Tôn trọng con người
Một xã hội được coi là có văn hóa thì con người sống trong cộng đồng phải được tôn trọng ở mức cao nhất. Nói cách khác, giá trị con người ở đó phải được đặt lên hàng đầu. Tất thảy mọi quy định trong các lĩnh vực không thể nhằm vào mục tiêu nào khác ngoài đem lại cho con người những lợi ích - vật chất và tinh thần - lớn nhất.
Nhìn vào xã hội ta hiện nay thấy không ít biểu hiện trong đó con người chưa được tôn trọng, nhất là trong lĩnh vực phục vụ. Tại nhiều bệnh viện, tình trạng người đến khám, chữa bệnh chờ đợi, chầu chực, ngồi vạ vật trong điều kiện thời tiết nóng nực, ngột ngạt. Vài ba bệnh nhận nằm chung một giường. Hành lang, sân bệnh viện biến thành chỗ nằm, ngồi chờ đợi của người nhà bệnh nhân. Trên xe buýt, lái xe, phụ xe sẵn sàng giục, “xua” khách lên xuống xe thật nhanh một cách hỗn hào, bất chấp nhiều người đáng tuổi cha mẹ, ông bà họ. Có người của nhà xe còn thóa mạ khách mỗi khi không vừa ý. Rất ít điểm dừng, đỗ có mái che, ghế ngồi, khiến khách phải đứng đợi trong nắng, mưa. Xe cũng không có rèm che nắng…
Công cuộc cải cách hành chính gắn với đề cao văn hóa công sở đã diễn ra từ lâu, nhưng xem ra biến chuyển chưa tương xứng với sự hô hào, tuyên truyền, mà nổi cộm là căn bệnh vô cảm của không ít quan chức, nhân viên thừa hành, nhất là những người có trách nhiệm tiếp dân. Và nặng nhất vẫn là sự coi thường người dân, không coi phục vụ nhân dân là nghĩa vụ, trách nhiệm của mình, mà luôn nghĩ ban ơn để nhũng nhiều, làm khó hòng mưu cầu sự quỵ lụy của đối tượng.
Rất nhiều nước có luật cấm phương tiện tham gia giao thông sử dụng còi, đủ thấy họ coi trọng sự yên tĩnh cần có cho con người như thế nào. Trong khi đó ở ta, xe cộ bấm còi inh ỏi, bất chấp nơi đó gần trường học, bệnh viện hay phía trước có những người già yếu…
Một biểu hiện khác là trên các đường phố, rất ít nhà vệ sinh công cộng. Đã quá ít, lại bẩn, mặc dù vẫn thu phí, tức có người trông coi, quét dọn. Một chuyện nghe khôi hài nhưng có thật: Đã có hướng dẫn viên du lịch phải bỏ nghề chỉ vì khi dẫn khách nước ngoài tham quan Thủ đô Hà Nội không thể tìm được chỗ giải quyết chuyện… “vệ sinh” cho họ...
Chừng nào mọi người ở đâu cũng được tôn trọng, chừng đó mới có thể yên tâm về trình độ văn hóa cao của toàn xã hội.