Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS

Toàn diện và hiện đại hơn

Trong bối cảnh hội nhập và phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế toàn cầu, hiện đại hóa hải quan đã trở thành một yêu cầu cấp thiết đối với các quốc gia, đặc biệt là Việt Nam, khi kim ngạch xuất nhập khẩu liên tục tăng trưởng; một trong những dấu mốc quan trọng trong quá trình này là sự ra đời và triển khai Hệ thống Thông quan tự động VNACCS/VCIS. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, nhu cầu về hệ thống hải quan hiện đại và toàn diện hơn nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi số cũng là mục tiêu quan trọng của ngành hải quan.

Đột phá trong thông quan hàng hóa

Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS do Nhật Bản viện trợ không hoàn lại, được ngành hải quan đưa vào sử dụng từ ngày 1.4.2014. Đây là hệ thống công nghệ thông tin cốt lõi của hải quan Việt Nam phục vụ thông quan hàng hóa suốt 10 năm qua.

Hệ thống VNACCS/VCIS xử lý thành công khoảng 11 triệu tờ khai hải quan điện tử. Ảnh: Trân Trân
Hệ thống VNACCS/VCIS xử lý thành công khoảng 11 triệu tờ khai hải quan điện tử. Ảnh: Trân Trân

Trước khi có VNACCS/VCIS, ngành hải quan chủ yếu thực hiện thủ tục bằng giấy; các thủ tục hải quan phức tạp và dễ dẫn đến sai sót, kéo dài thời gian thông quan, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất và xuất khẩu. Hệ thống VNACCS/VCIS, với khả năng tự động hóa quy trình thông quan, đã giúp giải quyết các vấn đề này, góp phần rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí cho doanh nghiệp và nâng cao tính minh bạch trong các hoạt động hải quan.

Hệ thống VNACCS/VCIS đã phục vụ thông quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam với tổng kim ngạch lên đến 5.413 tỷ USD trong vòng 10 năm (từ 2014 - 2024); hệ thống xử lý hơn 99% tờ khai xuất nhập khẩu và bảo đảm vận hành ổn định, an toàn, hiệu quả 24/7. Tính đến năm 2024, VNACCS/VCIS đã đóng góp vào sự tăng trưởng vượt bậc của kim ngạch xuất nhập khẩu, từ 298 tỷ USD năm 2014 lên gần 800 tỷ USD vào năm 2024.

Một trong những điểm mạnh nổi bật của VNACCS/VCIS chính là tạo sự thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp; theo ông Thân Đức Việt, Tổng Giám đốc Tổng công ty May 10, hệ thống VNACCS/VCIS đã thay đổi hoàn toàn phương thức quản lý hải quan của Việt Nam, chuyển từ thủ công sang ứng dụng các phần mềm điện tử, giúp tăng tốc độ xử lý và thông quan hàng hóa. Các tờ khai được phân luồng Xanh, chỉ cần click chuột là hàng hóa đã được thông quan, giảm thiểu tối đa chi phí lưu kho và bãi.

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) cũng chỉ ra rằng, nhờ hệ thống VNACCS/VCIS, thời gian thông quan hàng hóa xuất khẩu đã giảm 3 giờ và hàng hóa nhập khẩu giảm 6 giờ. Chi phí thông quan mỗi lô hàng cũng giảm được 19 USD, giúp doanh nghiệp tiết kiệm được hàng triệu USD mỗi năm. Điều này chứng minh rằng, hệ thống không chỉ mang lại lợi ích trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư nước ngoài.

Đầu tư vào cải cách hệ thống

Mặc dù vậy, theo đánh giá của ngành hải quan, sau 10 năm triển khai, VNACCS/VCIS đã bộc lộ một số hạn chế. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và quy mô xuất nhập khẩu ngày càng lớn, hệ thống cũ không còn đáp ứng được yêu cầu của nền kinh tế và công cuộc chuyển đổi số trong giai đoạn mới. Đặc biệt, Cách mạng Công nghiệp 4.0 với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), Internet of Things (IoT) và các công nghệ số khác đã đặt ra yêu cầu cấp bách đối với ngành hải quan trong việc nâng cấp hệ thống hải quan, hướng tới hải quan số.

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai, Cục Hải quan Quảng Ninh.

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai, Cục Hải quan Quảng Ninh.

Tính đến năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam ước đạt 782 tỷ USD, gấp gần 3 lần so với năm 2014 khi mới chỉ đạt khoảng 300 tỷ USD. Sự tăng trưởng mạnh mẽ này kéo theo sự gia tăng đáng kể về khối lượng tờ khai hải quan với hơn 15 triệu tờ khai được xử lý hàng năm và hơn 80.000 doanh nghiệp tham gia vào hoạt động xuất nhập khẩu. Hệ thống VNACCS/VCIS, được thiết kế và đưa vào sử dụng từ năm 2014, không còn đủ năng lực để xử lý hiệu quả khối lượng công việc ngày càng lớn này.

