Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng làm việc với Tòa án nhân dân tối cao

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng với các đại biểu	Ảnh: Trí Dũng

Báo cáo với Tổng bí thư về tình hình thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của ngành tòa án thời gian qua, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình nêu rõ: mặc dù tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của đất nước tiếp tục được giữ vững và ổn định nhưng tình hình tội phạm vẫn diễn biến phức tạp, các tranh chấp dân sự, kinh doanh, thương mại, hôn nhân gia đình, lao động vẫn có xu hướng gia tăng... đã đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ nặng nề đối với tòa án các cấp. Số lượng các loại vụ án mà tòa án phải thụ lý giải quyết hàng năm rất lớn và có xu hướng gia tăng; tính chất các vụ án ngày càng phức tạp. Tuy nhiên, với tinh thần chủ động nắm bắt tình hình, đề ra nhiều giải pháp và tổ chức thực hiện quyết liệt của tòa án các cấp, kết quả giải quyết, xét xử các loại vụ án tiếp tục có sự chuyển biến tích cực. Trong 4 năm (2011 - 2014) các tòa án đã giải quyết hơn 1,38 triệu vụ án các loại trong tổng số hơn 1,41 triệu vụ án đã thụ lý, đạt 98%; cùng với việc triển khai sâu rộng việc nâng cao chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa, chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án tiếp tục được nâng lên, tỷ lệ các bản án bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của tòa án giảm dần qua các năm. Việc xét xử các vụ án hình sự cơ bản bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Nhiều vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng, được dư luận xã hội quan tâm, đặc biệt là các vụ án về kinh tế, tham nhũng đã được đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh. Trong công tác xây dựng pháp luật, Tòa án nhân dân tối cao đã chủ trì xây dựng và trình QH thông qua 4 Luật, trong đó có Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi) nhằm cụ thể hóa các quy định mới của Hiến pháp 2013 và thể chế hóa các quan điểm của Đảng về cải cách tư pháp. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc đổi mới tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân. Công tác xây dựng ngành, xây dựng đội ngũ cán bộ tòa án các cấp được chú trọng. Công tác xây dựng Đảng được quan tâm, chăm lo thường xuyên, cơ sở vật chất kỹ thuật được cải thiện, quan hệ hợp tác quốc tế được tăng cường và mở rộng.

Phát biểu tại cuộc làm việc, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của Tòa án - một thiết chế có nhiệm vụ bảo vệ công lý, biểu hiện sâu sắc nhất bản chất của Nhà nước. Tòa án nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là tòa án của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, có nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Với tinh thần cải cách tư pháp thể hiện trong Hiến pháp 2013, hoạt động của tòa án là trọng tâm của công tác tư pháp. Trong suốt quá trình 70 năm từ khi ra đời, tòa án ngày càng phát triển, trưởng thành, đóng góp rất lớn cho việc bảo vệ công lý, xây dựng Nhà nước pháp quyền, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, của nhân dân. Tổng bí thư chúc mừng và biểu dương những thành tựu mà tòa án các cấp đã đạt được vừa qua; đồng thời chỉ rõ, thời gian tới, tình hình đất nước bên cạnh những mặt thuận lợi cơ bản còn không ít khó khăn thách thức, tình hình vi phạm pháp luật, tiêu cực, tham nhũng, tội phạm diễn biến phức tạp... ngành tòa án cần nhận thức sâu sắc tình hình; quyết tâm khắc phục tồn tại yếu kém; phát huy ưu điểm và những kết quả đã đạt được; thực hiện thật tốt chức năng nhiệm vụ của mình, xứng đáng là công cụ đắc lực, sắc bén trong việc xử lý các vi phạm, tội phạm, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước và nhân dân.

Tổng bí thư nhấn mạnh: trong công tác xét xử, phải đặc biệt chú ý nâng cao chất lượng, giảm mạnh các bản án, quyết định của tòa án có sai sót do chủ quan; bảo đảm các phán quyết của tòa án thực sự công bằng, nghiêm minh, thấu tình đạt lý, đúng pháp luật; cố gắng không được oan sai, bỏ lọt tội phạm, khắc phục tình trạng các vụ án kéo dài, quá thời hạn xét xử... Bên cạnh đó, cần tăng cường tranh tụng tại phiên tòa; tập trung hơn nữa vào một số vụ án trọng điểm về phòng, chống tham nhũng; phối hợp với các cơ quan liên quan nhằm bảo đảm thi hành án, không để dây dưa kéo dài, nhất là việc thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng. Ngành tòa án cần quán triệt thực hiện nghiêm phương châm, nguyên tắc: có vụ việc thì phải xác minh rõ, có dấu hiệu phạm tội thì phải được tiến hành điều tra, có kết luận điều tra, phải xem xét truy tố; có cáo trạng, phải kịp thời nghiên cứu, đưa ra xét xử theo đúng quy định của pháp luật. Để làm được điều này, ngành tòa án cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan từ cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán đến cơ quan điều tra, truy tố...

Trong công tác xây dựng nội bộ, bao gồm cả xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, Tổng bí thư nhấn mạnh, phải chú trọng giải quyết dứt điểm những hạn chế, khuyết điểm qua kiểm điểm theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4, Khóa XI về xây dựng Đảng đã chỉ ra, tiếp tục thực hiện kiên quyết, kiên trì Nghị quyết quan trọng này. Ngành tòa án phải làm tốt hơn nữa công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, kiện toàn đội ngũ cán bộ, nâng cao trình độ cán bộ công chức, nhất là đội ngũ thẩm phán; chấn chỉnh tác phong lề lối công tác, kiên quyết làm trong sạch đội ngũ những người làm công tác xét xử, những người cầm cân nảy mực, biểu tượng của công lý. Mỗi cán bộ tòa án phải công minh, chính trực, đàng hoàng, có đủ trình độ, năng lực và bản lĩnh. Đặc biệt, người thẩm phán, hội thẩm nhân dân phải công tâm, khách quan, thượng tôn pháp luật, không vì lợi ích riêng tư, không để nén bạc đâm toạc công lý, thấm nhuần sâu sắc và thực hiện cho được lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư, gần dân, học dân, hiểu dân, giúp dân và cũng là giúp chính chúng ta.