Tổng kết 13 năm thực hiện Chỉ thị về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tổ chức và hoạt động của các hội quần chúng
Ngày 12/1, tại TP Đà Nẵng, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã tổ chức Hội nghị Tổng kết 13 năm thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW của Bộ Chính trị khoá VII về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tổ chức và hoạt động của các hội quần chúng.
Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh chủ trì hội nghị. Tham dự Hội nghị còn có Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương Hà Thị Khiết; Phó thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân và lãnh đạo các Đảng ủy, Thành ủy, các Đảng ủy trực thuộc Trung ương.
Phát biểu khai mạc, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng Lê Hồng Anh nhấn mạnh, Chỉ thị 42-CT/TW ra đời đã khẳng định sự quan tâm của Đảng đối với tổ chức và hoạt động của các hội quần chúng, làm chuyển biến, nâng cao nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội với các hội quần chúng; tiếp tục đa dạng hoá các hình thức tập hợp quần chúng, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân; huy động được đông đảo các lực lượng xã hội tham gia thực hiện các nhiệm vụ phát triển KT - XH, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội của các địa phương và đất nước... Bộ Chính trị đã có chủ trương chỉ đạo tổng kết Chỉ thị ở các cấp, các ngành. Việc tổng kết Chỉ thị đã được thực hiện nghiêm túc từ cơ sở, là dịp để các cấp ủy đảng đánh giá, kiểm điểm sự lãnh đạo của mình đối với tổ chức và hoạt động của các hội quần chúng.
Báo cáo tổng kết 13 năm thực hiện Chỉ thị do Bí thư Trung ương Đảng Hà Thị Khiết trình bày trước Hội nghị nêu rõ, Chỉ thị 42-CT/TW ra đời đáp ứng nhu cầu lập hội của nhân dân. Qua 13 năm thực hiện chỉ thị, nhận thức và chỉ đạo của các cấp ủy đảng đối với các hội quần chúng có chuyển biến tích cực, quản lý nhà nước được tăng cường, sự phối hợp của các cấp, các ngành, MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội với các hội quần chúng có bước phát triển; các hội quần chúng tăng nhanh về số lượng, đa dạng dưới nhiều hình thức. Phần lớn các hội ra đời xuất phát từ nhu cầu, nguyện vọng của quần chúng, hoạt động đúng pháp luật, điều lệ, tôn chỉ, mục đích; đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, thu hút, tập hợp được đông đảo hội viên; hoạt động của hội quần chúng đã từng bước gắn với các nhiệm vụ phát triển KT - XH của đất nước; công tác xã hội hóa các hoạt động xã hội, nhân đạo, từ thiện được đẩy mạnh, khẳng định được vai trò, trách nhiệm trước cộng đồng, góp phần tạo sự đồng thuận, ổn định chính trị - xã hội, củng cố, tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân, xây dựng hệ thống chính trị, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng vững mạnh.
Tuy nhiên, chất lượng tổ chức và hiệu quả hoạt động của các hội quần chúng vẫn còn nhiều hạn chế. Xu hướng hành chính hoá còn khá phổ biến trong hoạt động của hội. Một số hội hoạt động còn hình thức, chưa gắn hoạt động của hội với nhiệm vụ phát triển KT - XH của địa phương và đất nước; vai trò, vị thế, uy tín còn hạn chế; nội dung, phương thức hoạt động chậm được đổi mới; khả năng thuyết phục còn thấp, chưa đáp ứng được nguyện vọng, lợi ích thiết thực của tổ chức hội và hội viên; nhiều hội chưa bảo đảm tính nguyên tắc tự nguyện, tự quản lý, tự trang trải kinh phí hoạt động; thiếu gắn kết và phối hợp với các ngành, các đoàn thể các cấp; một số tổ chức hội thành lập chưa quy định của Nhà nước, có hội thành lập nhưng chưa hoạt động... Báo cáo cũng đã nên lên những nguyên nhân kết quả đạt được, những hạn chế, yếu kém và bài học kinh nghiệm...
Hội nghị đã xác định và nêu rõ quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và các giải pháp để tiếp tục đổi mới, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với các hội quần chúng. Trong công cuộc đổi mới hiện nay, cùng với phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN, xây dựng nhà nước pháp quyền thì vấn đề dân chủ hoá xã hội là tất yếu. Do đó, thời gian tới, các tổ chức xã hội có xu hướng tiếp tục phát triển, tăng về số lượng, phong phú về loại hình tổ chức, đa dạng về phương thức hoạt động và ngày càng có tác động, ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống xã hội. Vì vậy mục tiêu là tiếp tục đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng nhằm bảo đảm sự phát triển đúng hướng; đúng pháp luật và hoạt động có hiệu quả của các hội quần chúng, góp phần tạo sự đồng thuận xã hội, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tích cực tham gia quản lý và phát triển xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc vì dân giàu, nước mạnh, xã hội, công bằng, dân chủ, văn minh.
Hội nghị cũng đã nêu lên một số kiến nghị, đề xuất như đề nghị Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị của Bộ Chính trị, khoá XI về tiếp tục đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với các hội quần chúng. Ban hành tiêu chí xác định tính chất của các hội... Chỉ đạo các ban, bộ, ngành, liên quan nghiên cứu tổng thể về các tổ chức nhân dân trong giai đoạn hiện nay. Giao cho Ban cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu, xây dựng ban hành tiêu chí xác định hội có tính chất đặc thù. Giao cho Ban Tổ chức Trung ương Đảng chủ trì việc nghiên cứu, tham mưu cho Ban Bí thư ban hành hướng dẫn việc thành lập tổ chức đảng trong các hội quần chúng; quy định trách nhiệm của đảng viên làm nòng cốt trong các hội quần chúng. Đề nghị Ban cán sự Đảng Chính phủ phối hợp với Đảng đoàn Quốc hội chỉ đạo tiếp tục nghiên cứu, xây dựng và ban hành Luật về Hội. Chỉ đạo tổng kiểm tra, rà soát về tổ chức và hoạt động của các hội quần chúng, kiên quyết xử lý các hoạt động không hiệu quả, không đúng tôn chỉ, mục đích, điều lệ hội, vi phạm pháp luật. Chỉ đạo xây dựng và ban hành cơ chế, chính sách nhằm phát huy vai trò của các hội quần chúng trong việc tham gia xây dựng, giám sát, tư vấn, phản biện xã hội về các chủ trương, chính sách KT - XH và thực hiện các chương trình phát triển KT - XH của đất nước.