Hệ thống mới chỉ đáp ứng 1 phần trong quy trình quản lý hải quan; trong khi đó, các công tác khác như thanh tra, kiểm tra, miễn giảm thuế hay hoàn thuế lại chưa được tự động hóa đầy đủ. Để khắc phục tình trạng này, ngành hải quan đã phải xây dựng thêm khoảng 20 hệ thống công nghệ thông tin vệ tinh hoạt động song song nhưng việc các hệ thống này không được thiết kế đồng bộ dẫn đến tình trạng liên kết yếu và không thể tích hợp dễ dàng.

Hệ thống hiện tại không có khả năng áp dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet of Things (IoT) hay Big Data, khiến cho quá trình xử lý thông tin trở nên chậm chạp và dễ gặp phải tắc nghẽn khi có sự gia tăng đột biến về lưu lượng tờ khai. Đặc biệt, hệ thống này có các trang thiết bị phần cứng đã lỗi thời và không có hệ thống dự phòng, có thể gây gián đoạn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp.

Trước thực tế đó, việc nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin của ngành hải quan không chỉ nhằm giải quyết những bất cập hiện tại mà còn là yếu tố then chốt để bảo đảm ngành hải quan có thể tiếp tục đồng hành cùng sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế; bà Đỗ Thị Thu Thủy, Giám đốc Pháp lý và Hải quan, Công ty TNHH Chuyển phát nhanh DHL - VNPT cho rằng, cần có sự đầu tư mạnh mẽ từ Chính phủ để nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin nhằm duy trì và phát triển hiệu quả hoạt động thông quan hàng hóa.

Hệ thống mới cần có tính mở, dễ dàng kết nối và tích hợp với các cơ quan quản lý chuyên ngành khác như Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cũng như các tổ chức đánh giá sự phù hợp. Điều này sẽ giúp tạo ra một môi trường thông suốt và minh bạch hơn trong việc quản lý các hoạt động xuất nhập khẩu.

Bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc Văn phòng Ban nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) đề xuất giải pháp là triển khai hệ thống blockchain để theo dõi toàn bộ chuỗi cung ứng của các lô hàng từ đầu đến cuối. Việc áp dụng blockchain sẽ giúp ngăn chặn tình trạng làm giả giấy tờ hoặc thay đổi dữ liệu và bảo đảm rằng, thông tin về hàng hóa được minh bạch và nhất quán trong toàn bộ quá trình vận chuyển.

Kinh tế

HDBank tìm ra chủ nhân 1 ký vàng SJC và 16 khách hàng trúng thưởng
Kinh tế

HDBank tìm ra chủ nhân 1 ký vàng SJC và 16 khách hàng trúng thưởng

Ngay trước thềm đại lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, HDBank mang đến niềm vui bất ngờ cho 16 khách hàng trên cả nước thông qua lễ quay số cuối kỳ chương trình “Rước lộc vàng 1 ký – Phú quý cả năm”; trong đó, một khách hàng may mắn nhất đã trở thành chủ nhân của giải đặc biệt 1 ký vàng SJC.

Ảnh minh họa
Bất động sản

Bất động sản xanh là xu hướng tất yếu

Chiếm khoảng 39% tổng lượng phát thải khí nhà kính (bao gồm xây dựng và vận hành công trình), lĩnh vực bất động sản đang có những chuyển dịch tích cực nhằm đóng góp vào mục tiêu quốc gia; thị trường bất động sản xanh, với các công trình trung hòa carbon và đạt chứng chỉ xanh, nổi lên như một xu hướng tất yếu, vừa đáp ứng yêu cầu bền vững, vừa mang lại giá trị kinh tế thiết thực cho chủ đầu tư.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Tài sản số, tín chỉ carbon có phải là tài sản bảo đảm?

Cùng với sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ, nền kinh tế số và quá trình chuyển đổi xanh, các loại tài sản mới như tài sản số, tín chỉ carbon... ra đời; nhanh chóng có khung pháp lý cho các loại tài sản này, trong đó xác định rõ đây có phải là tài sản bảo đảm cho các khoản vay tại các tổ chức tín dụng là vấn đề lớn đặt ra hiện nay.

