Tổng thống Mỹ cân nhắc các đề xuất cải cách Tòa án Tối cao

Truyền thông Mỹ đồng loạt đưa tin, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang cân nhắc các đề xuất cải tổ Tòa án Tối cao, bao gồm đề xuất về giới hạn nhiệm kỳ và thiết lập một bộ quy tắc đạo đức mới cho cơ quan này. Nếu điều này được hiện thực hóa, đây sẽ là động thái thay đổi mang tính bước ngoặt của ông Biden.

Tổng thống Mỹ cân nhắc các đề xuất cải cách Tòa án Tối cao -0
Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ cân nhắc cải tổ Tòa án Tối cao. Ảnh: Reuters

Những hướng cải cách

Tòa án Tối cao Mỹ, với đa số thẩm phán có quan điểm bảo thủ được bổ nhiệm dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, đã cản trở mạnh mẽ các ưu tiên của đảng Dân chủ trong những năm gần đây, trong đó đáng chú ý nhất là việc không công nhận quyền phá thai của phụ nữ. Năm nay, Tòa án này đã thu hồi đáng kể quyền lực của các cơ quan liên bang. Hồi đầu tháng 7, Tòa án ra phán quyết ủng hộ yêu cầu quyền miễn trừ của cựu Tổng thống Donald Trump.

Từng là Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, ông Biden từ lâu đã phản đối những lời kêu gọi cải cách Tòa án Tối cao, song truyền thông Mỹ dẫn một số nguồn tin thân cận giấu tên, cho biết điều này có thể đang thay đổi.

Theo tờ New York Times và Washington Post, hiện vẫn chưa rõ ông Biden sẽ sớm ủng hộ những đề xuất trên hay đợi đến khi đã giành thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào tháng 11 năm nay. Tuy nhiên, một trong những đề xuất mà ông Biden được cho là đang cân nhắc, có việc ủng hộ sửa đổi Hiến pháp nhằm xóa bỏ quyền miễn trừ rộng rãi dành cho tổng thống mà Tòa án Tối cao đã chấp thuận trong nhiệm kỳ gần đây nhất, sau khi Donald Trump tuyên bố ông được miễn truy tố vì hành vi kích động người ủng hộ dẫn đến cuộc bạo loạn tại đồi Capitol vào ngày 6.1.2021. Tuy nhiên, sửa đổi này đòi hỏi sự ủng hộ của cả 2 đảng trong Quốc hội Mỹ và điều này gần như chắc chắn không thể thực hiện được.

Ngoài ra, những người ủng hộ đảng Dân chủ cũng đặc biệt phẫn nộ khi Tòa án Tối cao đã lật ngược những quyết định mang tính bước ngoặt về quyền phá thai và quyền quản lý liên bang đã tồn tại trong nhiều thập kỷ.

Phát biểu trong cuộc gọi cuối tuần với Congressional Progressive Caucus, ông Biden đã đề cập đến khả năng này. Biden nói với cử tri rằng họ cần nhiều đảng viên Dân chủ hơn trong Quốc hội để chống lại tác động của một Tòa án Tối cao nơi phe bảo thủ kiểm soát. “Và nhân tiện, tôi sẽ cần sự giúp đỡ của các bạn tại Tòa án Tối cao. Tôi không muốn công bố sớm, nhưng tôi sắp công khai một sáng kiến ​​lớn nhằm đưa ra những hạn chế đối với Tòa án. Tôi đã làm việc với các học giả về hiến pháp trong ba tháng qua, và tôi cần một số sự giúp đỡ”, theo biên bản của cuộc gọi.

Tòa án Tối cao là tòa án liên bang cao nhất tại Mỹ, có thẩm quyền cao nhất trong việc giải thích Hiến pháp và có tiếng nói quyết định trong các tranh chấp về luật liên bang, cùng với quyền giám sát Hiến pháp (có quyền tuyên bố luật của Quốc hội Mỹ, các cơ quan lập pháp tiểu bang hoặc các văn bản của nhánh hành pháp liên bang, tiểu bang là vi Hiến).

