“Tối hậu thư” của Thủ tướng!

Cụ thể, trong Công điện số 1802/CĐ-TTg ngày 18.12.2020 về việc tiếp tục đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Bắc - Nam, Thủ tướng yêu cầu Bí thư, Chủ tịch UBND các tỉnh có dự án đi qua tiếp tục tập trung chỉ đạo UBND các cấp, các sở, ngành liên quan và Hội đồng giải phóng mặt bằng địa phương khẩn trương xây dựng tiến độ chi tiết để thực hiện hoàn thành khối lượng còn lại (khoảng 8%), cơ bản bàn giao toàn bộ mặt bằng phục vụ thi công dự án trong năm 2020.

Cùng với đó, Thủ tướng chỉ đạo các địa phương phải khẩn trương hoàn thành các thủ tục đầu tư xây dựng, đẩy nhanh tiến độ thực hiện hoàn thành 109 khu tái định cư còn lại trong năm 2020 để di dời các hộ dân vào khu tái định cư, đặc biệt là các tỉnh Ninh Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Đồng Nai, Tiền Giang.

“Tối hậu thư” được đưa ra trong bối cảnh công tác giải phóng mặt bằng không đáp ứng tiến độ cam kết với Thủ tướng, đó là bàn giao toàn bộ mặt bằng trong quý II.2020.

Báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải cho biết, đến hết tháng 11.2020, 13 tỉnh, thành phố đã được bàn giao 92% mặt bằng. Khối lượng 8% còn lại tuy không lớn xét về mặt tỷ lệ trên bình diện chung, nhưng nếu không tập trung thực hiện quyết liệt sẽ không thể hoàn thành trong năm 2020, nhất là ở những địa phương có khối lượng hoàn thành giải phóng mặt bằng mới đạt dưới 90%.

Đặc biệt, tiến độ xây dựng các khu tái định cư tại các địa phương hiện chỉ đạt khoảng 53% khối lượng, chưa bảo đảm tiến độ yêu cầu. Trong đó, một số địa phương thực hiện công tác này rất chậm. Ví dụ, Ninh Bình mới hoàn thành 1/5 khu tái định cư; Nghệ An có 28 khu tái định cư, đều chưa hoàn thành...

Tiến độ di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật trên tuyến cũng rất chậm. Hiện công tác di dời đường điện mới đạt khoảng 12,8% khối lượng; di dời đường ống nước các loại đạt khoảng 18,1%; di dời đường cáp viễn thông đạt khoảng 21,5%. Đặc biệt, có tới 7 địa phương chưa có khối lượng hoàn thành về công tác di dời công trình hạ tầng kỹ thuật.

Việc các địa phương không hoàn thành khu tái định cư đúng kế hoạch không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống người dân, thậm chí làm họ mất niềm tin đối với chính sách của Nhà nước và các cấp chính quyền mà còn làm chậm công tác giải phóng mặt bằng. Và nếu các địa phương không bàn giao mặt bằng đúng tiến độ, dự án cao tốc Bắc - Nam rất có thể sẽ vướng phải những căn bệnh cố hữu của các dự án đầu tư công, đó là chậm trễ và đội vốn.

Thời gian còn lại không nhiều! Dù vậy, “tối hậu thư” của Thủ tướng phải được thực hiện nghiêm để các dự án thành phần của cao tốc Bắc - Nam triển khai đúng tiến độ và phát huy hiệu quả đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Muốn vậy, phải xác định rõ trách nhiệm cá nhân và có chế tài đối với người đứng đầu những địa phương không hoàn thành nhiệm vụ đặc biệt quan trọng này.