ĐHĐCĐ VietABank năm 2025: Tăng vốn điều lệ đạt 11.582 tỷ đồng, đặt mục tiêu lợi nhuận trên 1.300 tỷ đồng
Kinh tế

ĐHĐCĐ VietABank năm 2025: Tăng vốn điều lệ đạt 11.582 tỷ đồng, đặt mục tiêu lợi nhuận trên 1.300 tỷ đồng

Ngày 26.4 vừa qua tại Hà Nội, Ngân hàng TMCP Việt Á (VietABank – Mã CK: VAB) đã tổ chức thành công Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2025 nhằm báo cáo kết quả kinh doanh năm 2024, định hướng kế hoạch kinh doanh năm 2025 cùng một số nội dung quan trọng khác.

Shinhan Finance thoát lỗ năm 2024
Kinh tế

Shinhan Finance thoát lỗ năm 2024

Công ty Tài chính TNHH MTV Shinhan Việt Nam (Shinhan Finance) vừa công bố báo cáo tài chính năm 2024 gửi Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và các nhà đầu tư trái phiếu. Theo đó, công ty đã ghi nhận lãi sau thuế 56,2 tỷ đồng, đánh dấu bước ngoặt đáng chú ý so với khoản lỗ 462,7 tỷ đồng trong năm 2023.

ITN
Kinh tế

Giải ngân đầu tư công bắt đầu khởi sắc

Kết thúc tháng 4.2025, cả nước ước giải ngân được 128,5 nghìn tỷ đồng, đạt 14,3% kế hoạch. So với tỷ lệ của 3 tháng đầu năm, tốc độ giải ngân trong tháng 4 đã bắt đầu khởi sắc, bắt kịp tiến độ cùng kỳ năm trước.

Hội thảo "Hỗ trợ tăng trưởng kinh tế - Góc nhìn từ doanh nghiệp chịu thuế tiêu thụ đặc biệt" do Báo Nhân dân tổ chức
Kinh tế

Đặt chính sách thuế trong tổng thể các giải pháp thúc đẩy nội lực doanh nghiệp

Theo các đại biểu tham dự Hội thảo "Hỗ trợ tăng trưởng kinh tế - Góc nhìn từ doanh nghiệp chịu thuế tiêu thụ đặc biệt" do Báo Nhân dân tổ chức đầu tuần vừa qua, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt chưa chắc đạt được mục tiêu điều chỉnh hành vi tiêu dùng nếu thiếu các bằng chứng khoa học xác đáng. Trong khi đó, điều này có thể làm gia tăng tiêu thụ hàng lậu, hàng không chính thống, gây rủi ro cho sức khỏe người dân và ảnh hưởng đến nguồn thu lâu dài. Do vậy, chính sách thuế cần đặt trong tổng thể các giải pháp thúc đẩy nội lực doanh nghiệp và bảo đảm ổn định kinh tế-xã hội.

Vietnam Airlines và Vietcombank với dự án chủ lực
Kinh tế

Vietnam Airlines và Vietcombank với dự án chủ lực

Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) và Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) vừa chính thức ký kết Biên bản ghi nhớ (MOU) về việc hợp tác thu xếp vốn cho dự án đầu tư 50 máy bay thân hẹp. Sự kiện này thể hiện vai trò chủ lực của 2 doanh nghiệp nhà nước hàng đầu trong việc đồng hành triển khai các dự án trọng điểm quốc gia, phục vụ chiến lược phát triển hạ tầng giao thông và kinh tế Việt Nam.

Hàng ngàn hộp sữa bột giả mang nhãn hiệu Sure IQ bị cơ quan Công an thu giữ.
Thị trường

Sữa giả và khoảng trống

Một đường dây chuyên sản xuất, tiêu thụ sữa bột giả với quy mô lớn vừa bị lực lượng chức năng triệt phá, gây chấn động dư luận. Theo điều tra ban đầu, nhóm đối tượng đã lợi dụng sự lỏng lẻo trong kiểm soát thị trường, đưa sữa giả đi tiêu thụ tại nhiều địa phương. Rõ ràng, đang có những khoảng trống trong quản lý cần được điều chỉnh để bảo vệ người tiêu dùng.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Tất cả cho dịp lễ

Dịp nghỉ lễ 30.4 - 1.5 sắp tới, nhu cầu đi lại và du lịch của người dân dự báo sẽ tăng mạnh. Ngành vận tải và du lịch đã triển khai kế hoạch tăng cường chuyến bay, tàu hỏa, cùng với các hoạt động vui chơi giải trí, nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng và bảo đảm một kỳ nghỉ lễ an toàn, tiện nghi, ấn tượng.

Nguồn vốn Agribank thúc đẩy kinh tế tư nhân phát huy vai trò trụ cột quan trọng của nền kinh tế
Doanh nghiệp

Agribank thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển

Agribank cùng ngành Ngân hàng luôn đồng hành, sát cánh cùng kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ, trở thành một trong những trụ cột quan trọng hàng đầu của nền kinh tế, là động lực quan trọng nhất để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia và là đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng.