Tổng thống Mỹ cân nhắc các đề xuất cải cách Tòa án Tối cao

Truyền thông Mỹ đồng loạt đưa tin, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang cân nhắc các đề xuất cải tổ Tòa án Tối cao, bao gồm đề xuất về giới hạn nhiệm kỳ và thiết lập một bộ quy tắc đạo đức mới cho cơ quan này. Nếu điều này được hiện thực hóa, đây sẽ là động thái thay đổi mang tính bước ngoặt của ông Biden.

Tổng thống Mỹ cân nhắc các đề xuất cải cách Tòa án Tối cao -0
Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ cân nhắc cải tổ Tòa án Tối cao. Ảnh: Reuters

Những hướng cải cách

Tòa án Tối cao Mỹ, với đa số thẩm phán có quan điểm bảo thủ được bổ nhiệm dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, đã cản trở mạnh mẽ các ưu tiên của đảng Dân chủ trong những năm gần đây, trong đó đáng chú ý nhất là việc không công nhận quyền phá thai của phụ nữ. Năm nay, Tòa án này đã thu hồi đáng kể quyền lực của các cơ quan liên bang. Hồi đầu tháng 7, Tòa án ra phán quyết ủng hộ yêu cầu quyền miễn trừ của cựu Tổng thống Donald Trump.

Từng là Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, ông Biden từ lâu đã phản đối những lời kêu gọi cải cách Tòa án Tối cao, song truyền thông Mỹ dẫn một số nguồn tin thân cận giấu tên, cho biết điều này có thể đang thay đổi.

Theo tờ New York Times và Washington Post, hiện vẫn chưa rõ ông Biden sẽ sớm ủng hộ những đề xuất trên hay đợi đến khi đã giành thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào tháng 11 năm nay. Tuy nhiên, một trong những đề xuất mà ông Biden được cho là đang cân nhắc, có việc ủng hộ sửa đổi Hiến pháp nhằm xóa bỏ quyền miễn trừ rộng rãi dành cho tổng thống mà Tòa án Tối cao đã chấp thuận trong nhiệm kỳ gần đây nhất, sau khi Donald Trump tuyên bố ông được miễn truy tố vì hành vi kích động người ủng hộ dẫn đến cuộc bạo loạn tại đồi Capitol vào ngày 6.1.2021. Tuy nhiên, sửa đổi này đòi hỏi sự ủng hộ của cả 2 đảng trong Quốc hội Mỹ và điều này gần như chắc chắn không thể thực hiện được.

Ngoài ra, những người ủng hộ đảng Dân chủ cũng đặc biệt phẫn nộ khi Tòa án Tối cao đã lật ngược những quyết định mang tính bước ngoặt về quyền phá thai và quyền quản lý liên bang đã tồn tại trong nhiều thập kỷ.

Phát biểu trong cuộc gọi cuối tuần với Congressional Progressive Caucus, ông Biden đã đề cập đến khả năng này. Biden nói với cử tri rằng họ cần nhiều đảng viên Dân chủ hơn trong Quốc hội để chống lại tác động của một Tòa án Tối cao nơi phe bảo thủ kiểm soát. “Và nhân tiện, tôi sẽ cần sự giúp đỡ của các bạn tại Tòa án Tối cao. Tôi không muốn công bố sớm, nhưng tôi sắp công khai một sáng kiến ​​lớn nhằm đưa ra những hạn chế đối với Tòa án. Tôi đã làm việc với các học giả về hiến pháp trong ba tháng qua, và tôi cần một số sự giúp đỡ”, theo biên bản của cuộc gọi.

Tòa án Tối cao là tòa án liên bang cao nhất tại Mỹ, có thẩm quyền cao nhất trong việc giải thích Hiến pháp và có tiếng nói quyết định trong các tranh chấp về luật liên bang, cùng với quyền giám sát Hiến pháp (có quyền tuyên bố luật của Quốc hội Mỹ, các cơ quan lập pháp tiểu bang hoặc các văn bản của nhánh hành pháp liên bang, tiểu bang là vi Hiến).

