứng đầu tiên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, “đây là một dấu hiệu tích cực cho thấy người Nga đã cân nhắc đến việc kết thúc xung đột, và bước đầu tiên để thực sự chấm dứt bất kỳ cuộc xung đột nào chính là lệnh ngừng bắn”. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định “một ngày tuyệt vời đang đến với Nga và Ukraine khi xung đột có thể sớm chấm dứt”.

Cơ hội cho hoà bình?

Những ngày này, cả Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và lãnh đạo các nước phương Tây đều đề cập đến khả năng ngừng bắn.

Trong phát biểu của mình, Tổng thống Nga Putin cho biết, Ukraine chưa phản hồi bất kỳ đề xuất ngừng bắn nào từ phía Nga và cũng liên tục vi phạm lệnh ngừng bắn hẹp đối với các cơ sở hạ tầng năng lượng. Tuy nhiên, ông cũng để ngỏ các cuộc đàm phán trực tiếp sẽ đi tới một lệnh ngừng bắn mới: “Chúng tôi không loại trừ khả năng rằng trong quá trình đàm phán, hai bên có thể đạt được một thỏa thuận ngừng bắn mới - một lệnh ngừng bắn thực sự và được cả Nga và phía Ukraine tuân thủ”.

Các phát biểu của Tổng thống Putin được đưa ra không lâu sau khi Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky có cuộc gặp với các nhà lãnh đạo châu Âu như Anh, Pháp, Đức và Ba Lan đang ở thăm Kiev ngày 10/5. Các nhà lãnh đạo này cũng có cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump, để thảo luận về các nỗ lực hòa bình. Trong cuộc điện đàm, các bên đã nhất trí được lập trường chung, rằng Ukraine sẵn sàng thực hiện một lệnh ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện ở trên bộ, trên không và trên biển, kéo dài ít nhất 30 ngày, bắt đầu từ ngày 12/5.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cũng nhấn mạnh, lệnh ngừng bắn không điều kiện là bước đi cần thiết để tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán hòa bình có ý nghĩa giữa các bên liên quan. Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng nếu lệnh ngừng bắn 30 ngày được thiết lập, cộng đồng quốc tế sẽ tìm cách thúc đẩy và hỗ trợ tiến trình đối thoại trực tiếp giữa Ukraine và Nga.

Trước đó, đáp lại động thái này, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov trong một bài trả lời phỏng vấn kênh tin tức ABC cùng ngày đã khẳng định, Tổng thống Vladimir Putin sẽ làm tất cả những gì có thể để giải quyết cuộc xung đột với Ukraine thông qua các biện pháp hòa bình và ngoại giao. Ông Peskov nhấn mạnh, “Nga ủng hộ ngừng bắn 30 ngày nhưng với điều kiện các bên giải quyết thỏa đáng những vấn đề liên quan trong cuộc xung đột”.

Hồi tháng 3, Tổng thống Putin cũng từng bày tỏ sự ủng hộ đối với một lệnh ngừng bắn tiềm năng kéo dài 30 ngày trong cuộc xung đột Ukraine theo đề xuất của chính quyền Tổng thống Donald Trump, với điều kiện được đảm bảo rằng trong thời gian ngừng bắn 30 ngày, Ukraine sẽ không tiến hành huy động thêm lực lượng, không huấn luyện binh sĩ và không nhận thêm vũ khí.

Năm 2022, Nga và Ukraine đã gần đạt được thỏa thuận hòa bình trong cuộc đàm phán tại Istanbul, tuy nhiên đã đổ vỡ do Ukraine rút lui vào phút chót. Truyền thông quốc tế sau đó hé lộ một số thông tin được cho là nội dung của dự thảo thỏa thuận trên, theo đó Kiev chấp nhận giữ thế trung lập và hạn chế quy mô quân đội, trong khi Moscow đồng ý rút quân cũng như để Kiev nhận được sự bảo đảm an ninh từ bên ngoài. Đến nay cả Nga và Ukraine chưa xác nhận các thông tin này, tuy nhiên trong các phát biểu, giới chức Nga đều khẳng định dự thảo này chính là cơ sở để nối lại các cuộc đàm phán hòa bình.

Dù hiện tại các bên vẫn đang tranh cãi về thời gian, quy mô và điều kiện của lệnh ngừng bắn, tuy nhiên động thái đề xuất đối thoại trực tiếp và liên tục nhắc về ngừng bắn đang được kì vọng sẽ mở ra một cánh cửa mới thực sự giúp chấm dứt xung đột đã kéo dài hơn 3 năm qua.