Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS

Toàn diện và hiện đại hơn

Trong bối cảnh hội nhập và phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế toàn cầu, hiện đại hóa hải quan đã trở thành một yêu cầu cấp thiết đối với các quốc gia, đặc biệt là Việt Nam, khi kim ngạch xuất nhập khẩu liên tục tăng trưởng; một trong những dấu mốc quan trọng trong quá trình này là sự ra đời và triển khai Hệ thống Thông quan tự động VNACCS/VCIS. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, nhu cầu về hệ thống hải quan hiện đại và toàn diện hơn nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi số cũng là mục tiêu quan trọng của ngành hải quan.

Đột phá trong thông quan hàng hóa

Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS do Nhật Bản viện trợ không hoàn lại, được ngành hải quan đưa vào sử dụng từ ngày 1.4.2014. Đây là hệ thống công nghệ thông tin cốt lõi của hải quan Việt Nam phục vụ thông quan hàng hóa suốt 10 năm qua.

Hệ thống VNACCS/VCIS xử lý thành công khoảng 11 triệu tờ khai hải quan điện tử. Ảnh: Trân Trân
Hệ thống VNACCS/VCIS xử lý thành công khoảng 11 triệu tờ khai hải quan điện tử. Ảnh: Trân Trân

Trước khi có VNACCS/VCIS, ngành hải quan chủ yếu thực hiện thủ tục bằng giấy; các thủ tục hải quan phức tạp và dễ dẫn đến sai sót, kéo dài thời gian thông quan, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất và xuất khẩu. Hệ thống VNACCS/VCIS, với khả năng tự động hóa quy trình thông quan, đã giúp giải quyết các vấn đề này, góp phần rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí cho doanh nghiệp và nâng cao tính minh bạch trong các hoạt động hải quan.

Hệ thống VNACCS/VCIS đã phục vụ thông quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam với tổng kim ngạch lên đến 5.413 tỷ USD trong vòng 10 năm (từ 2014 - 2024); hệ thống xử lý hơn 99% tờ khai xuất nhập khẩu và bảo đảm vận hành ổn định, an toàn, hiệu quả 24/7. Tính đến năm 2024, VNACCS/VCIS đã đóng góp vào sự tăng trưởng vượt bậc của kim ngạch xuất nhập khẩu, từ 298 tỷ USD năm 2014 lên gần 800 tỷ USD vào năm 2024.

Một trong những điểm mạnh nổi bật của VNACCS/VCIS chính là tạo sự thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp; theo ông Thân Đức Việt, Tổng Giám đốc Tổng công ty May 10, hệ thống VNACCS/VCIS đã thay đổi hoàn toàn phương thức quản lý hải quan của Việt Nam, chuyển từ thủ công sang ứng dụng các phần mềm điện tử, giúp tăng tốc độ xử lý và thông quan hàng hóa. Các tờ khai được phân luồng Xanh, chỉ cần click chuột là hàng hóa đã được thông quan, giảm thiểu tối đa chi phí lưu kho và bãi.

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) cũng chỉ ra rằng, nhờ hệ thống VNACCS/VCIS, thời gian thông quan hàng hóa xuất khẩu đã giảm 3 giờ và hàng hóa nhập khẩu giảm 6 giờ. Chi phí thông quan mỗi lô hàng cũng giảm được 19 USD, giúp doanh nghiệp tiết kiệm được hàng triệu USD mỗi năm. Điều này chứng minh rằng, hệ thống không chỉ mang lại lợi ích trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư nước ngoài.

Đầu tư vào cải cách hệ thống

Mặc dù vậy, theo đánh giá của ngành hải quan, sau 10 năm triển khai, VNACCS/VCIS đã bộc lộ một số hạn chế. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và quy mô xuất nhập khẩu ngày càng lớn, hệ thống cũ không còn đáp ứng được yêu cầu của nền kinh tế và công cuộc chuyển đổi số trong giai đoạn mới. Đặc biệt, Cách mạng Công nghiệp 4.0 với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), Internet of Things (IoT) và các công nghệ số khác đã đặt ra yêu cầu cấp bách đối với ngành hải quan trong việc nâng cấp hệ thống hải quan, hướng tới hải quan số.

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai, Cục Hải quan Quảng Ninh.

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai, Cục Hải quan Quảng Ninh.