Quyền lực của Tòa án Tối cao

Là cơ quan tư pháp quyền lực cao nhất của nhánh tư pháp trong chính quyền liên bang Mỹ, Tòa án Tối cao là tòa án duy nhất được Hiến pháp thiết lập. Những tòa án liên bang khác do Quốc hội thành lập. Thẩm phán Tòa án tối cao (hiện nay có 9 người) được tổng thống bổ nhiệm với sự phê chuẩn của Thượng viện có nhiệm kỳ suốt đời. Một trong 9 thẩm phán được bổ nhiệm làm Chánh án Tòa án Tối cao. Quy định về nhiệm kỳ trọn đời nhằm bảo đảm tính độc lập tư pháp của các thẩm phán trong các quyết định của mình, không bị ảnh hưởng bởi các phe cánh chính trị. Tuy nhiên, quy định này đang là một trong những vấn đề được yêu cầu cải cách.

Theo cuộc thăm dò năm 2022 của Trung tâm Nghiên cứu Các vấn đề Công cộng AP-NORC, khoảng 70% người Mỹ cho biết họ ủng hộ việc giới hạn nhiệm kỳ hoặc độ tuổi nghỉ hưu bắt buộc đối với các thẩm phán Tòa án Tối cao .

Theo cuộc khảo sát về tòa án vào tháng 6, mức độ tin tưởng vẫn ở mức thấp: 4 trong số 10 người trưởng thành ở Hoa Kỳ cho biết họ hầu như không tin tưởng vào thẩm phán của Tòa án Tối cao. Cuộc khảo sát cũng cho thấy 70% người Mỹ cho rằng các thẩm phán tòa án cấp cao chịu ảnh hưởng bởi hệ tư tưởng nhiều hơn, trong khi chỉ có khoảng 30% cho rằng các thẩm phán có khả năng đối trọng lại với các nhánh khác của chính quyền một cách công bằng và vô tư.

Thế giới 24h

Các nhà lãnh đạo Nhóm Đối thoại An ninh bốn bên (Quad) gặp nhau tại Tokyo, Nhật Bản tháng 5.2022
Thế giới 24h

Hội nghị thượng đỉnh Bộ tứ 2024: Chia tay để tiếp nối

Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ đón các nhà lãnh đạo của Ấn Độ, Australia và Nhật Bản tới dự Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm Đối thoại An ninh bốn bên (Quad) cuối cùng trong nhiệm kỳ của mình tại Wilmington, bang Delaware vào ngày 21.9 tới. Cuộc họp lần này dự kiến tập trung tăng cường hội tụ chiến lược giữa các nước thành viên, thúc đẩy tầm nhìn chung về một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, mang lại lợi ích cụ thể cho các đối tác ở khu vực này.

Vụ nổ máy nhắn tin ở Lebanon: HĐBA sẽ họp khẩn cấp, Lebanon chuẩn bị cho kịch bản chiến tranh
Quốc tế

Vụ nổ máy nhắn tin ở Lebanon: HĐBA sẽ họp khẩn cấp, Lebanon chuẩn bị cho kịch bản chiến tranh

Hội đồng Bảo an (HĐBA) Liên Hợp Quốc cho biết sẽ họp khẩn cấp vào ngày 20.9 về vụ nổ hàng nghìn máy nhắn tin ở Lebanon nhằm vào nhóm chiến binh Hezbollah, trong khi Thủ tướng nước này khẳng định Lebanon đang trong tình trạng chiến tranh và đã họp Nội các để chuẩn bị cho các kịch bản.

FED mạnh tay hạ lãi suất và tác động đối với các ngân hàng Trung ương
Quốc tế

FED mạnh tay hạ lãi suất và tác động đối với các ngân hàng Trung ương

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã quyết định hạ lãi suất lần đầu tiên kể từ những ngày đầu của đại dịch Covid-19, với mức giảm mạnh tay là 0,5 điểm phần trăm. Quyết định này mở đầu cho giai đoạn nới lỏng tiền tệ của Mỹ và chắc chắn sẽ khuyến khích làn sóng tương tự ở nhiều quốc gia.

Thêm một làn sóng các vụ nổ mới ở Lebanon: Điều gì đã xảy ra?
Quốc tế

Thêm một làn sóng các vụ nổ mới ở Lebanon: Điều gì đã xảy ra?

Chỉ một ngày sau khi hàng nghìn máy nhắn tin phát nổ ở Lebanon, một loạt thiết bị điện tử khác đã phát nổ ngày 18.9 trong làn sóng thứ hai. Phía Lebanon cáo buộc Israel đứng đằng sau cả hai vụ tấn công. Diễn biến mới này đã làm gia tăng mối lo ngại rằng cuộc xung đột âm ỉ giữa hai bên có thể leo thang thành chiến tranh toàn diện; đồng thời khiến dư luận băn khoăn về khả năng các thiết bị bị xâm phạm, đặc biệt là sau khi các vụ đánh bom như vậy đã giết chết hoặc làm bị thương rất nhiều thường dân.

Vùng Vịnh với tham vọng trở thành siêu cường AI
Quốc tế

Vùng Vịnh với tham vọng trở thành siêu cường AI

Trong vài năm qua, Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất (UAE) đã tiến hành các bước đi quan trọng để trở thành quốc gia dẫn đầu toàn cầu về trí tuệ nhân tạo (AI). Hiện nay, các nước vùng Vịnh khác, đặc biệt là Ảrập Xêút và Qatar, cũng đang tiếp bước khi đầu tư đáng kể vào công nghệ mới này.

Vụ hàng nghìn máy nhắn tin phát nổ ở Lebanon: Nguy cơ leo thang căng thẳng
Quốc tế

Vụ hàng nghìn máy nhắn tin phát nổ ở Lebanon: Nguy cơ leo thang căng thẳng

Ít nhất 9 người đã thiệt mạng và gần 3.000 người bị thương, bao gồm Đại diện ngoại giao của Iran tại Lebanon, khi các máy nhắn tin phát nổ tại các thành trì của Hezbollah trên khắp Lebanon trong một vụ nổ đồng thời chưa từng có. Hezbollah và Chính phủ Lebanon đổ lỗi cho Israel rằng đây là một cuộc tấn công từ xa tinh vi.

Hồi hộp chờ đợi quyết định lãi suất của Fed
Thế giới 24h

Hồi hộp chờ đợi quyết định lãi suất của Fed

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có cuộc họp chính sách vào ngày 17 - 18.9. Các nhà phân tích và nhà đầu tư đang theo dõi từng diễn biến để xem Fed sẽ quyết định nới lỏng lãi suất đến mức nào, hứa hẹn sẽ tạo ra những chấn động lớn trên thị trường tài chính toàn cầu.

Kenya: Kêu gọi xây dựng luật về an toàn trường học
Thế giới 24h

Kenya: Kêu gọi xây dựng luật về an toàn trường học

Sau vụ hỏa hoạn gần đây tại Học viện Hillside Endarasha ở Quận Nyeri khiến 21 học sinh thiệt mạng, hai công dân Kenya đã kiến ​​nghị lên Quốc hội yêu cầu ban hành Luật An toàn và an ninh trường học toàn diện. Ông Anthony Manyara và ông John Wangai, những người kiến ​​nghị, lập luận rằng cần có khuôn khổ pháp lý cụ thể để giải quyết mối đe dọa ngày càng gia tăng của các thảm họa liên quan đến trường học trên khắp cả nước.

Bầu cử Tổng thống Mỹ và tương lai quan hệ Mỹ - Trung
Thế giới 24h

Bầu cử Tổng thống Mỹ và tương lai quan hệ Mỹ - Trung

Khi Hoa Kỳ tiến gần đến cuộc bầu cử Tổng thống năm 2024, động thái giữa hai ứng cử viên hàng đầu là bà Kamala Harris và ông Donald Trump, đang có những tác động đáng kể đến quan hệ Trung Quốc - Hoa Kỳ. Về vấn đề này, các chuyên gia cho rằng, đánh giá quan điểm của các cố vấn chủ chốt của hai ứng cử viên có thể giúp phát hiện sự khác biệt trong cách tiếp cận của họ đối với Trung Quốc.

Australia: Hành vi chia sẻ dữ liệu cá nhân trực tuyến ác ý sẽ bị phạt tù tới 7 năm
Quốc tế

Australia: Hành vi chia sẻ dữ liệu cá nhân trực tuyến ác ý sẽ bị phạt tù tới 7 năm

Để tăng cường bảo vệ thông tin cá nhân của công dân và bảo đảm quyền riêng tư trong thời đại kỹ thuật số, Chính phủ Australia đã trình dự thảo Luật sửa đổi về quyền riêng tư và các quy định khác năm 2024 lên Quốc hội. Do Bộ trưởng Tư pháp Mark Dreyfus thúc đẩy, dự luật này nhằm củng cố pháp luật về quyền riêng tư, đặc biệt tập trung vào việc hình sự hóa hành vi chia sẻ dữ liệu cá nhân một cách ác ý (doxxing).