Quyền lực của Tòa án Tối cao

Là cơ quan tư pháp quyền lực cao nhất của nhánh tư pháp trong chính quyền liên bang Mỹ, Tòa án Tối cao là tòa án duy nhất được Hiến pháp thiết lập. Những tòa án liên bang khác do Quốc hội thành lập. Thẩm phán Tòa án tối cao (hiện nay có 9 người) được tổng thống bổ nhiệm với sự phê chuẩn của Thượng viện có nhiệm kỳ suốt đời. Một trong 9 thẩm phán được bổ nhiệm làm Chánh án Tòa án Tối cao. Quy định về nhiệm kỳ trọn đời nhằm bảo đảm tính độc lập tư pháp của các thẩm phán trong các quyết định của mình, không bị ảnh hưởng bởi các phe cánh chính trị. Tuy nhiên, quy định này đang là một trong những vấn đề được yêu cầu cải cách.

Theo cuộc thăm dò năm 2022 của Trung tâm Nghiên cứu Các vấn đề Công cộng AP-NORC, khoảng 70% người Mỹ cho biết họ ủng hộ việc giới hạn nhiệm kỳ hoặc độ tuổi nghỉ hưu bắt buộc đối với các thẩm phán Tòa án Tối cao .

Theo cuộc khảo sát về tòa án vào tháng 6, mức độ tin tưởng vẫn ở mức thấp: 4 trong số 10 người trưởng thành ở Hoa Kỳ cho biết họ hầu như không tin tưởng vào thẩm phán của Tòa án Tối cao. Cuộc khảo sát cũng cho thấy 70% người Mỹ cho rằng các thẩm phán tòa án cấp cao chịu ảnh hưởng bởi hệ tư tưởng nhiều hơn, trong khi chỉ có khoảng 30% cho rằng các thẩm phán có khả năng đối trọng lại với các nhánh khác của chính quyền một cách công bằng và vô tư.

Thế giới 24h

Khi “hầm trú ẩn” không còn an toàn
Thế giới 24h

Khi “hầm trú ẩn” không còn an toàn

Vị thế “hầm trú ẩn an toàn” của đồng đô la Mỹ (USD) đã bị lung lay và vai trò là đồng tiền dự trữ toàn cầu đang ngày càng trở nên không chắc chắn. Nếu các nhà đầu tư tiếp tục bán tài sản của Mỹ, một số phận nghiệt ngã đang chờ đợi nền kinh tế thế giới.

Kỷ nguyên “đi lại tự do” dần khép lại?
Quốc tế

Kỷ nguyên “đi lại tự do” dần khép lại?

Brussels đang nhanh chóng hoàn thiện các quy định mới, cho phép Liên minh châu Âu (EU) dễ dàng hơn trong việc đình chỉ chế độ miễn thị thực đối với công dân của 61 quốc gia hiện đang được hưởng quyền này. Giới quan sát nhận định, động thái này không chỉ phản ánh sự cứng rắn hơn trong vấn đề di cư bất hợp pháp mà còn cho thấy EU đã sẵn sàng sử dụng chính sách thị thực như một đòn bẩy chính trị mạnh mẽ hơn.

Cộng hòa Czech tuyên bố lần đầu tiên độc lập hoàn toàn khỏi nguồn cung dầu từ Nga
Thế giới 24h

Cộng hòa Czech tuyên bố lần đầu tiên độc lập hoàn toàn khỏi nguồn cung dầu từ Nga

Chính phủ Cộng hòa Czech chính thức công bố nước này đã chấm dứt hoàn toàn sự phụ thuộc vào nguồn cung dầu mỏ từ Nga. Thủ tướng Petr Fiala cho biết việc nâng cấp hoàn tất tuyến đường ống Transalpine (TAL) từ Tây Âu đã cho phép Czech tiếp nhận toàn bộ nguồn dầu từ các nước phương Tây, thay vì phải phụ thuộc vào đường ống Druzhba do Nga vận hành như trước đây.

Mỹ khởi động điều tra nhập khẩu dược phẩm và chip bán dẫn
Thế giới 24h

Mỹ khởi động điều tra nhập khẩu dược phẩm và chip bán dẫn

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã chính thức mở cuộc điều tra theo Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962, nhằm xem xét tác động của việc nhập khẩu dược phẩm và vi mạch điện tử (chip) đối với an ninh quốc gia - bước đi mới nhất của Tổng thống Donald Trump, nhằm hướng đến việc giảm phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài trong các lĩnh vực chiến lược.

Cuộc chiến của Harvard sẽ kiểm tra giới hạn quyền lực của chính quyền Mỹ
Thế giới 24h

Cuộc chiến của Harvard sẽ kiểm tra giới hạn quyền lực của chính quyền Mỹ

Một bên là Harvard, trường đại học lâu đời và giàu có nhất của nước Mỹ, một thương hiệu đại học nổi tiếng đến mức chỉ nghe tên cũng đủ uy tín. Bên kia là chính quyền Tổng thống Donald Trump, với quyết tâm tiến xa hơn bất kỳ chính quyền nào khác để can thiệp và định hình lại nền giáo dục đại học của Hoa Kỳ. Cả hai bên đều đang lao vào một cuộc đụng độ có thể thử thách giới hạn quyền lực của chính phủ và tính độc lập của các trường đại học hàng đầu Hoa Kỳ, vốn là thương hiệu để để họ trở thành điểm đến của các học giả trên toàn thế giới.

Sự phối hợp giữa hai cơ quan lập pháp góp phần hiện thực hóa Cộng đồng Trung Quốc – Việt Nam chia sẻ tương lai
Thế giới 24h

Sự phối hợp giữa hai cơ quan lập pháp góp phần hiện thực hóa Cộng đồng Trung Quốc – Việt Nam chia sẻ tương lai

Trong cuộc gặp với Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn hôm 14.4, Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định sự phối hợp giữa cơ quan lập pháp hai nước sẽ giúp cụ thể hóa những nội dung mà hai bên đã nhất trí trong thúc đẩy Cộng đồng Trung Quốc – Việt Nam chia sẻ tương lai; cùng đưa hai nước tiến vào kỷ nguyên mới, hãng thông tấn Tân Hoa Xã đưa tin.

Báo Trung Quốc: Chọn Việt Nam là điểm đến đầu tiên trong năm 2025 cho thấy sự coi trọng đặc biệt của Trung Quốc
Thế giới 24h

Báo Trung Quốc: Chọn Việt Nam là điểm đến đầu tiên trong năm 2025 cho thấy sự coi trọng đặc biệt của Trung Quốc

Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (CPC), Chủ tịch nước Trung Quốc hôm 14.4 đã kêu gọi có những biện pháp để làm sâu sắc hơn quá trình xây dựng cộng đồng Trung Quốc - Việt Nam chia sẻ tương lai. Ông Tập Cận Bình đưa ra phát biểu này tại cuộc hội đàm với Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) Tô Lâm trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam. Hãng tin Tân Hoa Xã, tờ The Global và nhiều tờ báo chính thống của Trung Quốc đưa tin.

Trung Quốc trong hệ sinh thái số toàn cầu
Quốc tế

Trung Quốc trong hệ sinh thái số toàn cầu

Sáng kiến ​​Con đường tơ lụa kỹ thuật số nhằm mục đích phát triển một hệ sinh thái kỹ thuật số toàn cầu với Trung Quốc là trung tâm, tập trung vào thương mại điện tử, tài chính, số hóa công nghiệp, điện toán lượng tử và AI. Các mô hình nguồn mở giá rẻ như DeepSeek đang thúc đẩy nhận thức rằng công nghệ tiên tiến sẽ không chỉ dành riêng cho các nước phát triển. Sự chuyển dịch sang mạng lưới kỹ thuật số giá rẻ của Trung Quốc có thể định hình lại tương lai kỹ thuật số của các nền kinh tế đang phát triển và ảnh hưởng đến chính sách công nghệ trên toàn thế giới.