Tính đến năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam ước đạt 782 tỷ USD, gấp gần 3 lần so với năm 2014 khi mới chỉ đạt khoảng 300 tỷ USD. Sự tăng trưởng mạnh mẽ này kéo theo sự gia tăng đáng kể về khối lượng tờ khai hải quan với hơn 15 triệu tờ khai được xử lý hàng năm và hơn 80.000 doanh nghiệp tham gia vào hoạt động xuất nhập khẩu. Hệ thống VNACCS/VCIS, được thiết kế và đưa vào sử dụng từ năm 2014, không còn đủ năng lực để xử lý hiệu quả khối lượng công việc ngày càng lớn này.

Hệ thống mới chỉ đáp ứng 1 phần trong quy trình quản lý hải quan; trong khi đó, các công tác khác như thanh tra, kiểm tra, miễn giảm thuế hay hoàn thuế lại chưa được tự động hóa đầy đủ. Để khắc phục tình trạng này, ngành hải quan đã phải xây dựng thêm khoảng 20 hệ thống công nghệ thông tin vệ tinh hoạt động song song nhưng việc các hệ thống này không được thiết kế đồng bộ dẫn đến tình trạng liên kết yếu và không thể tích hợp dễ dàng.

Hệ thống hiện tại không có khả năng áp dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet of Things (IoT) hay Big Data, khiến cho quá trình xử lý thông tin trở nên chậm chạp và dễ gặp phải tắc nghẽn khi có sự gia tăng đột biến về lưu lượng tờ khai. Đặc biệt, hệ thống này có các trang thiết bị phần cứng đã lỗi thời và không có hệ thống dự phòng, có thể gây gián đoạn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp.

Trước thực tế đó, việc nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin của ngành hải quan không chỉ nhằm giải quyết những bất cập hiện tại mà còn là yếu tố then chốt để bảo đảm ngành hải quan có thể tiếp tục đồng hành cùng sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế; bà Đỗ Thị Thu Thủy, Giám đốc Pháp lý và Hải quan, Công ty TNHH Chuyển phát nhanh DHL - VNPT cho rằng, cần có sự đầu tư mạnh mẽ từ Chính phủ để nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin nhằm duy trì và phát triển hiệu quả hoạt động thông quan hàng hóa.

Hệ thống mới cần có tính mở, dễ dàng kết nối và tích hợp với các cơ quan quản lý chuyên ngành khác như Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cũng như các tổ chức đánh giá sự phù hợp. Điều này sẽ giúp tạo ra một môi trường thông suốt và minh bạch hơn trong việc quản lý các hoạt động xuất nhập khẩu.

Bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc Văn phòng Ban nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) đề xuất giải pháp là triển khai hệ thống blockchain để theo dõi toàn bộ chuỗi cung ứng của các lô hàng từ đầu đến cuối. Việc áp dụng blockchain sẽ giúp ngăn chặn tình trạng làm giả giấy tờ hoặc thay đổi dữ liệu và bảo đảm rằng, thông tin về hàng hóa được minh bạch và nhất quán trong toàn bộ quá trình vận chuyển.

Kinh tế

Ảnh minh họa
Kinh tế

Thương mại điện tử sẽ cán mốc hơn 30 tỷ USD năm 2025

Theo ThS. Nguyễn Bình Minh, Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam (VECOM), năm 2024 thương mại điện tử đã hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 18 - 20%, vượt mốc 25 tỷ USD; cùng với những động lực tăng trưởng mới, dự báo thị trường này sẽ cán mốc hơn 30 tỷ USD trong năm 2025.

Chu kỳ phát triển mới của thị trường bất động sản
Kinh tế

Thị trường bất động sản Hà Nội bước vào chu kỳ mới

Từ những diễn biến tích cực của năm 2024, thị trường bất động sản Hà Nội được kỳ vọng sẽ bước vào chu kỳ phát triển mới theo hướng chuyên nghiệp, đồng bộ và bền vững nhờ trợ lực từ việc hoàn thiện khung pháp lý và các yếu tố tăng trưởng mạnh mẽ về kinh tế vĩ mô.

Dòng xe buýt điện cỡ nhỏ, sức chứa tối đa 60 người đã được bàn giao cho 3 đơn vị vận tải Hà Nội là Transerco và Bảo Yến để đi vào vận hành ngay trong năm 2025. Ảnh: PV
Doanh nghiệp

Cận cảnh mẫu xe buýt điện đô thị vừa ra mắt của VinFast

Ngày 17.1.2025, dòng xe buýt điện cỡ nhỏ, sức chứa tối đa 60 người đã được bàn giao cho 3 đơn vị vận tải Hà Nội là Transerco và Bảo Yến để đi vào vận hành ngay trong năm 2025. Đây là dòng xe mới nhất, được nghiên cứu và phát triển tối ưu cho không gian đô thị, góp phần thúc đẩy mục tiêu đạt 100% xe buýt là xe xanh vào năm 2035 của Thủ đô.

