Tổng thống Donald Trump và tỷ phú Elon Musk:Tình đồng minh tỷ đô đổ vỡ

Hòn bấc ném qua, hòn chì ném lại

Khởi nguồn của cuộc khủng hoảng này xuất phát từ bài đăng của Tổng thống Donald Trump Trump trên mạng xã hội Truth Social ngày hôm qua (5/6). Trong đó, ông cho rằng tỷ phú Elon Musk đã “vượt quá giới hạn”, buộc ông phải yêu cầu rút lui khỏi vị trí cố vấn đặc biệt trong chính quyền, đồng thời tuyên bố hủy bỏ các chính sách ưu đãi xe điện từng mang lại lợi ích lớn cho các doanh nghiệp của Musk.

“Elon đã trở nên quá mức chịu đựng. Tôi yêu cầu ông ấy rời đi. Tôi cũng đã hủy bỏ Yêu cầu Xe điện – một chính sách ép buộc người dân phải mua xe điện mà không ai thực sự mong muốn – điều mà Elon đã biết từ nhiều tháng trước. Sau đó, ông ta đã hoàn toàn mất kiểm soát”.

Tổng thống đồng thời khẳng định rằng việc chấm dứt các khoản trợ cấp và hợp đồng chính phủ dành cho ông Elon Musk là giải pháp hiệu quả để cắt giảm hàng tỷ đô la ngân sách liên bang.

Đáp trả bài đăng của ông Trump, tỷ phú Elon Musk thông báo rằng công ty SpaceX sẽ ngay lập tức bắt đầu quy trình dừng vận hành tàu vũ trụ Dragon – phương tiện của các sứ mệnh không gian Mỹ đưa phi hành gia lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS). Đây được xem là một quyết định mang tính biểu tượng cho sự kết thúc của mối quan hệ hợp tác giữa Musk và chính phủ liên bang.

Không dừng lại ở đó, tỷ phú Elon Musk tiếp tục làm dậy sóng dư luận khi đăng tải một cáo buộc nghiêm trọng, cho rằng ông Trump có tên trong “hồ sơ Epstein” – những tài liệu liên quan đến tỷ phú ấu dâm Jeffrey Epstein.

“Đó là lý do thực sự khiến các hồ sơ đó chưa được công bố công khai". Ngay sau đó, Musk tiếp tục khẳng định: “Hãy lưu lại bài đăng này. Sự thật sẽ sớm được sáng tỏ".

Mâu thuẫn sâu sắc về chính sách chi tiêu và quyền lợi kinh tế

Nguyên nhân trực tiếp dẫn tới sự rạn nứt giữa hai nhân vật được cho là bắt nguồn từ dự luật chi tiêu quy mô lớn do ông Trump thúc đẩy, vốn bị ông Musk công khai phản đối. Dự luật bao gồm các biện pháp cắt giảm thuế và chi tiêu chính phủ, nhưng cũng đồng thời loại bỏ các ưu đãi thuế dành cho xe điện – lĩnh vực chủ lực của tỷ phú này.

Tỷ phú công nghệ lên án dự luật này là “đầy rẫy lợi ích nhóm” và “một sự ô nhục chính trị”, đồng thời kêu gọi người dân liên hệ với các nhà lập pháp để yêu cầu bác bỏ văn bản này. Ông thậm chí sử dụng hình ảnh từ bộ phim hành động “Kill Bill” nhằm nhấn mạnh thông điệp phản đối: “Làm nước Mỹ phá sản là điều không thể chấp nhận. Hãy giết chết dự luật này!”.

Trong khi đó, ông Trump bảo vệ dự luật, khẳng định đây là văn bản “lớn nhất từng được trình lên Quốc hội,” bao gồm khoản cắt giảm chi tiêu 1.600 tỷ USD và gói cắt giảm thuế lớn nhất trong nhiều thập kỷ. Theo ông, nếu dự luật không được thông qua, nước Mỹ sẽ phải đối mặt với mức tăng thuế lên đến 68% và những hệ quả kinh tế tồi tệ hơn.

