Tôn vinh truyền thống hiếu học, nuôi dưỡng khát vọng lớn lao

Mỗi dịp 20.11, ngày Nhà giáo Việt Nam, ký ức tuổi thơ của tôi lại tràn về với hình ảnh của bố tôi - một người thầy được học trò yêu quý và kính trọng. Những bó hoa tươi thắm, những món quà nhỏ tuy giản dị nhưng đong đầy tình cảm học trò dành tặng thầy, cùng không khí rộn rã của lớp học với lũ học trò "nhất quỷ nhì ma" in sâu trong tâm trí của tôi. Bố tôi vẫn thường nói, nghề giáo không chỉ là dạy chữ, mà là vun đắp tâm hồn, truyền đạt những giá trị làm người, và kết nối với học trò ở những cảm xúc sâu sắc nhất; tôi rất xúc động khi thấy, sau 30 - 40 năm, vẫn có những học trò vượt hàng trăm cây số, quay lại thăm thầy cũ để hàn huyên đủ chuyện - từ gia đình, công việc cho đến những hoài niệm về thời đi học. Những cuộc trò chuyện như thế vượt lên trên mối quan hệ thầy trò thông thường, gắn bó như cha với con, tạo nên một tình nghĩa khó phai mờ.

Nghĩ về tình cảm đặc biệt ấy, tôi càng thêm thấm thía về truyền thống tôn sư trọng đạo - một giá trị lâu đời và thiêng liêng của dân tộc ta. Trong xã hội truyền thống Việt Nam, người thầy cùng với vua và cha (quân - sư - phụ) là ba trụ cột ảnh hưởng sâu sắc nhất đến sự trưởng thành và đạo đức của mỗi con người. Người thầy không chỉ trao tri thức mà còn là tấm gương đạo đức và nhân cách để học trò noi theo. Chính vì thế, trách nhiệm làm thầy luôn được đề cao, và người thầy trở thành một biểu tượng thiêng liêng trong xã hội.

Trải qua hàng ngàn năm, truyền thống hiếu học của người Việt dựa trên sự kính trọng đối với người thầy và lòng khao khát tri thức. Từ khắp làng quê đến các dòng họ khoa bảng, mỗi nơi đều có những tấm gương hiếu học kiên trì vượt khó để vươn đến con đường tri thức. Ở các làng quê thì đó là văn từ, văn chỉ, ở các tỉnh, thành thì là văn miếu để ghi danh những người đỗ đạt, hiền tài. Câu "Học nhi bất yếm, hối nhân bất quyện" (Học không biết chán, dạy người không biết mệt) trong "Luận ngữ" có lẽ cũng đã bén rễ sâu trong tâm thức người Việt, thúc đẩy hàng triệu người không ngừng phấn đấu vì sự nghiệp học hành. Chính truyền thống hiếu học ấy đã góp phần tạo nên bản sắc văn hóa, trí tuệ, và đạo đức của dân tộc ta, và là nền tảng cho nền văn hiến bền vững.

Sinh thời, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nói: “Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý, nghề sáng tạo nhất trong những nghề sáng tạo vì nó đã sáng tạo ra những con người sáng tạo”. Dân tộc ta từ xưa đã có truyền thống tôn sư trọng đạo: “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư” (một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy ). Ngày Nhà giáo Việt Nam không chỉ là dịp tôn vinh các thầy cô giáo, mà còn là ngày để mỗi người trong chúng ta tưởng nhớ và tri ân truyền thống hiếu học - cội nguồn của sự trường tồn và phát triển. Trong dòng chảy hiện đại, dù ngành giáo dục có đối mặt với nhiều thách thức, không ai có thể phủ nhận vai trò to lớn của nhà trường trong việc hình thành nhân cách và nuôi dưỡng trí tuệ của từng cá nhân. Kế thừa những giá trị cao đẹp của truyền thống hiếu học chính là cách chúng ta tạo ra thế hệ trẻ yêu tri thức, say mê khoa học, và luôn khát khao khám phá.