Kiên định vượt sóng gió - Eximbank đạt lợi nhuận kỷ lục trong 35 năm
Doanh nghiệp

Kiên định vượt sóng gió - Eximbank đạt lợi nhuận kỷ lục trong 35 năm

Bất chấp những thách thức từ nền kinh tế đầy biến động, Eximbank đã đạt lợi nhuận trước thuế 4.188 tỷ đồng trong năm 2024 - một cột mốc lịch sử trong 35 năm phát triển của ngân hàng. Những chỉ số tăng trưởng vượt bậc cùng các thành tựu quốc tế là minh chứng cho năng lực quản trị và cam kết phát triển bền vững của ngân hàng với khách hàng, cổ đông và đối tác.

Phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam - tạo cú hích mạnh mẽ cho nền kinh tế
Kinh tế

Phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam - tạo cú hích mạnh mẽ cho nền kinh tế

Việc xây dựng Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam là chủ trương, quyết sách chính trị có vai trò, ý nghĩa quan trọng, tạo cú hích mạnh mẽ cho nền kinh tế, góp phần thực hiện mục tiêu tăng tốc, bứt phá, củng cố các yếu tố nền tảng, làm tiền đề để nước ta tự tin bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc. 

Hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng năm 2025
Kinh tế

Khó khăn có thể trở thành áp lực tích cực

Năm 2025, nước ta đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng đây có thể trở thành áp lực tích cực để nước ta quyết liệt thực hiện các cải cách kinh tế có tính căn bản hơn, tập trung vào đổi mới, sáng tạo và hội nhập. Đây sẽ là nền tảng giúp hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng năm 2025 và những năm tiếp theo.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Bước ngoặt lớn trong thu hút đầu tư tư nhân vào hạ tầng

Ngày 15.1, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP) và Luật Đấu thầu có hiệu lực. Trong đó, Luật PPP với nhiều điểm mới như mở rộng quy mô dự án PPP, bãi bỏ quy mô vốn tối thiểu, cho phép thực hiện trở lại dự án BT… được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá trong thu hút khu vực tư nhân đầu tư vào các dự án kết cấu hạ tầng, dịch vụ công.

Món quà tri ân đặc biệt dành cho khách hàng - Kỷ niệm 35 năm Eximbank
Doanh nghiệp

Món quà tri ân đặc biệt dành cho khách hàng - Kỷ niệm 35 năm Eximbank

Kỷ niệm 35 năm hành trình phát triển và gắn bó cùng khách hàng, Eximbank tự hào gửi đến quý khách hàng chuỗi ưu đãi đặc biệt như lời tri ân sâu sắc cho sự tin tưởng và đồng hành suốt chặng đường dài. Những ưu đãi này không chỉ là món quà ý nghĩa mà còn là lời cam kết của Eximbank trong việc tiếp tục đồng hành, hỗ trợ quý khách hàng trên hành trình tạo dựng những dấu ấn vững bền trong tương lai. 

Năm 2024, doanh thu TKV đạt trên 168 nghìn tỷ đồng
Doanh nghiệp

Năm 2024, doanh thu TKV đạt trên 168 nghìn tỷ đồng

Ngày 13.1, Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản (TKV) cho biết, thời tiết tương đối thuận lợi cho các hoạt động khai thác trong tháng 12.2024 đã giúp sản lượng than khai thác của TKV vượt mức bình quân trung bình tháng, qua đó đưa Tập đoàn cán đích các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh ngoạn mục.

Techcombank được vinh danh "đơn vị vững mạnh" tại WeChoice Awards 2024 vì đóng góp tích cực cho cộng đồng
Doanh nghiệp

Techcombank được vinh danh "đơn vị vững mạnh" tại WeChoice Awards 2024 vì đóng góp tích cực cho cộng đồng

Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) đã trở thành đại diện duy nhất trong ngành ngân hàng được vinh danh “Đơn vị vững mạnh Việt Nam” tại đêm Gala trao giải WeChoice Awards 2024. Giải thưởng tôn vinh các doanh nghiệp đang không ngừng phát triển hoạt động và mở rộng sức ảnh hưởng của doanh nghiệp nói riêng, Việt Nam nói chung tới thế giới, xây dựng hình ảnh Việt Nam vững mạnh trong mắt người Việt và bạn bè quốc tế.