Khủng hoảng lòng tin

Căng thẳng tiếp tục leo thang khi ông Elon Musk tuyên bố rằng ông chính là nhân tố quyết định giúp ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống vừa qua, đặc biệt tại các bang chiến lược như Pennsylvania. “Nếu không có tôi, Trump đã thua bầu cử” ông Musk viết, đồng thời chỉ trích cựu Tổng thống là “vô ơn”.

Ông Trump ngay lập tức bác bỏ nhận định trên và khẳng định mình có thể giành chiến thắng mà không cần sự hỗ trợ của vị tỷ phú. Mối quan hệ giữa hai người, vốn từng được kỳ vọng sẽ tạo ra đột phá trong cải cách hành chính, đã chuyển biến thành một cuộc đối đầu cá nhân công khai.

Theo các nguồn tin từ Nhà Trắng, việc ông Elon Musk quay lưng một cách đột ngột đã khiến nhiều cố vấn bất ngờ và bản thân ông Trump “bối rối” trước những cáo buộc liên tục xuất hiện trên nền tảng X.

Từ đối thủ chính trị đến cộng sự thân cận

Trước khi trở thành cố vấn cho ông Trump trong nhiệm kỳ Tổng thống này, ông Elon Musk từng nhiều lần bày tỏ quan điểm bất đồng, thậm chí phản đối mạnh mẽ. Năm 2016, ông công khai cho rằng ông Trump không đủ phẩm chất để lãnh đạo quốc gia. Tuy nhiên, sau chiến thắng bầu cử của ông Trump khi đó, vị tỷ phú vẫn đồng ý tham gia Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Nhà Trắng.

Năm 2017, ông Musk rút lui sau quyết định của ông Trump rút Mỹ khỏi Hiệp định Khí hậu Paris. Tuy nhiên, sau khi mạng xã hội Twitter (nay là X) được ông Musk tiếp quản vào năm 2022, ông đã khôi phục tài khoản của ông Trump và hai người dần tái thiết mối quan hệ.

Cột mốc quan trọng là vụ ám sát hụt ông Trump tại Butler, Pennsylvania vào tháng 7/2024. Ông Elon Musk khi đó lập tức công khai ủng hộ ông Trump và sau đó được cho là đã chi hàng trăm triệu USD để hỗ trợ chiến dịch của Tổng thống, bao gồm việc thành lập siêu ủy ban Hành động chính trị và tham gia tích cực vào các chiến dịch vận động tranh cử của ông Trump.

Tháng 11/2024, sau chiến thắng vang dội của đảng Cộng hòa, ông Trump tuyên bố thành lập “Cục Hiệu Quả Chính phủ” (DOGE), trao cho ông Musk và doanh nhân Vivek Ramaswamy vai trò đồng lãnh đạo.

Tương lai chính trị của Elon Musk sẽ ra sao?

Cuộc “xung đột” với Tổng thống Donald Trump có thể là bước ngoặt trong định hướng chính trị của tỷ phú Elon Musk. Trên nền tảng X, ông đã bất ngờ đặt câu hỏi với người theo dõi: “Đã đến lúc thành lập một đảng chính trị mới ở Mỹ – đại diện cho 80% người dân ở vị trí trung dung – hay chưa?”

Sự rạn nứt trong mối quan hệ giữa cựu Tổng thống Donald Trump và doanh nhân Elon Musk là minh chứng rõ nét cho tính chất phức tạp và khó lường của liên minh chính trị – kinh tế trong bối cảnh nước Mỹ đang trải qua nhiều biến động lớn. Từ vị thế đồng minh chiến lược, cả hai đã chuyển sang đối đầu công khai chỉ trong thời gian ngắn.

Tương lai mối quan hệ giữa hai nhân vật này cũng như tác động của nó đến đời sống chính trị Mỹ vẫn còn bỏ ngỏ. Tuy nhiên, diễn biến hiện tại cho thấy: ở cấp độ quyền lực cao nhất, lợi ích và quan điểm có thể thay đổi nhanh chóng, và không có liên minh nào là bất biến trong nền chính trị hiện đại.