Nước Mỹ đang sai hướng
“Chúng ta sẽ quay lại với ống hút nhựa”, Tổng thống Donald Trump phát biểu khi ông ký một sắc lệnh hành pháp để đảo ngược các chính sách mua sắm của liên bang trước đó của Chính quyền Biden khuyến khích sử dụng ống hút giấy và hạn chế ống hút nhựa để bảo vệ môi trường. Sắc lệnh này yêu cầu các cơ quan liên bang chấm dứt mua ống hút giấy “và đảm bảo rằng tất cả các cơ quan công quyền quay trở lại sử dụng ống hút nhựa”.
Động thái của ông Trump là muốn xóa sổ chính sách của Chính quyền Biden, vốn hướng tới loại bỏ dần việc sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần của liên bang, bao gồm cả ống hút, khỏi các sự kiện và bao bì vào năm 2027 và khỏi tất cả các hoạt động của liên bang vào năm 2035. Ông Trump tuyên bố chính sách của cựu Tổng thống Joe Biden đã “chết!” trong một bài đăng trên mạng xã hội vào cuối tuần.
Trong khi các chuyên gia chỉ ra rằng, ống hút nhựa và các sản phẩm nhựa sử dụng một lần đang là nguyên nhân của các thảm họa ô nhiễm đại dương, gây hại cho các sinh vật biển, thì Tổng thống Trump cho biết hôm 10.2 rằng việc sử dụng đồ nhựa “không làm sao cả”. “Tôi không nghĩ rằng nhựa sẽ ảnh hưởng nhiều đến cá mập", ông nói trong một thông báo của Nhà Trắng.
Thư ký Nhà Trắng Will Scharf, người đã trình sắc lệnh hành pháp lên Tổng thống Trump, nói rằng việc thúc đẩy sử dụng ống hút giấy đã khiến chính phủ và ngành công nghiệp tư nhân “tốn kém rất nhiều và khiến người tiêu dùng trên khắp cả nước không hài lòng. Đây thực sự là điều ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người Mỹ”.
Ngành sản xuất nhựa đã ngay lập tức hoan nghênh quyết định của ông Trump. "Ống hút chỉ là sự khởi đầu", Matt Seaholm, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Hiệp hội Công nghiệp nhựa, cho biết trong một tuyên bố. “Quay lại với nhựa” là phong trào mà tất cả chúng ta nên ủng hộ.
Hiểm họa ô nhiễm trắng
Tuy nhiên, Christy Leavitt, Giám đốc chiến dịch giảm rác thải nhựa của nhóm môi trường Oceana lưu ý rằng hầu hết cử tri Hoa Kỳ đều ủng hộ các công ty giảm bao bì nhựa dùng một lần. "Tổng thống Trump đang đi sai hướng về nhựa dùng một lần", bà Leavitt nói. "Thế giới đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng ô nhiễm nhựa và chúng ta không thể tiếp tục bỏ qua một trong những mối đe dọa môi trường lớn nhất mà đại dương và hành tinh của chúng ta đang phải đối mặt ngày nay".
Một số tiểu bang và thành phố của Mỹ đã cấm sử dụng ống hút nhựa, một số nhà hàng cũng không cung cấp ống hút cho khách hàng nữa như một phần của nỗ lực chuyển sang các sản phẩm tái chế có lợi cho môi trường hơn.
Theo nhóm vận động hạn chế dùng ống hút nhựa Straws Turtle Island Restoration Network, mỗi ngày người Mỹ sử dụng hơn 390 triệu ống hút. Nhóm này cho biết ống hút nhựa cần ít nhất 200 năm để phân hủy và gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với loài rùa và các loài động vật hoang dã khác khi chúng phân hủy thành vi nhựa.
Ống hút nhựa chỉ là một phần của vấn đề. Môi trường hiện nay đang tràn ngập các sản phẩm nhựa dùng một lần – từ hộp đựng thực phẩm, chai nước, hộp đựng đồ ăn mang về, nắp cà phê, túi nilon và nhiều thứ khác…, thứ đang gây ra cái được gọi là “nạn ô nhiễm trắng”. Trên toàn thế giới, các chuyên gia ước tính, cứ mỗi phút lại có một xe chở rác nhựa đổ vào đại dương từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm túi nhựa, bàn chải đánh răng, chai lọ, bao bì thực phẩm… Khi những vật liệu này phân hủy trong môi trường, đặc biệt là trong đại dương, các sinh vật biển sẽ ăn phải chúng và những hạt vi nhựa sẽ hiện trong dạ dày của cá, chim và các loài động vật khác, cũng như trong máu và mô của con người. Có nghiên cứu cho thấy vẹm và hàu chứa từ 0,36 đến 0,47 hạt vi nhựa mỗi gram, và việc tiêu thụ động vật có vỏ như vẹm và hàu có thể đưa vào cơ thể con người khoảng 11.000 hạt vi nhựa mỗi năm.
Quá trình sản xuất nhựa cũng thải ra khí gây hiệu ứng nhà kính, nguyên nhân khiến trái đất nóng lên; và thải ra các chất gây ô nhiễm nguy hiểm khác. Hơn 90% sản phẩm nhựa có nguồn gốc từ nhiên liệu hóa thạch như dầu và khí tự nhiên.
Nhiều công ty đa quốc gia đã từ bỏ ống hút nhựa và coi việc giảm sử dụng nhựa trong toàn bộ hoạt động của mình là trọng tâm trong mục tiêu phát triển bền vững. Điều này khiến quyết định của ông Trump trở thành một ngoại lệ trong thế giới kinh doanh.
Trên thế giới, các quốc gia đang nỗ lực hướng tới một hiệp ước để giải quyết ô nhiễm nhựa. Năm ngoái, hơn 100 nhà lãnh đạo đã nhóm họp tại Hàn Quốc để thảo luận về vấn đề này. Các cuộc đàm phán sẽ được tiếp tục trong năm nay để hướng tới một hiệp ước cam kết hạn chế sản xuất nhựa cũng như dọn dẹp và tái chế loại rác thải này. Trong bối cảnh đó, sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump đang đi ngược lại hoàn toàn với những nỗ lực toàn cầu.