Con người là tài sản quý giá nhất của quốc gia, và giáo dục là con đường duy nhất để nuôi dưỡng những tài sản ấy. Chúng ta học để biết, học để làm, học để chung sống, và học để khẳng định chính mình. Tôn vinh truyền thống hiếu học không chỉ là việc gìn giữ những giá trị tốt đẹp của dân tộc, mà còn là cách chúng ta xây dựng một xã hội học tập suốt đời, nơi mỗi người không ngừng tự hoàn thiện bản thân. Chính từ đó, chúng ta mới có thể nuôi dưỡng những khát vọng lớn lao, đưa đất nước Việt Nam vươn mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới tươi sáng của dân tộc.

Văn hóa

“Khung cảnh mới” cho mỹ thuật trẻ
Văn hóa - Thể thao

“Khung cảnh mới” cho mỹ thuật trẻ

Trong bầu không khí đầy cảm hứng của thời đại mới, triển lãm mỹ thuật sinh viên năm 2025 của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam không chỉ là sân chơi ý nghĩa, thỏa mãn đam mê mà còn là dấu mốc quan trọng, đặt nền móng cho con đường sáng tạo nghệ thuật chuyên nghiệp.

Báo chí tận tâm, tận lực cống hiến xây dựng văn hóa Thủ đô
Văn hóa

Báo chí tận tâm, tận lực cống hiến xây dựng văn hóa Thủ đô

Trước sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và hội nhập toàn cầu, giữ gìn bản sắc văn hóa, xây dựng hình ảnh người Hà Nội thanh lịch, văn minh không chỉ là nhiệm vụ của chính quyền mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Trong đó, báo chí, truyền thông đóng vai trò đặc biệt quan trọng.

Quảng bá du lịch Lạng Sơn tại miền Trung
Văn hóa - Thể thao

Quảng bá du lịch Lạng Sơn tại miền Trung

Chiều 24.3, tại TP. Huế, Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tỉnh Lạng Sơn tổ chức hội nghị “Quảng bá điểm đến du lịch Lạng Sơn 2025”, với sự tham dự của lãnh đạo Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, các doanh nghiệp, công ty lữ hành khu vực miền Trung.

“Ngọn đuốc mồi” cho nhạc kịch Việt
Văn hóa

“Ngọn đuốc mồi” cho nhạc kịch Việt

Hai lần đảm nhiệm vai chính của hai vở nhạc kịch là hai lần ca sĩ LÊ VIỆT ANH vượt lên chính mình, sống với nhân vật. Theo anh, nhạc kịch là bước đi mới để khán giả có cái nhìn bao quát hơn về con người, xã hội, lịch sử. Trong tương lai, cần có thêm những "ngọn đuốc mồi" cho nhạc kịch Việt vốn còn non trẻ.

Xuất bản - tài nguyên mới của kỷ nguyên công nghệ
Văn hóa

Xuất bản - tài nguyên mới của kỷ nguyên công nghệ

Vũ Trọng Đại - Giám đốc Công ty Xuất bản khoa học và Giáo dục thời đại (TIMES)

Trong thế giới dữ liệu hiện nay, xuất bản chính là một loại hình dữ liệu quan trọng và khổng lồ. Để phát huy tối đa hiệu quả của dữ liệu này, cần hình thành tư duy mới.

Khám phá di sản nghề khảm xà cừ
Văn hóa - Thể thao

Khám phá di sản nghề khảm xà cừ

Triển lãm "Di sản nghề khảm xà cừ" của Emmie Mai Linh Massias và Marine Col là cuộc hành trình khám phá nghệ thuật khảm xà cừ truyền thống của Việt Nam trong thiết kế nội thất, kết hợp khéo léo giữa kỹ thuật thủ công cổ xưa và sản xuất công nghiệp hiện đại.

Nhạc Việt trên "sân khấu số"
Văn hóa - Thể thao

Nhạc Việt trên "sân khấu số"

Các nền tảng trực tuyến đã trở thành một phần không thể thiếu trong sự phát triển của thị trường âm nhạc Việt Nam: nơi ra mắt giai điệu mới, cảm xúc âm nhạc được sẻ chia, tạo nên "cơn sốt" không chỉ trong nước mà còn vươn ra toàn cầu.

Tôn vinh, quảng bá tinh hoa võ Việt
Văn hóa

Tôn vinh, quảng bá tinh hoa võ Việt

Ngày hội Tinh hoa võ Việt lần thứ I - Huế 2025 nhằm tôn vinh, quảng bá các giá trị võ học, truyền thống thượng võ của người Việt trong lịch sử dựng nước và giữ nước.